Tolkien’in yarattığı evren

Bazı kitaplar vardır, hiç bitmesin istersiniz. İşte “Yüzüklerin Efendisi” de bu kitaplardan biridir. Okurda böylesi bir tutku yaratan ise şüphesiz ki fantastik edebiyatın güçlü sesi J. R. R Tolkien’in yarattığı evrendi. Bu evreni, içerdiği tüm sihirlere, tuhaflıklara, garipliklere, yaratıklara rağmen “gerçekmiş gibi” kılan ise Tolkien’in İngilizce, Almanca ve Fince’den etkilenerek kurguladığı yeni bir dilin (Elf dili Quenya), Hobbitler’in, İnsanlar’ın, Elfler’in, Orklar’ın efsanelerinin, tarihlerinin yazılmış olmasıydı. Yani Tolkien’in bize sıfırdan bir mitoloji yazmış olması.
Bu da onun dünyasının tadına varan, içinde dolaşan, havasını koklayan okurları için ayrı bir tutku yarattı, bu kadim zamanlara duyulan meraktı. Bir de yazarın yarattığı dünyaya duyulan özlem.
İşte Tolkien’in oğlu Cristopher’ın babasının elyazmalarını derleyerek yayına hazırladığı “Hurin’in Çocukları” ya da Elf dilindeki adıyla “Narn i Chin Hurin” bu özlemi az da olsa yatıştırıyor. Tüm dünyada geçtiğimiz Nisan ayında piyasaya çıkan ve “Hobbit” ve “Yüzüklerin Efendisi” serisinin illüstrasyonlarını hazırlayan ve filmdeki tasarımlara da imza atan Alan Lee’nin resimlerini içeren kitap kadim dünyadaki ilişkilerin temeline iniyor.
Hemen her sayfasında karamsarlık ve mutsuzluğun zafer kazandığı “Hurin’in Çocukları”, kılıcını bir çekişte önüne çıkan Ork’u haklayan ve hiç kimseden ve hiçbir bir canlıdan korkmayan, kendine “Kadersizliğin Efendisi” anlamındaki Turambar lakabını takan kahraman Turin’in hikayesini anlatıyor.
Peki bu kitap da tüm dünyada hayran kitlesi olan, kitapları üzerine internette forumlar düzenlenen Tolkien’in diğer kitapları kadar ilgi görür mü? Pek çok kişinin öngörüsü bu noktada “Bu kitap Tolkien okurları dışındakilere pek hitap etmez” oldu. Kitabın Tolkien’in oğlu Christopher tarafından yayıma hazırlanması ise iki türlü eleştiri içeriyor. İlk eleştiriye göre bu kitap, Tolkien’in ve yarattığı dünyanın ruhuna saygısızlık. Çünkü kimse ama kimse Orta Dünya’nın gizemini, sırrını, tarihini üstat gibi kağıda dökemeyeceği için böylesi bir girişim hem nafile hem de saygısızca bir çaba oldu. “Hurin’in Çocukları” nın Tolkien okurlarının beğenisini kazanacağını düşünen Christopher ise babasının taslaklarına sadık kaldığını, müdahale etmediğini söylüyor. İşte diğer eleştirinin nedenini de bu yani “kitap tam da bu yüzden tat vermiyor” eleştirisi.
Ne olursa olsun, “Hurin’in Çocukları” nı tam da bu yüzden Tolkien okurlarının okumasında fayda var. Zira bu kitapta haz ve sürükleyicilik yerine Tolkien’in dünyasının geçirdiği evrimin izinin sürülmesi amaçlanmalı...