‘Bu dünyada, yüceleştirilmiş olanlara neredeyse dindarca bağlanmak ve resmen kutsanmış olan güçlüler karşısında diz çökmek kadar tehlikeli bir şey yoktur.’
Stefan Zweig
***
Dönem dönem Zweig okumalı. Hele böyle sıkışık dönemlerde! Onun hümanist satırları, yangın yeri haline dönmüş yıllardaki Avrupa’yı, farklı bir gözle görmemize yardımcı oluyor.
Ancak sadece bu değil!
Zweig, insan denilen canlının ne kadar kaygan bir belleğe sahip olduğunu ve güç karşısındaki tutulmuşluğunu da bu satırlar aracılığıyla bir kez daha bizlere hatırlatıyor. Ancak tüm bu olumsuzluklara karşın, onun insana olan sonsuz güveni de göz kamaştırıyor.
Nasıl mı?
‘Politik görüşlerimiz ne olursa olsun birleşelim, karşı çıkalım, direnç gösterelim! Gösterelim insanlara, bu çılgınlığa insanların nasıl direndiğini, bu azınlığın dünyamızı nasıl yok ettiğini!’
Yazarın azınlıktan kastettiği hiç kuşku yok ki Hitler’dir. Ve bu zıvanadan çıkmış güce karşı ileri sürdüğü fikir çok yalın bir gerçeği ortaya koyar:
‘Bireylerin yaşam hakkının kutsallığına inandığımız anda yüzlerce, hatta binlerce insanın ıstırabının üstüne basarak yukarı tırmanıp güce ulaşmış olanları reddederiz. Güç ile ahlak birbirine bağlı değildir, aralarında aşılamaz bir uçurum vardır. Toplumların dikkatini sürekli buna çekmek bizim en büyük zorunlu görevimizdir.’
***
Ağustos ayından bu yana Türkiye’de olup bitenler hepimizin içini kavurdu ve böyle giderse kavurmaya devam edecek. Ancak tüm bu yaşananlar genç canların ölüp gitmesinden başka bir şey değil.
Değerli okurlar, bu yitip giden canlarla sadece Türkiye kaybediyor. Bu ülkenin dürüst, kendi halinde, eşitliğe ve demokrasiye inanan insanları kaybediyor.
Peki ne yapacağız?
Yine Zweig’ı dinleyelim:
‘Yaltakçıların peygamberleştirmiş olduğu tipleri yargıç kürsümüzün karşısına çağıralım. Unutulmuşlara, ezilmişlere de tanıklık yapma hakkı tanıyalım.’
***
Geleceğe Güven, Zweig’ın denemelerinin toplandığı bir kitap. Geleceğe güvenmek için bu ve buna benzer tarihe tanıklık eden satırların duygularını bir kez daha, çok net anlamak durumundayız...
Öyle bir süreçten geçiyoruz. ‘Güçlünün başında ışıldayan halenin’ kuşku uyandırması gereken bir süreçten.
O halenin saçtığı ışık ‘kan renginde.’ Bunu görmek durumundayız.
