Kars gravyerinden Konya obruğuna, Ezine’nin beyazından Mustafakemalpaşa’nın Mihalıç‘ına işte Türkiye’nin damak çatlatan peynirleri...
Geçtiğimiz ay ilk önce Çanakkale, sonra da Konya’ya yaptığım iki seyahat ve bir kitapçının raflarında bulup nihayet aldığım bir kitap ülkemizin muhteşem bir zenginliğine tekrar gözlerimi açtı. Tekrar diyorum, çünkü peynirlerimizin çok lezzetli olduğunu zaten biliyordum, ama uzun zamandır soframda hak ettikleri yeri vermiyordum.
Olağanüstü lezzetler
Ama bir hafta Ezine’de bir beyaz peyniri tadımı yaptıktan sonra ertesi hafta da Konya’da yüzden fazla peyniri sevenlerine sunan Gurmepark’da Mustafa Süre ile Konya’nın nefis küflü peynirini, üstüne de ünlü, ama zor bulunan Divle obruk peynirinin olağanüstü lezzetini tekrar tadınca ihmal ettiğim peynirlerimizden özür dilememin zamanının geldiğini farkettim.
Aynen Berrin Bal Onur ile Neşe Aksoy Biber‘in ülkemizi boydan boya gezip peynirleri buldukları, tattıkları ve yazdıkları “Peynir Aşkına” adlı kitabının ancak 3’üncü baskısında aldığım için özür dilemem gerektiği gibi! “Peynir Aşkına” gerçekten peynir aşkına yazılmış harika bir kitap ve sevgili dostum Artun Ünsal’ın Türkiye peynirleri için yazdığı başyapıt “Süt Uyuyunca” ile birlikte her peynir sevenin veya sevmeye niyetli olanın kitaplığında bulunması gereken bir kitap. Cihangir’deki Antre Gourmet İstanbul’da peynir konusunda her ihtiyacınıza ve sorunuza cevap verebilecek bir dükkan; sahipleri ne de olsa “Peynir Aşkına” diyip peynirin kitabını yazmışlar.
Türkiye’nin zenginliği
Bu hafta ülkemizin peynirlerinin en sevdiklerimden 10 tanesini seçtim. İtirazı olanlara hemen belirteyim, bu 10 kesinlikle bir “en iyi 10” listesi değil, sadece sahip olduğumuz bu zenginlikten yazarınızı çok mutlu eden bir kesit.
Trakya kaşar peyniri
İyi bir eski kaşar peyniri dünyanın en iyi peynirlerinden biridir. Trakya’nın ağırlıklı olarak koyun sütünden yapılan kaşar peyniri hafif tuzlu tadıyla damağınızı bir anda fetheder. Tereyağı sürülmüş taze bir ekmeğin arasına konduğunda doyum olmaz.
Ezine peyaz peyniri
Ezine adıyla bilinse de Çanakkale’nin Ezine, Bayramiç ve Ayvacık ilçelerinde tam yağlı koyun sütünden biraz keçi ve çok az inek sütü ile yapılan beyaz peynirin tadı bir başkadır. Kaz Dağları’nın bitkilerinin burada otlanan koyun ve keçilerin sütlerine lezzet kattığı açık.
Mihalıç peyniri
Artun Ünsal Mihalıç için “Türk peynirlerinin şahı“ demiş. Gözenekleri biraz esneklik verse de sert ve tuzlu, ama çok lezzetli bir peynirdir. Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesi civarında iyisi koyun sütünden yapılır.
Bergama tulum peyniri
Ege gibi lezzetli bir coğrafyanın peynirlerinden Bergama tulumu ön plana çıksa da Ayvalık’ın sepet ve özellikle lor peyniri ile lordan yapılan peynir tatlısı ve tabii ki İzmir Karaburun’un keçi sütünden yapılan “ezilmiş“ Kopanisti mutlaka tadılması gereken peynirler.
Konya küflü peyniri
Konya bir peynir cenneti. Yeşil peynir olarak bilinen küflü peyniri de bir başyapıt! Mağaralarda olgunlaşmaya bırakılan peynirlerin küflenmesi sağlanıyor. Dünyanın Roquetort ve Stilton gibi küflü peynirleriyle rekabet etmesi gereken nefis bir peynir!
Divle obruk tulumu
İlkbaharın başında koyun sütünden yapılan bu peynir deri tulumlarda 200 metre uzunluğundaki Divle obruğuna konuyorlar. Sonbahara kadar bu serin ortamda kalan eşsiz peynirler doğal bir küf ile damarlı bir görüntü ve çok zengin aromalar alıyorlar.
Van otlu peyniri
Otlu peynirin ilk olarak bir Ermeni doktorun hastalarına şifa versin diye peynire ot katmasıyla ortaya çıktığı söylenir. Otlu peynirler Doğu Anadolu’da çok yaygın ve içlerinde onlarca ot kullanılabiliyor.
Erzincan Şavak tulumu
Tulum peynirlerinin belki de en ünlüsü adını göçebe Şavak aşiretinden alıyor. Şavaklar peynir yapmak için bahar aylarında yaylalara çıkıyorlar, peynirlerinde kullandıkları sütün koyun, tulumların deri olmasında ısrarcılar. Ortaya çıkan peyniri ise tatmalısınız!
Kars gravyeri
Kars’ın Rus egemenliğinde kaldığı dönemden günlerimize kadar gelen bir gelenek Kars gravyeri. O yıllarda İsviçrelilerin kurduğu mandıralarda üretilmeye başlayan gravyer aynı Kars kaşarı gibi bölgenin bizlere sunduğu harika bir lezzet.
Çorum Kargı tulumu
Kargı tulumu bölgede ilkbaharın başında koyun ve keçi sütünden yapılan ve bazı peynir meraklılarına göre Anadolu peynirlerinin en lezzetlisi olan peynir. Ne yazık ki geleneksel ürticilerinin sayısı hızla azalıyor.
Bu festival kaçmaz
4-5 Mayıs’ta Çanakkale’de Uluslararası Peynir Festivali ve peynir çalıştayı düzenlenecek. Türkiye’nin kahvaltı kültüründe önemli bir yer tutan, Ezine’den tuluma, kaşardan örgüye kadar yaklaşık 193 çeşit Türk peynirinin kalitesini ve ihracatını artırmak amacıyla yol haritası hazırlanacak.
