SORU: E-Devlet'te SGK Tescil ve Hizmet Dökümü aldığımda, 4A İşe Giriş Tarihi 01.02.1999 olarak gözükmektedir. Dökümde ödenmiş ilk prim, 2005/10 döneminden başlayarak 48 günlük periyoda ait 4A primidir. 2009/08 ile 2010/07 dönemi arasında asteğmenlik görevinden dolayı 4B ödemem var. Askerlik sonrasında, 2010/10 döneminden başlayarak yaklaşık 3000 gün tavandan 4A primi yatmıştır. Bu arada ben 1985 doğumluyum.
Bu ay kendi şirketimi kurup, Bağ-Kur primi yatıracağımdan dolayı uygun prim düzeyini belirlemeye çalışıyorum. Tavandan yatmış olan 3000 günlük primi korumak adına ve yüksek emekli maaşı almak için, Bağ-Kur primini de şirket kurulduğu tarihten itibaren tavandan mı yatırmak gerekir? Taban prim ile tavan prim arasında ciddi fark olduğu için doğru primi belirlemeye çalışıyorum. Yatan primlerin maaşa etkisi nasıl hesaplanmaktadır? Konuyla ilgili izlenmesi gereken yol ile ilgili bilgi verebilir misiniz mümkünse? Çok teşekkürler.
CEVAP: sigorta primlerinin emekli maaşına etkisi aylık bağlama oranı (ABO) ile hesaplanmaktadır. ABO, 1999 öncesi, 1999-2008 arası ve 2008 sonrası şeklinde ayrı ayrı parametrelerle gösterilmektedir.
1999 Öncesi hizmetlerin ABO’ya etkisi %76’dır, 1999-2008 arası hizmetlerin ABO’ya etkisi %60, 2008 sonrası hizmetlerde ise yıllık %2 şeklindedir. Yani 25 yıl çalışan birinin tüm sigorta primlerinin ABO etkisi %50 olacaktır.
Yukarıda belirtilen durumda 2008 sonrası ‘az’a az, çok’a çok’ maaş dönemine geçilmiştir. Kuruma bildirilmesi gereken tavan ücret ve yarısı kadarında bildirilen primler her ay aylığınız artı yönde yükseltir, SGK priminin tavan ücretin yarısının altında bildirilen primler her ay için aylığınız düşürülür.
Yani bu sizin için geçerli olmakla beraber SGK tavan ücreti 22.072,50 TL ve bunun yarısı oranında kazanç bildirebilirsiniz. Ancak bu tutarın yarısı olan 11.036,25 TL’nin altına inerseniz aylığınız her ay düşecektir.
SORU: Merhabalar, 02.11.1969 doğumluyum, Bağ-kur başlangıç 16.02.1990, prim gün sayısı 2 yıl 10 ay 13 gün. Yeniden mecburi sigortalık başlangıç Bağ-kur 10-03-1999 prim gün sayısı 20 yıl 10 ay 21 gün, toplam prim 23 yıl 9 ay 4 gün. 1994 Yılında askere gittim ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanması yapsam ne zaman emekli olurum? Nereye müracaat edeceğim? Selamlar, FADIL KILIÇ...
CEVAP: Merhaba, sigortalılık başlangıç tarihinize istinaden 52 yaş 9000 prim gün şartlarına tabisiniz. Belirtmiş olduğunuz sürelerin toplamı 8554 gün yapmaktadır. 02.11.2021 Tarihine kadar mevcut Bağ-kur’luluğunuz devam ediyorsa eksik kalan sürelerinizi tamamlamış oluyorsunuz. Ancak artık devam etmeyeceğim, mevcutta da Bağkur sigortalılığınız devam etmiyorsa askerlik borçlanması yaparak eksik sürenizi tamamlayabilirsiniz.
SORU: 16.09.2017 Girişli Bağkur 8 ay ödendi. 20 ay borç var. Bağkur’u iş terkiyle kapattık ama şu anda eşimin sigortasından yararlanamıyorum. Kapattıktan sonra boşuna 19 bini ödemek istemiyorum. Ne yapabilirim?
