Sigarayı gilaburu içerek bıraktılar!
Gemerek Sivas’ın bir ilçesi...
Açık söyleyeyim; Kaymakam Yusuf Özbey davet edinceye kadar böyle bir ilçemiz olduğundan haberim yoktu. Genç kaymakam harika bir proje başlatmış: ‘Gilaburu iç, sigara içme!’
Gemerek ilçesinde vatandaşlarımızı sağlıklı yaşam alışkanlıkları edindirmek için kolları sıvamış Kaymakam Bey. Önce ‘Sigarayı bırakacak 50 kişi aranıyor’ diye ilanlar bastırmış. Lise öğrencileri bu ilanları elden ele dağıtmışlar, binalara da asılmış. Sonra uzmanlar gönüllü kişlere konferanslar vermiş, sigaranın zararları ve bırakma yöntemleri anlatılmış. Sonuçta 50 kişi sigarayı bırakmış. Sigarayı bırakanlar arasında polisler, öğretmenler, imamlar, memurlar, çiftçiler var. Sigara yerine yöredeki ismiyle ‘gilaburu’ içiyorlar.
Gilaburu diye internette arama yaptığınızda karşınıza Kayseri çıkıyor. Ancak Gemerekliler ‘Gilaburu meyvesinin anavatanı biziz’ diyorlar. Yöre halkı tarafından bilinmesine rağmen gilaburunun faydaları ve meyvenin tanıtımı yeterince yapılmamış şimdiye kadar. Kaymakam Yusuf Özbey bu harika meyveyi tanıtmaya kararlı.
Gilaburu nedir?
Gilaburu bir meyve. Latince adı viburnum opulus. Anavatanı Avrupa, Orta Asya, Kuzey Afrika. Çalı şeklinde bir bitkisi var. Doğada kendiliğinden yetişiyor. Üzümü andırıyor; meyveleri salkımlar halinde. Yenebilen bir meyve, ama çok ekşi. Öyle üzüm gibi atıştırarak yemek mümkün değil.
Nasıl tüketiliyor?
Asiditesi yüksek. Sonbaharda toplanıyor, kavanoza konup üzeri suyla dolduruluyor. İçine başka hiçbir şey eklenmiyor. Bu şekilde bütün yıl saklıyorlar. İstedikleri zaman kavanozdan çıkarıp, meyveleri süzgeçten geçirerek, ezerek suyunu çıkartıyorlar ve içiyorlar. Suyuna bayıldım. İçimi keyifli.
KUŞBURNU
- Antioksidan gücü yüksek bir meyve.
- Bol C vitamini içeriyor; vücut direncini artırıyor.
- E vitamini içeriyor; damarları koruyor, cildi güzelleştiriyor.
- Grip ve nezleye iyi geliyor.
- Aynı gilaboru gibi böbrek taşı düşürmeye yardımcı.
- Ağrılı hastalıklarda faydalı; gut, romatizma gibi.
- Diyet programlarında ödem çözücü etkisinden faydalanılıyor.
- Sindirimi kolaylaştırıyor.
- IBS’e (Spastik kolon) iyi geliyor.
- Japonlar kuşburnu meyvesinin zayıflatıcı etkisi bulunduğunu belirlemişler.
Diyabate karşı etkili ve zayıflatıyor
Japon araştırmacılar kuşburnundan hazırladıkları özütün vücuttaki yağ oranını önemli oranda azalttığını belirlemişler. Araştırmacılar diyabete karşı etkili ve şişmanlığı önleyici doğal bir ilaç geliştirmek amacıyla yola çıkmışlar.
Kuşburnu meyvelerinin tümününün, etli kısmının ve tohumlarının ayrı ayrı özütlerini hazırlamışlar. Farelere 2 hafta süreyle verdiklerinde özellikle tohumlardan hazırlanan özütün vücuttaki yağ oranını önemli oranda azalttığını görmüşler.
Hayvanların iştahında hiçbir değişiklik olmamış. Herhangi bir yan etki de görülmemiş. İki hafta sonra kan yağlarında da önemli düşmeler gözlenmiş.
Bu araştırmaya göre obeziteyi önleyici etki özellikle tohumlarda. Bundan yola çıkarak tohumlardaki etken maddeyi de belirlemişler: Transtilirozit.
Kısacası; kuşburnu özütlerinden hazırlanan doğal bir zayıflama ilacı gelecekte karşımıza çıkacak gibi görünüyor.
Hangi hastalıkların tedavisinde faydalı
Gilaburu meyvesinin halk arasında en yaygın kullanım alanı böbrek hastalıklarının tedavisi ve böbrek taşlarının düşürülmesi... Gilaburu, sadece böbrek hastalıklarına değil, birçok hastalığın tedavisinde de yararlı oluyor. Kabukları kaynatılan gilaburu, astım, romatizma, yüksek tansiyon, sara nöbetleri (epilepsi), kabakulak, doğum sonrası spazmlar, uyku bozukluğu gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılabiliyor. Ayrıca safra kesesi hastalıkları ile bazı karaciğer hastalıklarına da iyi geliyormuş.
Gilaborunun bazı kanser tümörlerini azaltmadaki olumlu etkileriyle ilgili olarak halen Amerika’da, Harward Medicine School’un araştırmasının devam ettiği de aldığım bilgiler arasında...
GEMEREK’e yolunuz düşmeli!
Kayseri’ye yolu düşen çoktur. İş için, kayak için, Kapadokya’ya geçmek için... Bunlardan birinde mutlaka Gemerek’e de vakit ayırın. Gemerek Sivas’a bağlı olsa da aslında Kayseri’ye çok daha yakın. Kayseri havalanına sadece 40 dakika.
Sızır Şelalesi büyülüyor
Gemerek’in Sızır beldesindeki şelaleyi mutlaka görün. Ülkemizde gördüğüm en uzun ağaçları bu şelalenin çevresinde gördüm. Bu kadar uzun ağaçları daha önce yalnız Amerika’da görmüştüm.
Kuşburnu aşını tadın
Kuşburnu marmelatı, kuru fasulye, nohut, pekmez, yarma buğdayın hep birlikte kaynatılması ile yapılan kış için saklanan soğuk yenen bir yemek. Tadı aşureyi andırıyor. Türk mutfağının zenginliğine çok iyi bir örnek.
Gilaburu toplayın
Bu yörede hem kuşburnu hem gilaburu doğada kendiliğinden yetişiyor ve çok bol. Benim yaptığım gibi sepetinizle gidin ve bu çok yararlı, antioksidan gücü yüksek meyvelerden toplayın.
Alabalık yiyin
Sızır Alabalık tesislerinde ailece çok güzel bir gün geçirebilirsiniz. Balıklar hemen önünüzden toplanıyor, pişiriliyor. Çocukların rahatça oynayabileceği çok güzel bir bahçeleri de var.
Ümit Usta’nın ünlü Sivas köftesini yiyin
Ümit Usta Yeni Çubuk’taki lokantasında döktürüyor! Sayesinde ilk kez çiğ et görmeyi sevdim. Köftelerini adeta kek gibi dizmiş. Bu da bir yaratacılık örneği. Lezzetine diyecek yok.
HAFTANIN SÖZÜ
Doğa bizi hiçbir zaman aldatmaz, kendimizi aldatan biziz.
Jean-Jacques Rousseau Filozof-yazar ( 1712-1778)