Allah, kulunun niyetine göre karşılık verir

SORU: 31 yaşında, evli, 1 çocuk annesiyim. 15 yıl önce anne ve baba olarak bildiğim insanların halam ve eniştem olduğunu öğrendim. Yani biyolojik annem yengem, babam ise dayımmış. İslâm hukukuna göre evlatlığı araştırırdım ve caiz olmadığını öğrendim. Bir hadiste, “öz annesine babasına, anne baba demeyen lanetlenmiştir, cennete giremeyecektir” diye yazıyordu. Beni büyüten babam vefat etti, annem sağ. Şimdi ben onun karşısına geçip “dayıma ve yengeme anne baba demem gerekiyormuş” diye nasıl derim? Dayımla ve yengemle zaten görüşüyoruz. Onlara dayı ve yengeden daha fazla önem vermeye çalışıyorum. Kendini bana adayan bir annem var ve onun kalbini kesinlikle kırmak istemiyorum. Ama biyolojik aileme de gerekli olanı yapmak istiyorum. Ne yapmam gerekiyor? (Rana Ediz)

CEVAP: Seni büyüten annene ve babana yani halana ve eniştene hiç hissettirmeden anne, baba gibi davran. Ama asıl biyolojik annene de saygı ve sevgide kusur etme. Okuduğun o tür rivayetlerin amacı sizi çocuğu gibi büyüten, size emek veren insanlara anne baba demenize engel değildir. Bir insan saygı için herhangi bir kimseye de baba ya da anne diyebilir. Bu kimselerin mutlaka kendi babası olması gerekmez.

Senin içini Allah biliyor. O rivayetin amacı, annesini babasını bildiği halde onlara anne baba demeye tenezzül etmeyen, onlardan utanan, onları aşağılayan kişiler hakkındadır. Sen öyle bir şey yapmıyorsun. Halan da (yani annen), enişten de (yani baban) durumu biliyor. Senin kendilerinden utanmadığını, dışlamadığını, saygısızlık etmediğini biliyorlar. Onlar da durumun böyle olmasını istemişler. Çocuk özlemlerini gidermek için seni halana ve eniştene evlatlık olarak vermişler. Büyük fedakârlık etmişler doğrusu. Allah, kulunun niyetine göre karşılık verir.

O parayı ihtiyacı olan birine vermelisiniz

SORU: Yıllar önce bir mesai arkadaşımla birlikte İstanbul’da bir giyim fuarına gitmiştik. Hiç ihtiyacım olmamasına rağmen kendime 120 liralık giyim aksesuarı satın aldım. Parasını arkadaşım verdi. Zaman geçti, işlerimiz ayrıldı. Bir türlü onunla biraraya gelip helalleşemedim. Arkadaşım vefat etti. Aile fertlerine de ulaşamıyorum. Ne yapmalıyım? (A. K.)

CEVAP: Arkadaşınız bu eşyayı size hediye olarak almışsa yapacağınız bir şey yok. Ama eşyanın parasını size ödünç olarak verdiyse bu parayı varislerine ödemeniz gerekir. Aile fertlerine ulaşamadığınız belirtiyorsunuz. O zaman parayı gerçekten ihtiyacı olan bir öğrenciye veya muhtaç birine vermelisiniz. Yapacağınız başka bir şey yok sanırım.