Şişmanlamanızın nedeni yumurtalık

işmanlığın pek çok nedeni var. Bunlardan biri de bir jinekoloğun hemen kontrol edeceği Polikistik Over Sendromu. Şimdiye kadar bana danışan kadınlarda sık karşılaştım. Hemen özel bir beslenme programına başlamanın yanı sıra bir jinekoloğa da yönlendirdim. İşte Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Prof. Dr. Moşe Benhabib‘in konuyla ilgili sorularıma yanıtları...


- Polikistik Over nedir?

Yumurtalıkların normalden iri olup, içerlerinde inci kolyesi tarzında sıralanmış küçük kistik yapılar (6mm-8mm çapında) içermesi halidir.

Polikistik over sendromu (PCOS) ise kişide polikistik over bulunması ile birlikte, kıllanma, yağlı cilt, yağlı saç, sivilcelenme, adet düzensizliği, genellikle kilolu olma ve yumurtlama olmaması ile seyreden bir tablodur.

- Neden oluyor?

Doğumsal olarak vardır. Sonradan oluşan bir yapı değildir. Ancak polikistik over sendromu ise kilo alınması ile yukarıda sayılan belirtilerin daha da şiddetlenmesi halidir.

- Genetik mi?

Genetiğin rolü tartışılabilir. Ancak genel anlamda öyle bir eğilim yoktur.

- Bu sendrom aşırı kilo yapar mı? Obezite nedeni mi?
PCOS ile obezite ilişkisi karmaşık bir konudur. Uzmanlar, “PCOS’nun kilo almayı kolaylaştırdığını mı?” veya “aşırı kilonun PCOS’a yol açtığını mı?” tartışmaktadırlar. PCOS’lu tüm kadınların obez olmadığı gibi, tüm obez kadınlarda PCOS taşımamaktadırlar. Her kadının metabolizması kendine hastır. Vücudumuz yağları, kalorileri ve şekeri değişik şekilde kullanmaktadır. Bu PCOS’lu kadınlar içinde geçerlidir. Birçok PCOS’lu kadın sağlıklı diyet uygulamalarına ve düzenli egzersiz yapmalarına rağmen kiloludur. Araştırmacılar bu problemin PCOS’lu kadınlarda sıkça görülen “insülin rezistansı”na bağlı olduğunu ileri sürmektedir. Bunun sonucunda vücutta aşırı yağ birikmesi ortaya çıkmakta, bu da aşırı kiloya yol açmaktadır.

- Polikistik yumurtalıklar alınarak şişmanlık tedavi edilebilir mi?

Polikistik overlerin direkt şişmanlığa yol açmadığını biliyoruz. Yumurtalıkların alınması ile şişmanlığın tedavi edilmesi yöntemi yoktur.

- Tedavisi nasıl peki?

PCOS tedavisine diyet+egzersiz ile başlanmalı . Yüzde 5 ile yüzde 10 arasında aktüel kilo üzerinden kilo verilmelidir. Bu arada düzensiz adetler, hormon düzenleyici ilaçlarla, insülin rezistansı ise oral antidiyabetik ilaçlarla düzene sokulabilir. Yağlı saç, yağlı cilt, kıllanma tablosunda düzelme görülebilir. Çocuk isteyen olgularda yumurtlatıcı ilaçlar kullanılarak sorun giderilebilir.

- Beslenmeyle ilgisi olmayan neredeyse hiçbir hastalık yok gibi... POS’nda durum nedir?

Kesinlikle beslenme şeklinin önemi vardır. Her şeyden önce aktüel kilonun yüzde 5 ile yüzde 10’u verilmedir.

Eğer içki tüketmeyi seviyorsanız dikkat!

Sadece sosyal ortamlarda içenler için çok sorun yaratmayabilir. Hatta 40 yaşın üzerindeki erkekler ve menopozdaki kadınlarda ’ılımlı alkol’ kullandıklarında kalp krizi ve felce daha az rastlandığına dair araştırmalar var.


