İçinizi ısıtacak tek içki: Malt vİskİsİ

İskoçlar “Malt viski soğuk havada damıtılır ve soğuk havada içilir” der. Bizim buralarda hava ne kadar soğuk olursa olsun malt viski damıtmak pek mümkün değil. Ama bugün pencerenizden dışarı baktığınızda dışarıdaki soğuk içinizi daha pencereyi bile açmadan ürpertiyorsa, bilin ki malt viski içme zamanı gelmiştir.

Winston Churchill ilerleyen yaşlarında “Eskiden öğlen yemeğinden önce içki içmemek gibi bir prensibim vardı, ama artık kahvaltıdan önce içki içmemeye çalışıyorum” demişti. 19’uncu yüzyıl İskoçya’sında, ülkenin kuzeyindeki sarp dağların arasından akan nehirlerin vadilerinde (ki İskoçlar buralara Highlands derler) bir hanımefendinin (bile) birkaç yudum malt viski içmeden güne başlaması düşünülemezdi. Ama ben size tabii ki onlara ve kendisine olan bütün saygıma rağmen Churchill’e uyup kahvaltı sırasında, hatta öğlen yemeğinden önce malt viski içmenizi önermeyeceğim. Ne de olsa devir de değişti,

insanların alışkanlıkları da! İyot ve tuz kokularIyla yoĞrulmuŞ çeŞİtler

İskoçya’nın kuzeyindeki Highlands bölgesi İskoçya’nın viski üretiminin kalbidir. Buradaki Spey Nehri geniş bir vadiden Moray Körfezi’ne doğru akar. Çıplak tepeler, yerlerini eteklerindeki yemyeşil ormanlara bırakır. Cardhu, Cragganmore, Dalwhinnie, (şeri fıçılarında yıllandırılan) Aberlour ve Macallan gibi malt viski dünyasının en prestijli markalarının damıtımevleri Spey Nehri’nin kenarına serpiştirilmişlerdir. Spey’e akan küçük nehirlerin, derelerin kıyılarında ise Glenlivet, Glenfarclas ve Glenfiddich gibi malt viski dünyasının başka devlerini bulmak mümkündür. Daha kuzeye gittiğinizde, Spey Nehri’nin döküldüğü Moray Körfezi’nin kuzeyinde, artık kuzey kutbuna doğru uzanan gri suların kıyılarında Glenmorangie ve Dalmore gibi nevi şahsına münhasır malt viskileri bulabilirsiniz. Ama ne yazık ki bunların çoğunu ülkemizde bulmak imkansızdır. Bulabileceklerinizden kısa bir liste yapacak olursak lezzetli oldukları kadar rahat içimli olan Glenlivet ve Balvenie ile Glenmorangie, Glenfiddich, Glenrothes ve Aberfeldy’i sayabiliriz.

İçerken mutlaka pencereyİ aralayIn

İskoçya’nın kuzeyde bittiği yerde Orkney Adaları bulunur. Bu adaların malt viskilerinden Highland Park ve Scapa da ülkemizde bir bulunup, bir bulunmayan (çok iyi) viskilerden.

İskoçya’nın batı sahilindeki sürekli rüzgar alan kayalık ve vahşi Skye Adası’nın malt viskisi Talisker denizden gelen iyot ve tuz kokularıyla yoğrulmuş “büyük” bir malt viski. Tam bugünkü havanın viskisi diyebileceğimiz Talisker’in 10 yıllığı ülkemizde bulabileceğiniz en iyi malt viskilerin başında geliyor, aynı Skye’ın biraz güneyindeki isli viskileriyle ünlü Islay Adası’nın efsanevi Lagavulin’i gibi.

Islay (Ayla okunur) sadece birkaç bin kişinin yaşadığı küçük bir ada, ama tam bir malt viski adası olarak bütün dünyadaki viskiseverler tarafından tanınıyor. İngiliz hükümetine sadece viskiden yılda yarım milyar dolar kadar vergi ödeyen bu ada herhalde bizde de olsa bir anda Maliye Bakanlığı’nın gözdesi olurdu. Islay Adası İskoçya’nın dört malt viski üretim bölgesinden biri olarak kabul edilir. Viskinin damıtımında kullanılan arpanın turba ateşi üzerinde kurutulması sırasında içine sinen is, Islay viskilerinde ön plana çıkar. Daha sonra deniz kenarındaki mahzenlerdeki fıçılarda yıllanırken içlerine sinen iyot ve tuz, kısacası deniz kokusu Islay viskilerini belki içilmesi zor, ama eşsiz lezzetli viskiler yapar. Bunlardan Lagavulin’in yanı sıra Ardbeg’de ülkemizde bulunabiliyor.

Yazının başına dönecek olursak, malt viski gerçekten soğuk hava içkisidir. Bugünkü kadar soğuk havaların içkisi ise Talisker, Lagavulin veya Ardbeg gibi bir ada maltıdır. Nasıl içileceğine gelince, isterseniz onu da İskoçlar gibi yapın, pencerenizi veya kapınızı açın, soğuk havayı, varsa rüzgarı yüzünüzde hissedin (İskoçlar bu noktada “fresh” diye haykırırlar) ve viskinizden bir yudum alıp havaya meydan okuyun. Aman sonra kapıyı, pencereyi kapatıp içeriye girmeyi unutmayın, ne de olsa İskoç değilsiniz!