CEVAP: Merhaba, Bağkur kapanışınız yapılmış ancak Genel Sağlık Sigortanız (GSS) aktif edilmemiş olabilir. Konuyla ilgili olarak ikametinize yakın bölgedeki Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü GSS servisine müracaat ederek aktivasyonunuzu yaptırın. Ayrıca Cumhurbaşkanlığı kararnamesi gereği tüm borçlular 31/12/2020 tarihine kadar borcu olup olmamasına bakılmaksızın tedavi olabilecektir. Sizin sadece aktivasyonunuzun yapılması gerekiyor.
SORU: Merhaba ben Sevim Kılınç. Şubat 1987 tarihli sigorta girişim var. 01.03.1963 doğumluyum.1991 doğumlu bir oğlum, 1996 doğumlu bir kızım var. 2005 Doğumlu bir oğlum var. Prim gün sayım ise 1133, benim emeklilik hakkım var mı?
CEVAP: Merhaba, elbette çalışıp prim ödeyen her Türk vatandaşının olduğu gibi sizin de emeklilik hakkınız mevcuttur. Belirtmiş olduğunuz sigortalılık başlangıç tarihinize istinaden emeklilik şartlarınız 43 yaş 5150 prim günüdür. Yaşınızı tamamlamış ancak prim gün eksiğiniz mevcuttur. 3 Çocuk için doğum borçlanması yaparsanız her bir çocuk için 720 prim günü toplamda 2160 gün elde edersiniz. Borçlanma sonrası toplam prim gününüz 3293 olacaktır. İster bu süreyi 1857 gün daha çalışarak tamamlar tam emekli aylığı alırsınız isterseniz 3600 güne tamamlar yaşlılık aylığı talebinde bulunursunuz. 3600 Prim gününe tamamlamanız için 307 prim günü çalışmanız ya da isteğe bağlı ödeme yapmanız gerekecektir. 3 Çocuk için toplam doğum borçlanması tutarı en düşük 2020 yılı için 67.802,40 TL’dir. Günlük en düşük doğum borçlanması tutarı 31,39 TL’dir.
SORU: 05/12/1974 doğumluyum, 10/05/2003 sigorta girişim ve 5000 gün primim var askerliğimi 27/05/1999 ile 2000 arasında 18 ay Er olarak yaptım. Hangi şartlarda ne zaman emekli olurum?
CEVAP: Merhaba, askerlik hizmetiniz sigortalılık başlangıcınızı 09/09/1999 tarihi öncesine çekmeyeceğinden borçlanma işlemi yapmanıza gerek bulunmamaktadır. Emeklilik şartlarınız 60 yaş 7000 prim günüdür, yaşlılık aylığı almak isterseniz yaş şartı değişmeksizin 4500 prim günü şartı aranacaktır.
SORU: 1989 doğumluyum 1530 günüm var. 11.12.2007 Gününde sigorta başlangıcı oldu, nasıl emekliliğim hesaplanır?
CEVAP: Merhaba, 09/09/1999 Sonrasında 30/04/2008 tarihine kadar sigortası bulunan erkek sigortalılar 60 yaş 7000 prim günü şartlarına tabi bulunmaktadır. Yaşlılık aylığında ise yine 60 yaş en az 4500 prim günü şartı aranmaktadır. Bayanlarda ise prim günü değişmeksizin yaş şartı 58’dir.
SORU: e-Devlet’ten prim gün toplamım 7071 görünüyor. Ancak emekli maaş bordromda 6771 gün yazıyor. Nasıl düzeltebiliriz?
CEVAP: Merhaba, emekliliğinizden sonra hizmet verdiyseniz SGDP’li bildirilen dönemleriniz de toplam prim günü hanesinde görünür. Bununla ilgili bildirimde bulunmanıza lüzum yoktur, ancak herhangi bir hizmet vermediyseniz ve yanlışlık olduğunu düşünüyorsanız Alo170 hattını arayarak kayıt oluşturabilir yada ikametinize yakın Sosyal Güvenlik Merkez müdürlüğüne giderek dilekçe ile yazılı müracaatta bulunabilirsiniz.
