Kuzey içkilerinin zamanı geldi

Okurlarım arasından bana katılmayanlar olabilir, ama kış içkilerinin en iç ısıtanları Avrupa’nın en kuzeybatı ucundaki her yerden uzak bir ülkede, İskoçya’da yapılır: Malt viski. İskoçlar “İyi viski soğuk havada yapılır ve soğuk havada içilir” derler. Onlar soğuğa alışıktırlar. Evlerinin kapısından çıkıp yüzlerine kırbaç gibi vuran kuzey rüzgarını yediklerinde derin bir nefes alır ve “fresh” (taze) diye haykırırlar. Geçtiğimiz yüzyılın başlarına kadar İskoçya’da kadınlar dahil sabah evden çıkmadan önce büyük bir yudum viski içmek gibi bir adet olmuş olmasına şaşmamak gerekir. O devirlerde evlerde kapının hemen içinde, portmantonun yanında bir karaf içinde viski ve birkaç bardak bulundurulurmuş, postacı başta olmak üzere evin kapısını çalanlar içlerini ısıtabilsinler diye.
Kışın soğuklarla birlikte gelen yağmuru da yiyince akla gelenler malt viskiler ise ada viskileri olur. Bunlar deniz kenarındaki mahzenlerde yıllandırılırken geçirdikleri sürede denizin tuz ve iyot kokularını içlerine sindirirler. Buna bir de yapıldıkları arpanın turba ateşi üzerinde kurutulurken içine sinen is kokusunu eklerseniz, tek kelimeyle nefis olurlar. İskoçya’nın batı sahillerinde Atlantik Okyanusu’nun dalgalarının kış boyunca sürekli dövdüğü bu adalarda yapılan malt viskilerin tatlarına alışmak zordur. Bir içki yazarının dediği gibi “Onlara ya bayılırsınız, ya da nefret edersiniz.” Ama sevmekte ısrar eder ve onlardan ilk tadıştan sonra vazgeçmezseniz, o zaman Lagavulin, Laphroaig, Bunnahabhain ve Talisker gibi Keltçe isimler taşıyan şişeler içki dünyanızın olmazsa olmazları arasında yer alıverirler.

İskoçya’nın viski adaları arasında en ünlü olanı 3 bin 500 nüfuslu Islay Adası’dır. Islay’daki yedi malt viski damıtımevinden Bowmore, Lagavulin ve Laphroaig gibi dünyaca ünlü olanlarının viskilerini bir zamanlar ülkemizde bulabiliyorduk. Şimdi ise sadece onlar kadar yoğun Islay karakteri taşımayan, vahşilikleri nispeten terbiye edilmiş Bunnahabhain ve Caol Ila içki dükkanlarının raflarını süslüyorlar. Diğer adalara gelince; volkanik Cuillin tepelerinin dramatik bir güzellik verdiği Skye adasının malt viskisi Talisker ile İskoçya’nın en kuzeyindeki okyanustan esen rüzgarların ağaç bile yetişmesine izin vermediği Orkney adasının malt viskileri Highland Park ile Scapa, Türk viskiseverlerin buralarda bulabilecekleri diğer malt viskiler. Talisker ile Highland Park ne yazık ki artık eski yoğunluklarında değiller. Eski Talisker’den bir yudum aldığınızda adeta damağınızda infilak ederdi. Şimdi Duty Free Shop’larda bulabileceğiniz 18 yıllığı aynı lezzeti veriyor, ama 10 yıllığı da her şeye rağmen hâlâ Talisker, aynı artık eski lezzetlerinde olmamalarına rağmen hâlâ görkemlerini ısrarla içlerinde saklamaya çalışan 12 ve 18 yıllık Highland Park’lar gibi!
Epeydir malt viski yazısı yazmamıştım, ama doğrusunu isterseniz yazdığım kelimeler bile içimi ısıttı. Şimdi dışarıya çıkıp hava “fresh” mi diye bakacağım. Öyle ise, kendime de, sizlere de bir Pazar yürüyüşünden sonra birer Talisker veya o kadar da üşümediyseniz Caol Ila önereceğim.