Büyük şehirlerimizin artık kronik bir problemi haline gelen trafik, işverenlerin de bir hayli canını sıkmış durumda. İşe geç kalmaların rutin hale geldiği İstanbul’da konunun yargıya intikal etmiş olduğu yüzlerce dava bulunuyor. Bir firmada işbaşı saati 09.00 ise personel belirlenen bu saat içerisinde mesaisinin başında olmak zorundadır. Ancak hayat akışını etkileyecek dış etkenlerin oluşması durumu haricinde. Deprem, sel, yangın ve benzeri afet riski taşıyan durumlarda kişilere işverenlerince zaten bir mazeret izni tanınmaktadır. Ancak olağan dışı trafik sorunu bazı durumlarda haklı nedenlerle iş akdi fesih sebebi de kabul edilmektedir.
Köprü geçişlerindeki trafik işe geç kalma bahanesi değildir!
Avrupa yakasında ikamet edip, Anadolu yakasında çalışıyorsanız ya da tam tersini yaşıyorsanız, sizin ‘köprüde trafik vardı’ diyerek geç kalma mazeretiniz bulunmamaktadır. Konuyla ilgili olarak yaşanan davaların birçoğu ne yazık ki işveren lehine sonuçlanmıştır. Birçok yerel mahkeme köprülerin mesai saatleri içerisinde trafiksiz olmasının bahane olmadığı konusuna varmaktadır. Yani 1. ve 2. Köprüyü kullanacaksınız trafiği de seyahat organizasyonunuzun içine katarak hareket etmelisiniz. Henüz 3. köprü ile ilgili yargıya da intikal eden bir dosyası olmamıştır.
Trafiğe siz kalırsanız bahane, servis takılırsa trafik gerçekten vardır algısı!
Trafiğe kim takılırsa takılsın trafik bir bahane değildir ancak her gün trafik nedeniyle personelleri geç getiren servisçinin de işinden olması kadar doğal bir durum olmayacaktır.Hemen hemen bütün büyük firmalarda servislerin trafiğe takılması halinde pek önemsenmediği düşünülmektedir ancak bu durumdan işçilerin pek haberi olmasa da servisçinin de yevmiyesinden kesinti yapılmaktadır. Hatta düzenli trafik nedeniyle geç kalınan servisçinin de işine son verilmektedir.
Trafik sorununu belediyeye bırakmamak!
Aslında çoğu vardiya düzeni ile hareket eden firmalara örnek niteliğinde bir uygulama bazı firmalarca yapılmaktadır. İsim vermeden belirtmekte fayda var dünyanın en büyük gazlı içecek firması mesai saatlerini personellerine uyumlu hale getirecek şekilde ayarlamıştır. Mesela mesai saati 08.00’de başlayan da var 10:00’da başlayan da! Sabah erken saatte başlayan mesai erken saatte sonlanıyor, geç saatte başlayan mesai yine geç saatte sonlanıyor. Personeller bölgelerindeki trafik saatine göre kendilerine mesai saati seçebiliyorlar.
Buna alternatif olarak yine birkaç hatırı sayılır firma mesai saatlerini normal mesai saatlerine göre farklı şekilde ayarlamış bulunmaktadır. Normal mesai saati 08:00 – 17:00 iken 07:00 ve 16:00 olarak ayarlamışlardır. Böylelikle hem trafik sorununu ortadan kaldırmış oldukları gibi zamandan da tasarruf etmiş olmaktadırlar. Kendi başkanlık sistemini getiren bir ülkede kendi mesai saatlerini geliştirmesi gerçekten beklenecek en doğru uygulama olmuştur.
Marmaray’dan önce birikmiş davalar hala sürmektedir.
Marmaray açılmadan önce kıyı kesimlerde oturan kişiler şüphesiz ki vapur ve deniz motorlarını kullanıyorlardı. Eminönü – Kadıköy, Üsküdar – Beşiktaş vapurları bunlara en güzel iki örnek olacaktır. Yine buralarda çalışan ve oturan kişiler kötü hava koşullarından dolayı iptal edilen sefer mağduriyetleri yaşadılar. Öyle ki bir seferin iptal olması yarım saatlik yolculuğu otobüs ile iki hatta üç saate çıkarabiliyordu.
Sefer iptallerinden oluşan mağduriyetler bazı işverenler için avantaj niteliğindeydi ki personel çıkarmalar hep olumsuz hava koşullarında gerçekleştirilmekteydi. Konuyla ilgili pek az kişi yargı yolunu tutmuş olsa da işe iadelerini kazanan kişilerde olmuştu. İş dünyasının gözle görülemeyen ancak yargıyı da birçok işçiyi de mağdur eden iptal seferler Marmaray’ın hayata geçmesiyle son bulmuş oldu.
Bozulan metrobüs, metro iş akdi fesih sebebi sayılamaz!
İkamesi olmayan ulaşım araçlarını kullanarak işlerini yürütmekte olan işçiler için ya da işe gidip gelenler için olası bir arıza durumunda iş akdi fesih uygulanamaz. Metrobüs arızası trafikli uzun bir yolculuk yapıyor iseniz iş akdi fesih sebebi sayılamaz ancak bir duraklık kullanıyorsanız ve yürüyerek de gidebileceğiniz bir mesafede metrobüsün yapılmasını bekliyorsanız dolaylı yoldan işinizi aksatıyorsunuz anlamına gelmektedir ve ihtar sebebi içermektedir.
Metro arızası da metrobüs hatları gibi ikamesi olmayan ulaşım araçlarıdır. Bir metro arızasından kaynaklanan gecikmenin telafisini ne yazık ki yaya olarak yerine getiremeyebilirsiniz. Bu gibi durumlarda iş akdi fesih gerçekleşmez, gerçekleşmesi halinde işe iade davasını kazanabilirsiniz. Marmaray arızası halinde yapılmasını beklemeniz iş akdi fesih sebebi sayılabilir! Bunu da detaylıca aktarmak gerekirse Marmaray bir ikame araçtır, arıza yapması halinde karşı istikamete vapur ile de geçmeniz mümkündür. Sadece karşı istikamete geçmek amacıyla arızalanan bir Marmary’ın uzun sürecek olan tamirini beklemeniz iş akdinizi riske atmanızdan farksız olacaktır. İşvereniniz belirtilen ulaşım aracının ikamesi olduğu halde işi aksattığınızı ileri sürerek savunmanızı isteyebilir ve iş akdiniz tehlikeli duruma düşebilir. Metropol şehirlerde yaşamak görüldüğü gibi basit olmamakla birlikte birbirinden farklı iş gücü bilgileri de gerektirmektedir. Umarız ki bilinçli işveren ve işçi kesiminin oluşmasında katkılarımız olmuştur.
