2.5 yılda 92 yeni şirket geldi İMKB’de hacim yerinde saydı

İMKB’de hedef işlem gören şirket sayısını 1.000’e çıkarmak. Son 2.5 yılda 92 yeni şirket İMKB’de işlem görmeye başladı ancak borsadaki işlem hacmine bir katkısı olmadı. 2009’da 2.3 milyar lira olan günlük ortalama işlem hacmi şu günlerde de aynı. En fazla işlem gören 10 şirketin toplam hacimden aldığı pay gerilemek bir yana yüzde 48’e tırmanmış durumda.

Halka Arz Seferberliği protokolü İstanbul Sanayi Odası, İMKB, SPK ve TOBB arasında 2008 yılının Ağustos ayında imzalandı. 2010 yılında hayata geçirilen seferberliğin amacı; hisseleri borsada işlem gören şirket sayısını artırmak. Çok sayıda ilde yapılan çok sayıda toplantı sonrasında borsadaki şirket sayısında ciddi artış yaşandı. 2009 yılında 315 olan İMKB işlem gören hisse sayısı 2.5 yılda 92 adet artarak 407’ye ulaşmış durumda. Peki 2009 başından bu yana borsaya 92 yeni şirketin katılması rakamlara nasıl yansıdı?

2009 yılı başında 1 milyon kişi İMKB’de hisse senedine yatırım yaparken bu rakam 2010 yılında 1 milyon 43 bine, 2011’de ise 1 milyon 97 bin kişiye çıktı. Temmuz ayı sonundaki verilere göre İMKB’deki hisse yatırımcısının sayısı 1 milyon 90 bin kişi. Yani 2.5 yılda yaklaşık 90 bin yeni yatırımcı borsaya gelmiş. Borsadaki şirket sayısındaki artışa paralel olarak yatırımcı sayısında artış yaşansa da piyasanın “derinliğini” gösteren diğer rakamlarda pek bir değişiklik göze çarpmıyor.

2009 yılında İMKB’de hisse senedi piyasasında 252 işlem gününde toplam 578.4 milyar liralık işlem gerçekleştirildi. Başka bir ifadeyle günlük işlem hacmi 2.3 milyar lira civarında oluştu. Ortalama günlük işlem hacmi 23 yeni şirketin eklendiği 2010 yılında 2.8 milyar liraya çıktı. Borsanın 25 yeni şirketle tanıştığı 2011 yılında ise günlük işlem hacmi ortalama 2.7 milyar lira oldu.

Gelelim bu yılki verilere...

Borsada işlem göre hisse sayısında 44 adetlik artışla 407’ye ulaştı. Bu rakamın içinde İMKB’de işlem görmeye başlayan türev ürünler olan varantlar da dahil. Yani bu yıl yapılan 22 halka arz (8’i Gelişen İşletmeler Piyasası’nda) sonrasında İMKB’de pay ve gelişen işletme piyasalarında toplam 398 şirket işlem görüyor. Ancak işlem gören şirket sayısında son yıllarda yaşanan artışa rağmen hem borsadaki yatırımcı sayısı 7 bin kişi azaldı hem de günlük işlem hacmi ortalama 2 milyar 345 milyon TL’ye geriledi.

Kısaca son 2.5 yılda borsaya her ne kadar 92 yeni şirket gelse de günlük işlem hacminde bir değişim olmadı.

Bunun en önemli nedeni, “büyük” şirketlerin hala borsaya sıcak bakmamaları. Hisselerini halka arz edilen şirketlerin ciro ve sermaye büyüklüklerine bakıldığında daha çok “KOBİ” sınıflandırmasına girebilecekleri görülüyor. Halen Türkiye’nin en büyük şirketleri sıralamasında yer alan çok sayıda şirketin hisseleri borsada işlem görmüyor. Örneğin İSO’nun açıkladığı en büyük 500 şirket listesinde sadece 86 şirket İMKB’de. İSO1000 sıralamasındaki şirketlerden ise 127’si borsada işlem görüyor.

Durum böyle olunca şirket sayısı ne kadar hızlı artarsa artsın yatırımcıların işlem yaptıkları hisseler değişmiyor.

2009 yılında İMKB’nin en fazla işlem yapılan ilk 10 hissesindeki toplam hacim İMKB’deki toplam hacmin yüzde 43.64’üne denk. İşlem hacminde ilk 10’daki şirketlerin toplam hacim içerisindeki payı 2010’da yüzde 34.43’e inse de 2011’de yeniden yüzde 43.83’e yükseldi. Bu oran şu an yüzde 47.90 seviyesinde. Yani borsadaki 407 hissenin 10 tanesinde gerçekleştirilen işlem hacmi diğer 397’sindeki yapılan hacime eşit. Garanti Bankası, İş Bankası, Vakıfbank, Akbank, Yapı Kredi Bankası, Halkbank, Emlak Konut, THY, Netaş ve Tüpraş bu yıl en fazla işlem hacminin yapıldığı hisseler olarak sıralanıyor.

İMKB’de işlem gören şirket sayısının hedeflenen 1.000 rakamına “büyük” şirketlerin borsaya katılımıyla ulaşması piyasanın gelişmesi ve İstanbul’un finans merkezi olma vizyonu açısında kritik öneme sahip. Aksi takdir düşük sermayeli şirketlerden oluşan bir İMKB, küçük yatırımcıları mağdur edecek sert fiyat hareketlerinin bolca yaşandığı bir borsa olabilir.

Raymond James, Türkiye’de resmen iflas edip tarihe geçti

Türkiye’de bir dönemin en “havalı” aracı kurumuydu Raymond James. İMKB’de en fazla işlem hacmini yapan Raymond James, başta yabancı olmak üzere büyük yerli hatta “bıyıklı” yatırımcıların da 1 numaralı kurumuydu. Ancak 2008 yılında vergi borcu nedeniyle sermaye yeterlilik yükümlerini yerine getiremeyen Raymond James’in faaliyetleri SPK tarafından durdurulmuştu. Şirketin ABD’deki merkezi yaşananlardan sonra Türkiye’de faaliyetlerine devam etmeme kararı aldı. Geçtiğimiz günlerde de Raymond James, Türkiye’de resmen iflas etti. Böylece ABD’nin önde gelen yatırım bankalarından biri haline gelen Raymond James, ilk kez bir ülkede iflas kararı almış oldu.