Dünyanın en büyük 50 borsasının piyasa değeri geçen yıl 8.7 trilyon dolar artarak 57.1 trilyon dolara yükseldi. Ancak bu artışa rağmen borsaların toplam piyasa değeri hala 2008 yılında patlak veren global ekonomik kriz öncesindeki seviyelerin 3.7 trilyon dolar altında. Dünyanın en büyük 50 borsasının değeri 2007’de 63 trilyon dolara kadar çıkmıştı.
Geçen yıl tüm dünyada borsalar için “iyi” bir yıl olarak tarihe geçti. Büyük ülke merkez bankalarının parasal genişlemeye devam etmesi Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin hisse senedi piyasalarına rekorlar kırdırdı. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) 2012 yılında yüzde 52.55’lik yükselişi ile Venezuela Borsası’nın ardından dünyanın en fazla artan ikinci borsası oldu.
Peki borsalar geçen yılki ralliyle 2008 yılında patlak veren global ekonomik krizin açtığı yaraları tam anlamıyla sarmayı başarabildi?
Başkanlığını İMKB eski Başkanı Hüseyin Erkan’ın yaptığı Dünya Borsalar Federasyonu (World Federation of Exchanges) verilerine göre, krizin borsalarda yarattığı tahribat henüz kapatılamadı.
Dünya Borsalar Federasyonu’na üye 50 borsanın toplam piyasa değeri geçen yıl 8.7 trilyon dolar artarak 57 trilyon 84 milyar dolara çıktı. Oysa 2007 yılı sonunda,0 Dünya Borsalar Federasyonu’na üye borsaların toplam piyasa değeri 60 trilyon 774 milyar dolar seviyesindeydi. Hatta bu rakam 2007 yılı içerisinde 63 trilyon dolara kadar çıkmıştı. Yani geçen yılki ralliye rağmen borsaların piyasa değerleri kriz öncesinin hâlâ 3.7 trilyon dolar gerisinde.
İMKB diğer borsalara fark attı
Dünya Borsalar Federasyonu’na üye 50 borsa arasında İMKB, piyasa değeri en hızla artan borsa olmayı başardı. İMKB’nin 2011 yılı sonunda 197 milyar dolar civarında olan piyasa değeri dolar kurundaki gerilemenin de etkisiyle 2012’de yüzde 60’lık artışla 315.2 milyar dolara ulaştı. Evet rakamlara göre İMKB zirvede. Fakat yaşanan rekor artışlar borsa geneline yab yılamadı. Geçen yıl başında borsa işlem gören 380 şirketten 109 tanesi rekorlar kırılan bir yılda yatırımcılarına zarar ettirdi. Endekste yaşanan artışı yakalayan veya üzerinde getiri sağlayan şirket sayısı ise sadece 81. Başka bir ifadeyle İMKB’de hisselerin sadece yüzde 21’ine yatırım yapanlar borsadaki rekor artışı hissetti.
İMKB ile ilgili bu küçük ayrıntıdan sonra Dünya Borsalar Federasyonu’na üye borsaların geçen yılki performanslarına geri dönelim.
50 borsa arasında geçen yıl piyasa değeri dolar bazında eriyen borsa sayısı 8. Piyasa değeri en hızlı gerileyen borsaların başında ekonomik krizin vurduğu Güney Kıbrıs geliyor. Arjantin, Sri Lanka, Fas, Mauritius, İspanya da yine piyasa değeri düşen diğer borsalar olarak sıralanıyor.
Dünyanın finans merkezi olan Wall Street’te New York Borsası 2012’de piyasa değeri rakamsal olarak en fazla artan borsa oldu. New York Borsası’ndaki şirketlerin toplam piyasa değeri geçen yıl 3 trilyon 630 milyar dolarlık artışla 15 trilyon 425 milyar dolara çıktı.
Bu yılki yükseliş genele yayılıyor
Geçen yılki performansı ile dikkatleri üzerine çeken İMKB, bu yıla da hızlı bir başlangıç yaptı. İMKB 100 Endeksi yılbaşından bu yana yüzde 5’in üzerinde yükseldi. 2 haftada yaşanan artışın geçen yılın tamamının aksine genele yayılmış gözüküyor. Borsadaki hisselerin yüzde 41’i yatırımcısına ya İMKB 100 Endeksi kadar ya da daha fazla bir getiri sağlamış durumda. Yılın ilk 2 haftası itibarıyla borsa genelinde yatırımcısına zarar ettiren hisse sayısı 58.
