Başbakan Erdoğan’ın Temmuz’daki ‘faiz dışı gelir’ çıkışı etkili oldu. Bankaların ortalama yüzde 25 olan faiz dışı gelirdeki büyüme hızı Ağustos ve Eylül’de yüzde 10’lara indi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Temmuz ayı ortasında bankalara yaptığı “faiz dışı gelir” uyarısı adrese ulaşmış gözüküyor.
Bozuk paraları bütünleme ücreti alan, 2 TL eksi bakiyeli hesabı kapatmak için 20 TL talep eden, müşteriye gönderdiği tek bir SMS’ten 3 TL para kesen bankalar, faiz dışı gelirlerde Başbakan Erdoğan’ın sert çıkışının ardından frene bastı. Nisan ayında yüzde 30.48, Mayıs ayında yüzde 27.25, Haziran ayında yüzde 25.54 ve Temmuz’da yüzde 24.68 olan bankaların faiz dışı gelirlerindeki artış hızı, Ağustos ayında birden yüzde 10.99’a düştü. Bankaların faiz dışı gelirleri Eylül ayında da yüzde 12.13 ile yine Başbakan’ın çıkışından önceki aylara göre yarı yarıya yavaşladı.
Yıllık artış yüzde 26
Başbakan Erdoğan, 16 Temmuz’da yaptığı konuşmada, vatandaşlara kredi kartı almamaları çağrısında bulunarak şunları söylemişti: “Bir tanesiyle görüştüm. Açık söyledim. Ya Allah aşkına faizden elde ettiğin gelir tamam, fakat bu faiz dışı gelirden elde ettiğin parayı gömüleceğin mezarı doldurmaya kalksak almaz. Vatandaştan almayın bu parayı komisyonu almayın. Yok. Doymazlar. Diyorum ya onların gözünü ancak kara toprak doyuracaktır.”
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, bankaların 9 aylık faiz dışı gelirleri 25 milyar 235 milyon TL’ye ulaştı. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 20 milyar TL seviyesindeydi. Yani bankaların faiz dışı gelirlerindeki 1 yıllık artış yüzde 26.19 oldu. Aylar itibarıyla faiz dışı gelirlerde en hızlı artış Şubat ayında yaşandı. Ocak ayında 2 milyar 759 milyon TL olan bankaların faiz dışı gelirleri Şubat ayında yüzde 172’lik artışla 7.5 milyar TL’ye çıktı.
Eylül 2013 itibarıyla kredilerden alınan ücret ve komisyonların yüzde 56’sı nakdi kredilerden temin edildi. Bankaların özellikle kredi kartları ile agresif politikalarında geri adım attıkları söyleniyor. Eylül 2013’te kredi kartlarından alınan ücret ve komisyonlar 5.5 milyar TL seviyesinde gerçekleşirken, önceki yılın aynı dönemine göre artış yüzde 1.8 ile sınırlı kaldı.
Diğer taraftan bazı kredilerdeki dosya masrafı, SMS ücretleri, krediyle beraber satılan sigorta ürünlerinde, hesap işletim ücretlerinde de yine bazı bankaların “insafa” geldiği belirtiliyor.
ÜCRET VE KOMİSYON GELİRİNDE SERT FREN
Mali tabloları Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayımlanan 13 büyük bankanın net ücret ve komisyon gelirleri de yılın üçüncü çeyreğinde hızla geriledi. Nisan-Mayıs-Haziran aylarını kapsayan yılın ikinci çeyrekte toplam 3 milyar 593 milyon TL olan 13 bankanın net ücret ve komisyon geliri, üçüncü çeyrekte 3 milyar 460 milyon TL’ye indi. Yani bankaların net ücret ve komisyon gelirleri Başbakan’ın sert çıkışının ardından üçüncü çeyrekte yüzde 3.72 düştü. 13 bankadan 6’sının net ücret ve komisyon gelirleri üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre düştü.
FAİZ DIŞI GELİRLER DAHA DA DÜŞECEK
Tüketicinin korunmasını düzenleyen tasarı Kasım ayı başında TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Kanunla, bankalara, üyelik aidatı olmayan kredi kartı imkanı da sunma zorunluluğu getirildi. Kanuna göre, belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemeyecek. Bu hesap, kredinin ödenmesi ile kapanacak. Tüketicinin açık talimatı olmaksızın, belirli süreli kredi sözleşmesi ile ilişkili bir kredili mevduat sözleşmesi yapılamayacak. Konut kredilerinde yeni kanunla erken kapama ücreti talep edilemeyecek, tüketicinin açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili sigorta yapılmayacak.