SORU: Merhaba ben 2016 yılında özürlü emekliliğine hak kazandım ve emekli oldum. Ama sizlerin de yazılarını okuyunca kafama bir şey takıldı. 2000 öncesi 185 çalışma günüm var. Maaş bağlama oranı %63, 2000-2008 arası: 2893 günüm var. Maaş bağlama oranı %60, 2008 sonrası: 2617 günüm var. Maaş bağlama oranı %33.34 Toplam : 5785 gün Gösterge :9475 Maaşım şuan 4846 TL
Bu bağlama oranları doğru mudur? Yanlış bilmiyorsam 2008 sonrası en az %35 olmalı ve bakmakla yükümlü çocuğum varsa %40 olmalı diye biliyorum. Yanlışta biliyor olabilirim. Engelli bir kardeşiniz olarak rica etsem yardımcı olur musunuz? İtiraz etmekte haklı mıyım yoksa SGK nı yapmış olduğu hesaplama doğru mu?
CEVAP: Merhaba, 2008 sonrası her 360 gün için aylık bağlama oranı %2’ye indirilmiştir. Günlerinizin toplamının 2008 sonrasına aylık bağlama oranı %32 yapmaktadır. Kurum 2008 sonrasında 1,34 puan fazla hesaplamış. Tabi yine de itiraz etme hakkınız mevcuttur, düzeltilmesine ilişkin dilekçe verebilirsiniz. 5785 Prim gününe göre de eksiksiz aylık bağlanmış tarafınıza, 1999-2008 arası tavan ücret üzerinden bildirilmiş olmalı. Vermiş olduğunuz rakamlara göre tarafınıza eksik aylık bağlanmış gibi görünmüyor. Tabi yine de hizmet listenize bakıp ay ay hesaplama yapılmalı.
SORU: 12.01.1977 doğumluyum 18 ay askerlik yaptım, 1999 ağustosun 4 ü sigorta girişim ve 1000 günlük primim var 3600 primden faydalanabiliyor muyum veya ne zaman emekli olurum?
CEVAP: Merhaba, 09/09/1999 Tarihinden önce sigorta girişi bulunanlar 15 yıl 3600 gün ile yaşlılık aylığından faydalanabilir. 3600 Günle yaşlılık aylığı bağlanmasındaki yaş şartı 3600 günün tamamlandığı tarih itibariyle hesaplanır. Siz 24/05/2014 tarihinden sonra 3600 günü tamamlayacak olmanızdan dolayı 60 yaşınızda 3600 gün ile yaşlılık aylığı talebinde bulunabilirsiniz. Normal emeklilik şartlarınız ise 58 yaş 5975 prim günüdür. Askerlik borçlanması yaparak prim elde edebilirsiniz, sigortalılık başlangıcınızdan önce ise ilk işe giriş tarihinizi bile öne alabilir yaş şartınızı bir yıl geriye çekebilirsiniz.
SORU: 18.04.1973 doğumluyum. 18.08.1993 yılında devlet memuru olarak göreve başladım halen devam etmekteyim. Liseye giderken staj yaparken sigorta numaram var 1989 ne zaman emekli olurum?
CEVAP: Merhaba, lise döneminde yapılmış olan staj sigortası sadece kısa vadeli sigorta kolları primi şeklinde ödenmektedir. Kısa vadeli sigorta kolları ise sadece tedavi olabilmenize olanak sağlamaktadır. Emeklilik işlemleri için ayrıca uzun vadeli sigorta kolları priminin de bildirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle staj süreleri emeklilik hesaplamalarında dikkate alınmamaktadır. Kamu kurumlarında görev yapmakta olan kişilerin erkeklerde 25 tam yıl, bayanlarda ise 20 tam yıl hizmet süresini tamamlaması ayrıca yaş şartını da yerine getirmesi gerekmektedir. Belirtmiş olduğunuz memuriyet başlangıcınıza göre erkeklerde 53 yaş bayanlarda ise 49 yaş şartı aranmaktadır.
