40 yıl çalıştığı halde sadece 30 yıllık ikramiyesi ödenen Emekli Sandığı emeklileri hukuk mücadelesini kazandı. Emekliler eksik ödemelerini alabilecek. Ancak gecikme faizi itiraz tarihinden itibaren hesaplanacağı için ödenecek para çok düşük kalacak
Önce 15 yıldan fazla memuriyet yapmış ancak emekli sandığından ayrılmış kişilere “ikramiye” hakkı getirildi. Şimdi de, 30 yıldan fazla süreler için emeklilik ikramiyesi verilmesine dair idare mahkemesi kararı onandı. Ancak bu kararlarda eksik olan bir taraf var o da işletilmesi gereken FAİZ…
Devlet kendisine borçlu olana hem gecikme hem tecil faizi işletiyor ancak alacaklı olana hakkın neyse bu kadar diyor. E hal böyle olunca müjdeler yanında bir dava daha kaçınılmaz oluyor.
Önce emekli memurların kazandığı hakkı açalım.
Anayasa Mahkemesi’nin 25 Aralık 2014 tarihinde aldığı karar, memurların emekli ikramiyesinin hesaplanmasında 30 yıl sınırının Anayasa’ya aykırı olduğu yönündeydi.
Bu karar sonrası 30 yıldan fazla çalışması bulunan memurların emekli ikramiyelerini 30 yıl üzerinden değil, hizmet yıllarının tamamı üzerinden alabilmeleri sağlandı. Ancak ortada yine bir problem vardı; Kararın yayımlanmasından önce emekli olmuş kişilerden 30 yılın üzerinde hizmeti bulunanlar Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurduğunda, Sosyal Güvenlik Kurumu kararın geriye işlemeyeceğini belirterek bu talepleri geri çevirdi, ancak karar tarihinden sonra emekli olanların yararlanabileceğini bildirildi.
Bunun üzerine konu bir kez daha mahkemeye taşındı.Ankara İdare Mahkemelerine taşınan davada, bu kapsamda olanlara da emekli ikramiyelerinin faiziyle beraber ödenmesi kararı çıktı. Sosyal Güvenlik Kurumu kararın iptali için Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne başvurdu. İdare mahkemesinin kararını onayan Danıştay 11. Dairesi, kararında, 30 yıldan fazla hizmet yıllarına denk gelen ikramiye tutarının ödenmesi gerektiğini bildirdi. İdare Mahkemesi’nin bu kararı 17 Şubat 2016’da Danıştay tarafından onandı. Bu kararla, Emekli Sandığı’na 30 yılın üzerinde hizmet veren memurlar bu süreler için de emekli ikramiyesi alabilecekleri hükme bağlandı.
Diğer bir sevindirici gelişme ise, Danıştay kararında Anayasa Mahkemesi’nce verilen iptal kararlarının ancak kazanılmış haklar için geriye yürümeyeceğini belirtti. Yani mevcut durumda kararın yayım tarihinden sonra değil geçmişte 30 yıldan fazla hizmet verenlere de fazla çalışılan yılların ikramiyesinin ödenmesi kararı verildi.
Faiz olmazsa ödenecek para çok komik kalacak
Emekli ikramiyesi, emekli aylığının bağlandığı tarihte yürürlükte bulunan aylık bağlamaya esas tutar dikkate alınarak hesaplanacak, ödenmemiş fark tutar, farkın ödenmesine ilişkin başvurunun yapıldığı tarihten itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte kişiye ödenecek. SGK, İdare Mahkemesinde Anayasa Mahkemesi’nin kararının geçmişe dönük olarak işletilemeyeceğine itiraz etmekle beraber 30 yıldan fazla hizmeti olan kişinin başvuru tarihinden itibaren faiz işletilmesi için de talepte bulunmuştu. Danıştay SGK’nın itirazını haklı buldu. 30 yılın üzerinde hizmeti bulunan kişilere emekli oldukları tarihteki aylık bağlama oranı üzerinden hesaplanacak ikramiye tutarı başvuru tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek ödenecek. Dolayısıyla 20 yıl önce emekli olmuş kişiye ödenecek ikramiyeye 20 yıllık faiz işletilmeyecek. Örneğin 40 yıl hizmeti olan bir memura 2000’de 30 yıl üzerinden ikramiyesi ödendi. 2016’da fazlaya ilişkin 10 yılı için talepte bulunduğunda, 2000’deki aylık bağlama oranı üzerinden hesaplama yapılıp ödenecek. Peki 15 yıllık gecikme faizi nerede sorusuna ise maalesef faiz işletimi yok cevabı alınacak.
Yeni dava kaçınılmaz
Konunun sürecini dikkatle ele alırsak her seferinde öyle olmasın böyle olsun yaklaşımı, sonrasında bir dava sonucunda yeniden güncellenen bir süreç. Hal böyle olunca faiz için bir dava daha gelmesi kimseye sürpriz olmaz herhalde. Kıdem tazminatı konusunun oldukça revaçta olduğu bugünlerde 40 yıl çalışan işçiye 40 yıllık kıdemi ödenirken aynı durumda ki memura 30 yıl üzerinden hesap yapılması eşitsizlikken, bu durum bir nebzede olsa çözüme kavuşmuş gözüküyor. Gecikmenin Faizi ise arkası yarın kuşağında…