Amerika’da yapılan yeni bir araştırma, psikolojik kökenli bir yeme bozukluğu olan Bulimia Nervoza, için umut veriyor.
Gelişmiş toplumlarda salgın bir hastalık gibi yayılan bir yeme bozukluğu var: Bulimia Nervoza. Özellikle Batı Avrupa’da yaygın olan bu durum birçok ailenin hayatını cehenneme çeviriyor. Tedavisi uzun süreli, yorucu. Bu konuda birçok araştırma sürdürülüyor.
İşte yeni bir araştırma tedavi için umut verici: Bulimik kadınların beyinlerinin stres sırasında yiyeceğe normal kadınların beyinlerine göre farklı tepki verdiği saptandı. ABD’de yapılan bu araştırmada psikologlar blumik kadınların beyinlerinde kendini eleştirme bölgesinde kan akımının azalmış olduğunu saptadılar. Bu bulgu, blumiklerin ‘kendileri hakkında kötü düşüncelere saplanmamak için yiyeceği kullanıyor olabilecekleri’ savını daha da güçlendirdi.
Anormal yaklaşıyorlar!
Bir yeme bozukluğu ve akıl sağlığı durumu. Blumisi olan kişinin yiyeceğe ve vücut imajına yaklaşımı anormallleşiyor.
Bulimia nervoza özellikleri
- Tıkınırcasına yiyor, sonrasında kilo almayı önlemek için ağza parmak sokarak kusuyorlar.
- Kişisel değerlendirmenin temelini vücut şekli ve kilo oluşturuyor.
- Kilo almaktan büyük korku duyuyorlar.
- Genelde normal kilodalar.
- Genellikle ergenliğin son veya erişkinliğin ilk dönemlerinde görülüyor.
- Kronik veya aralıklı olarak seyrediyor.
- Uyuşturucu madde ve alkol bağımlılığı da görülebiliyor.
- Kendini iyi hissetmediği, kargaşa ve stress içerisinde olduğu zamanlarda veya diyetlerden sonra aşırı açlık duygusuyla tıkınmaya başlıyorlar.
Suçluluk duygusu
Bulimia nervoza genelde kısır bir döngü içinde seyrediyor. Eğer kişinin bulimisi varsa genelde aynı zamanda büyük bir kendine güvensizlik içinde. Çoğu normal kiloda bile olsa normalden fazla kilolu olduklarını düşünüyor. Bu yüzden kendilerine sürekli uygulamaları çok zor olan sert kurallar koyuyorlar; diyet, egzersiz, bazı yiyecekleri yememe gibi.. Eğer bu sert kurallara uyamazlarsa, yasakladıkları bu yiyeceklere yönelip tıkınırcasına yemeye başlıyorlar. Sonrasında da kusarak aldıkları kalorileri atmaya çalışıyorlar.
Ellere dikkat
Blumiklerin ellerinin üzerinde kusmak için zorlama sırasında oluşan diş izleri ve yaralar bulunur.
Stresle tetikleniyor
Psikologlar blumik kadınların kendilerini eleştirmek yerine yiyeceğe odaklandığını düşünüyorlardı. Şimdi ilk kez beyinlerine bakılıyor.
Araştırma nasıl yapılmış?
Washington’daki araştırmacılar 20 kadını ele almışlar ve beyinlerini görüntülemişler. 10’u blumik, diğer 10’u sağlıklıymış. Hepsine aynı yemeği verdikten sonra bol şekerli ve bol yağlı yiyeceklerin fotoğraflarını göstermişler. Dondurma, pizza, kek, gibi… Bu sırada da beyinlerini görüntülemişler.
Onları strese sokmak için de bir matematik problemi verilmiş ve çözmeleri istenmiş. Ardından değişik şekerli ve yağlı yiyecek fotoları gösterilip stres ve aşerme oranlarını değerlendirmeleri istenmiş. Deneye katılan herkes streslerinin (üstelik aynı zamanlarda) zaman zaman artıp, zaman zaman azaldığını söylese de beyin taramaları çok farklı bulgular ortaya koymuş. Blumik kadınlar yiyecek fotolarına baktıklarında beyinlerindeki özel bir bölgede kan akımının azaldığı (precuneus), blumik olmayanlarda ise arttığı görülmüş.
Blumik kendini eleştirmemek için yiyeceği kullanıyor
Araştırmanın yöneticilerinden George Mason Üniversitesi’nden Yard. Doç. Dr. Sarah Fischer, “Biri kendini eleştiriyorsa, yargılıyorsa bu bölgede kan akımının arttığını görmeyi umarız “ diyor. Blumiklerin yiyecek düşündüğü zaman beyinlerindeki bu özel bölgede kan akımının azalmasının kendilerini yargılamayı önlediği düşünülüyor. Dr. Fischer bu deneyin sonuçlarının blumiyi tetikleyen nedenleri kontrol edebileceğini belirtiyor, “Tıkınırcasına yemeye başlamaları için aşırı strese girmeleri gerekmiyor. Şimdi tıkınırcasına yeme eylemine girmeden önce stresi durdurmak uygulanacak bir yöntem bulabiliriz.”