1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı kanunun en önemli maddelerinden biri olan Genel Sağlık Sigortası uygulaması, alt yapı yetersizliği nedeniyle 2012 yılına kadar bekledi.
1 Ocak 2012 sabahına ise 75 milyon vatandaş Genel Sağlık Sigortalı olarak uyandı. ‘Benim özel sağlık sigortam var, devlet hastanesinin önünden geçmem, ilacımı kendi paramla alırım’ diyenler dâhil GSS kapsamına alındı. Milyonlar GSS kapsamında SGK’ya borçlu hale geldi. Yaklaşık 7 milyon vatandaşa 13 milyar TL borç yazıldı. Vatandaşın mağduriyetini zaman içerisinde gören Hükümet ve Çalışma Bakanlığı, yaklaşık 5 yıl içerisinde Genel Sağlık Sigortasını, önce gençlerin borçlarını silerek sonrasında yeni kanunla tek tip GSS prim uygulaması getirerek rayına oturttu. Diğer bir deyişle, Başbakanımız vatandaşa verdiği sözü tuttu.
Tutarlar sabitlendi
Geçtiğimiz yıl en düşük 65.88 TL olan GSS prim tutarı, 2017 yılının asgari ücreti dikkate alınarak 71.10 TL’ye çıkarılmıştı. Yine geçtiğimiz yılda 6552 sayılı Torba Kanun ile yapılandırma hakkı getirilmiş ve borçluların borçlarını faizsiz ödemesi sağlanmıştı. Ancak burada yaklaşık 500 bin kişiyi üzen bir durum ortaya çıktı. GSS borçluları, borçlarını faizsiz bir şekilde ödediklerine sevinecekleri yerde isyan eder duruma düşürüldüler. Çünkü yine bir torba tasarı ile 25 yaş altında olan kişilerin geriye dönük tüm GSS borçları silindi. Borçlarını af kapsamında ödeyenler veya taksitlendirip taksit ödemelerini yapanlar iade talebinde bulunmasınlar diye kanunda ‘bu zamana kadar yapılan ödemelerin iadesi yapılmaz’ maddesi de eklendi.
Yani devlete borcunu ödeyenler yine bu işten zararlı çıktılar.
2017 Yılının hemen başında belli olan asgari ücret tutarına göre 3 ayrı GSS prim oranı belirlenmekteydi. Bu tutarlar sırasıyla Fakir, Orta Halli, Zengin kesime uygulanan tutarlar olarak dikkat çekiyor ve eleştirilere de neden oluyordu. Gelir tespitine göre, asgari ücretin 1/3’ü ile asgari ücret arasında tutarda kişi başı geliri olanlar 2017 için 71.10 TL ödeyeceklerdi. Asgari ücret ve asgari ücretin iki katı tutarında geliri olanlar ise 213.30 TL, asgari ücretin iki katından daha fazla geliri olanlar ise 426.60 TL prim ödeyeceklerdi. Tabi bu oranlar artık 6824 sayılı Kanun ile tarihe karışmış oldu. Zengine ayrı dar gelirliye ayrı prim uygulaması sabitlendi ve prim tutarı belirlenen asgari ücretin yüzde 3’ü olarak kabul edildi.
2017 Yılında belirlenen prim oranları yerine artık yüzde 3’e denk gelen 53.32 TL herkes için geçerli olacak ve uygulanacak.
Eski borçlar ne olacak?
Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşları ile onların Türk soylu olan ve yurt dışında ikamet eden ana, baba, eş ve çocukları ikamet şartı aranmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılacak. Daha önce gelir testine hiç başvurmayanlara yönelik getirilen düzenlemeye göre bazı değişiklikler söz konusu. Buna göre vatandaşlar, ilgili kanun kapsamındaki maddenin yürürlüğe gireceği 01.04.2017 tarihinden itibaren 12 ay içinde gelir testine başvururlarsa; yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren, sürenin sonuna kadar sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek. Ayrıca hesaplanan yeni borcun, 12 ay içinde peşin veya taksitle ödenmesi durumunda, yürürlük tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre zarfında herhangi bir faizde uygulanmayacak.
Uzun süredir ülkemizde de oturtulamayan GSS sistemi bir nebze olsun sonunda rayına girecek. Son yapılan çalışmalar ve düzenlemelerle;
- Lise eğitimi sonrası 20 yaşına kadar GSS’den muaf tutuldu.
- Üniversite eğitiminden sonra 25 yaşına kadar GSS’den muaf tutuldu.
- Zengine fazla, fakire eksik prim ödeme kaldırıldı.
- Acil girişli hastaların, acil hali geçtikten sonra çıkarılan faturaların önüne geçildi.
- Gelir tespitine girmeyen kişilere tavandan prim borcu çıkarılma uygulaması bitti.
