Son yılların bu noktada en çok tartışılan konusu asgari ücret oldu. Asgari ücret sıkıntısını meslekler üzerinden aşabileceğimiz bir uygulamaya yavaş yavaş ilerliyoruz. Artık asgari ücretli çalışanlar değil, asgari ücretli meslekler kaleme alınmaya başlanacak. 6728 sayılı Kanun ile 01/01/2018 yılından itibaren herkes çalıştırdığı personelin meslek kodunu işe giriş bildirgesinde düzgün bir şekilde belirtecek. Artık güvenlik personeli; temizlik, kasiyer veya reyon görevlisi olarak gösterilemeyecek. Gösterenlerin tespit edilmesi halinde asgari ücretin 1/10’u kadar idari para cezası uygulanacak.
Öncelikle sistematik olarak meslek kodlarının tüm ülkede uygulanıyor olması gerekecek. Tabi bu uygulama kolay kolay oturacak bir durum değildir, ancak ülkemiz henüz Genel Sağlık Sigortasının bile adını bilmezken uygulanmaya başlandığını ele almak lazım. Mevcut durumda tüm işverenler zaten personellerinin meslek kodlarını girerek işe girişlerini yapmaktadır. Ancak kodların doğruluğu elbette tartışılır düzeyde. Ücret belirlemesine örnek vermek gerekirse, bir market reyon görevlisi için ücret tespiti yapılacak. Piyasada reyon görevlileri ne kadar maaş alıyorsa araştırılacak ve ortalama bir ücret belirlenecek. Araştırmalar neticesinde bir reyon görevlisinin ortalama maaşı 1.500,00 TL belirlendi diyelim. İşveren bu meslek kodu ile işe başlattığı personeli daha düşük bir ücret ile çalıştıramayacak. Yine örnek vermek gerekirse, bir inşaat mühendisinin ortalama kazancı belirlenecek ve o ücretin altında mühendis çalıştırılamayacak.
Kodu nasıl öğreniriz?
E-Devlet sistemi üzerinden, SGK uygulamalarını açarak ‘Hizmet Dökümü’ linkinden hizmetlerimizi açıyoruz. Hizmet bilgilerinizin bulunduğu ekranda ‘Meslek Kodu’ ibaresi olan sekmenin altında belirtilen kod meslek kodunuzdur. Bu kodun üzerine geldiğiniz zaman meslek adınız otomatik olarak görüntülenmektedir. Meslek kodunuzun farklı bir meslek yâda sektöre ait olduğunu fark etmeniz durumunda işvereninize yazılı olarak bildirimde bulunun. !
Ülkemiz genelinde meslek kodu uygulamasına geçildiğinde bir çok alanda olacağı üzere yargıda da olağan üstü bir hafifleme olacaktır. Mevcut iş mahkemelerinin yüzde 48’i ücret tespitine gittiğinden neredeyse sonuç süresi 1.5 yıl uzamaktadır. İşçi ve işveren arasındaki alacak davaları, ücret tespitine gidilmeden sonuçlanacak ve 3 yıl süren bir dava 1 yıl 1.5 yılda tamamlanacak.
Tek tip olacak
01/01/2012 Yılından itibaren bir çok kişinin haberi olmadan kapsam dahilinde bulunduğu Genel Sağlık Sigortası uygulaması tartışıldığı ve eleştirildiği kadar da sağlık sorunlarını önemli ölçüde ortadan kaldırmıştır. Artık kişiler çalışmıyor olsalar dahi gelir tespiti sonucuna göre belirlenen oranda prim ödeyerek sağlık aktivasyonlarını gerçekleştirebiliyorlar.
Uygulama ilk çıktığında birçok kişi eleştirmiş, hatta iptal edilmesi için Anayasa mahkemesine kadar giden olmuştur. Ancak GSS hız kesmeden yoluna devam etmiş milyonları borçlu hale getirmişti. Burada en düşük prim oranı 71.10 TL ve en yüksek prim oranı 426.60 TL’dir. Yapılacak olan düzenleme ile prim sistemi tek tip olacaktır. Böylelikle kişilerin gelir durumları gözetilmeksizin herkese eşit prim oranında sağlık hizmeti sunulacaktır. Meclis gündeminde ve hükümet kanadında konuşulan prim oranı miktarı ise 50.00 TL civarıdır.
İşverenlere uygulanan prim teşvikleri, beklenmedik yapılandırma, kadın çalışanlara getirilen haklar, prim ertelemeleri derken referandum öncesi yaşa takılanlara da müjde gelirse şaşırmayız…