SORU: Sayın Nayır, 19.12.1974 doğumluyum. İlk İşe Giriş Tarihi 01.11.1991, Toplam Uzun Vade Gün Sayısı: 6539 Normal şartlarda emekli olabilmem için 53 yaşımı beklemem gerekiyor. 5600 gün prim ödeme günümü tamamladım. Sigortalı olduktan sonra ilk yıllarımda devamlı çalışmadım fakat bildiğim kadarıyla 25 yıllık sigortalılık süresi için devamlı çalışma şartı yok.
Avusturya’dan iş teklifi aldım. Bu teklif doğrultusunda eğer buraya gidersem SGK primlerimi devam ettirebilir miyim? Şu ana kadar özellikle son 15 yılda devamlı en yüksek orandan primlerim yattı. Bu bağlamda Avusturya’ya gitmeden önce en doğru yol emekliliğimi isteyip yaşımı mı beklemek olur orada? Eğer emekliliğimi istersem (bu güne kadar yurtdışında hiç çalışmadım) bu Avusturya’da çalışmama engel mi? Saygılarımla, BORA HATAY
CEVAP: Merhaba, sigortalılık süresi ilk sigortalılık başlangıcınızdan itibaren geçen süredir. Bu süre zarfında aralıksız hizmet verme şartı da aranmaz. 01.01.1990 tarihinde ilk sigortalı olmuş bir kişi 30 yıllık sigortalı sayılır.
Yurtdışından almış olduğunuz iş teklifinde şirketinizin merkezi Türkiye’de ise sigortanızı buradan ödemeye devam edebilir. Şirket yurtdışında bulunuyor ise siz Türkiye’ye döndüğünüzde bu süreleri tavan ücret üzerinden borçlanabilirsiniz. Ancak 1261 günden fazla yurtdışı borçlanması yaparsanız Bağkur kapsamına alınırsınız. Bu durumda ise tüm hizmetleriniz Bağkur sandığına aktarılır ve talep edilen prim günü şartı ise 9000 olur. 1261 Güne dikkat, karar elbette sizindir.
SORU: Ben 1998 yılında bir işyeri açtım ve bir limitet şirkete ortak oldum. O zaman gençliğin verdiği vurdumduymazlıkla Bağ-kur’umu takip etmedim ve Bağkur’da ne hikmetse beni takip etmedi. Yani işin özü 10 sene bil fiil bu şirketin ortağıydım ama ne Bağkur kaydım var nede başka bir şey. 2008 senesinde bu şirketi kapattım başka bir iş yeri açtım. 2008 yılında Bağkur’um başlamış oldu, şuanda da sigortalı çalışmaktayım başka bir, işyerinde. Şimdi benim 1998 senesinde vergi kaydım var geriye dönük bu 10 senelik mükellef olduğum dönemi borçlanabilir miyim ve de borçlanırsam tahminen ne kadar borç çıkar bana iyi çalışmalar dilerim kolay gelsin?
CEVAP: Merhaba, 2008 yılına kadar Bağkur’a bildirilmeyen primleri kayıtlı belgeler olsa dahi borçlanmanız mümkün değildir. Bu yönde borçlanma yapılabilmesi için kanunen düzenleme yapılması gerekecektir. Bu yönde SGK’ya ya da mahkemeye müracaat etseniz dahi bir sonuç alamayabilirsiniz. Konuyla ilgili 2008 yılında yasa çıkarılmış olup 60 ay ve üzerinde Bağkur borcu olanlara bildirme, ödeme ve tescil hakkı tanınmış yararlanmayanların hakları iptal edilmiştir. O dönemde belirtilen kanundan yararlanmayanlar için hak geçmiş oldu. Aynı yasa 2008 ile 2015 yılları arasını kapsayacak şekilde 2015 yılında, 2015 ile 2018 arasını kapsayacak şekilde ise 2018 yılında tekrardan çıkmıştır. İlerleyen dönemlerde belki de bir torba yasa çıkarılır ve 2008 öncesi dönemleri kapsar, kim bilir bekleyeceksiniz.