Ilımlı alkol miktarı aşılınca bizi neler bekliyor?

- Alkolizm

- Karaciğer hasarı

- Kilo artışı

- Diyabet riskinin artması

- Yüksek tansiyon ve kalp hastlığı riskinin artması

- Karaciğer, meme, bağırsak yemek borusu, ağız ve gırtlak kanseri risklerinin artması

- Mide sorunları

- Seksüel sorunlar

- Doğurganlıkla ilgili sorunlar

- Eğer hamilelik sırasında içilirse bebekte yüksek sağlık riski

- Kaza riskinin atması

- Uyku düzenin bozulması

- Depresyon

- Özellikle B grubu vitaminlerin eksikliği

- Ne kadar alkol güvenli sayılıyor?

Bu konuda son zamanlarda limit iyice alçaltılmış durumda. Dünya Kanser Araştırma Vakfı’nın önerisi şu: Eğer illa tüketilecekse kadınlar günde 1, erkekler günde 2 kadehi geçmemeli. Bundan fazla tüketenlerde risk artıyor.

- 1 birim alkol ne kadar?

Bu konuda karışıklık var. Birimler hesaplandığında alınan ölçü örneğin şarap için 125 ml’lik bardak. Günümüzde şarap kadehleri büyümüş durumda; 175 veya 250 ml olanlar var. Yani bir kadehi 1 birim olarak düşünmeyin! Ayrıca içtiğiniz alkolün sertlik derecesi de önemli. Masum görünen kokteyl bile 4-5 birime eş değer olabilir.

- Alkol kilo aldırıyor mu?

Evet! Kilo vermeye çalışıyorsanız sadece yediklerinize değil, içtiklerinize de dikkat etmeniz gerekiyor. Sıvıların ’tatmin edici indeksi’ katı yiyecekler kadar yüksek olmadığı için farkında olmadan kilo aldırabilirler.

Alkollü içeceklerin saklı kalorisi yüksek. Alkolün 1 gramı 7 kalori veriyor. Protein ve karbonhidratın 1 gramı 4 kalori verir. Alkolün üzerinde olan yağ var;

1 gramı 9 kalori veriyor. Alkolik içeceklerdeki şeker de kaloriyi artırıyor.

Fazla yemeyen, obur olmayan ancak ’Niye kilo alıyorum?’ diye soran çoğu danışanımda sorun hep alkoldü.

- Alkolün kalorisi çok yüksek. Akşam birkaç kadeh içmek bile sizi hemen günlük limitinizin üzerine çıkartabiliyor.

Büyük bir kadeh şarap 178 kalori, iri bir bardak bira 250 kalori. Hesap ortada!

Alkolü yavaş yavaş azaltmayı deneyebilirsiniz:

- İdeali alkollü içecek yerine bol doğal mineral seviyesi yüksek su içmek.

- İçmeden duramam diyorsanız yarıya indirmeyi deneyin!

- İngiltere’de kadınların çok kullandığı yöntemdir.

- Şu içecekleri denemenizi öneririm. Yaz akşamlarında iyi gidiyor.

*Wine spritzer: Yarım kadeh beyaz şarap

* 1 şişe soda

* Bol buz

* Shandy: 1 /2 şişe bira

* Diyet gazoz

- Art arda kadeh yuvarlamak karaciğer hasarı riskini artıyor!

Buna ‘binge-drinking’ deniyor. Art arda yuvarlayanlarda karaciğer daha çabuk yağlanıyor! 2 saat içinde kadınlarda 4, erkeklerde 5-6 kadeh içenlerde karaciğer hasarı riski çok yüksek! Alkol değeri yüksek içkilerde (viski gibi) bu risk daha da artıyor... Bu kişilerde akut tablolar alkolik hepatit, akut karaciğer yetmezliği gelişebiliyor ve tedavi edilmezse tablo ölümle sonuçlanabiliyor.