Çalışma hayatı gündeminde tansiyon hiç düşmüyor…
Bu ay içerisinde asgari ücretin 1.300 TL’nin altına düşmemesi için yapılacak düzenlemeyi beklerken bir taraftan 2017 yılının asgari ücreti üzerinde yapılacak zam oranında çalışmalar başladı. Emekliye yılsonu promosyonu ise bildiğimiz trajikomik hikaye…
Diğer taraftan 2017 Ocak ayı itibarı ile zorunlu olarak başlayacak bireysel emeklilik sistemiyle ilgili soruların ardı arkası kesilmiyor.
Peki nedir bu Zorunlu Bes? Avantajları dezavantajları neler? Kesinti ne kadar olacak? Sistemde kalınırsa kazanç ne olacak? Kimler sisteme zorunlu olarak katılacak?
45 yaş altındaki çalışanlar 1 Ocak 2017 itibarıyla otomatik olarak ‘BES’lenecek.
Bugünkü asgari ücret üzerinden çalışanın katkı payı en düşük 49.4 TL en yüksek 321 TL olacak. 45 yaşını doldurmamış bütün çalışanlar için bireysel emeklilik sözleşmesi açılacak.
En çok sorulan sorulardan biri olan “Hali hazırda bir bireysel emeklilik sözleşmemem var bende dahil olacak mıyım” diyenler için de yeni sözleşme açılacak. Sistemde mecburi kalma süresi 2 ay. İkinci ayın sonunda sistemden çıkış mümkün.
% 25 katkı, 1.000 TL destek
Otomatik katılımlı BES sözleşmesi olan sigortalılara her ay yatırdığı katkı payının yüzde 25’i devlet katkısı olarak fonlarına eklenecek. Bunun yanında sistemden en az 3 yıl caymayan kişilere ek 1.000 TL devlet katkısı da sağlanacak. Emekli olmaya hak kazanan kişiler hem yüzde 25’lik devlet katkısını, hem de 1.000 TL ek katkıyı alabilecekler.
Ömür boyu maaş mümkün
Sistemden emekli olmayı hak eden bir kişi, yıllık gelir sigortası yaptırırsa, yani sistemde biriken parasının ömür boyu kendisine maaş olarak bağlanmasını talep ederse, biriktirdiği paranın yüzde 5’i kadar daha devlet katkısı alacak.
Yani en az 10 yıl sistemde kalan ve 56 yaşında emekli olmayı hak eden bir çalışan, 100 bin TL’si birikmiş ise 105 bin TL’den ömür boyu maaş alabilecek. Bir çalışan, 250 TL ‘ek’ emekli maaşına kavuşacak.
En yüksek 321 TL prim
Maaşı yüksek olandan yüksek, düşük olandan düşük katkı payı alınacak. Örneğin asgari ücretli bir çalışan için maaşından kesilecek katkı payı 49.4 TL olacak. İşçilerden kesilecek en yüksek katkı payı tutarı ise 321 TL olacak. Katkı payı asgari ücretteki artış veya maaşlara yapılacak zamla artacak. Çalışanlar katkı payı ödemelerini artırmayı tercih ederlerse hem devlet katkı payı artacağı, hem de birikim yükseleceği için aylık daha yüksek olacak.
Çalışanların tasarruf eğilimleri arttıkça ikinci emekli aylıkları da artacak. Burada önemli olan çalışanların geçimlerini sağlayabilmeleri ve BES’e daha fazla katkı payı yatırabilmelerini sağlayacak ekonomik gelişmelerin yaşanması.
Hesaplama nasıl yapılacak?
Bugün itibarıyla asgari ücretli 23 yaşındaki bir çalışan sisteme her ay 50 TL düzeyinden, yani alt limitten katkı payı yatırır ve 56 yaşında sistemden emekli aylığı bağlatırsa, hesabında birikecek rakam 40 bin TL civarında olacaktır. Buna ek yüzde 5’lik katkı olan 2 bin TL ve 1.000 TL ek devlet katkısı eklendiğinde toplam rakam 43 bin TL’yi bulacaktır. Bu hesaplamaya göre bu kişi ortalama aylık 200 TL tutarında emekli aylığı alabilecektir.
İşveren ek katkı yapabilir
İşverenler isterse çalışanların BES sözleşmelerine ek katkı yapabilecekler. Hatta bu katkı, gider olarak kaydedilebilecek. Bireysel emeklilik firmaları bile daha ne yapacağını bilmiyor…
Fonun büyüklüğü şimdiden göz kamaştırıyor…Kesintiler nasıl olacak, işveren bunu işçiye nasıl açıklayacak soruları can sıkıyor…
Ama işin aslı;
Zorunlu BES sisteminin olası başarısı Kıdem Tazminatı Fonunun 2017’de kurulmasına zemin hazırlıyor…
