2012’de yürürlüğe giren yeni sosyal güvenlik sistemine göre Genel Sağlık Sigortası (GSS) tüm vatandaşlar için zorunlu olunca, sosyal güvencesi olmayanlara (geliri belli olmayanlar) GSS primlerinin ödenmesi için gelir testi yaptırma zorunluluğu getirildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, gelir testi yaptırmayan 5.3 milyon kişinin borcunun 10.9 milyar TL olduğunu bildirdi.
10 Şubat’ta yayınlandı
Bakan Soylu, ülke genelinde 5 milyon 390 bin 455 kişinin gelir testi yaptırma yükümlülüğünde olduğu halde gelir testi yaptırmadığını belirterek, “Bu durumdaki kişilerin borcu 10 milyar 962 milyon TL olup, bu rakama göre kişi başı ortalama borç tutarı 2 bin 33 TL” dedi.
Gelelim bu borçların son durumuna; 6663 sayılı “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 10 Şubat 2016 tarihinde 29620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Artık torba yasa kavramı devlet geleneği halini aldığından bu kanunu da bir torba yasa olarak değerlendireceğiz.
Torbanın içinde neler olduğuna bakacak olursak; vergi kanunundan devlet memurları kanununa, iş kanunundan sosyal sigortalar kanununa kadar birçok düzenleme mevcut. 64. Hükümet 2016 Eylem Planı’nda Genel Sağlık Sigortası Bakımından yapılacak düzenlemelerden “Gençlerin Genel Sağlık Sigortası Primlerinin sıfırlanması ve lise ve üniversite mezunu gençlerin Genel Sağlık Sigortası Giderlerinin 2 yıl süreyle gelir testi yaptırmaksızın ve prim alınmaksızın Devlet tarafından karşılanması” konusu da bu torbanın içinde.Kanunun Türkçe meali, mezun olduktan sonra tıkır tıkır işlemeye başlayan GSS prim borcu, lise ve üniversite mezunlarına artık 2 sene boyunca dokunmayacak.
30 Haziran son gün
Yaklaşık 8 milyonu bulan GSS borçlularına bir de güzel haber verelim. Tüm bu af süreci devam ederken SGK’ya prim borcu bulunan Bağ-Kur’lular ile GSS prim borcu bulunan gençler 30 Haziran 2016 tarihine kadar sağlık hizmetinden yararlanabilecekler. Prim borcu olanlar, 30 Haziran’a kadar Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastaneler ile devlet üniversitelerine ait hastanelerde tedavi olabilecekler. Fakat,özel hastaneler ile vakıf üniversitesi hastaneleri kapsam dışında aman dikkat…
Maliyeti yıllık 942 milyon TL
YENİ düzenlemeye göre; 20 yaşını doldurmayan lise ve dengi öğrenimden mezun olanlar, 25 yaşını doldurmayan yükseköğrenimden mezun olanlar, mezun oldukları tarihten itibaren 2 yıl süreyle gelir tespiti yaptırmaksızın aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşlar ile gelir tespiti yapılmaksızın genel sağlık sigortalılığı ya da bakmakla yükümlü olduğu kişi bulunmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocuklar kapsamında Genel Sağlık Sigortalısı sayılacak.
Uygulamadan yararlanabilecek gençlerin sayısı şu an itibarıyla 517 bin 419 kişi. Bunun SGK’ya maliyeti yıllık 942 milyon lira hesaplandı.
Eski borçlara düzenleme geliyor
6663 SAYILI düzenlemede geçmiş dönem borçlarının silinmesi ile ilgili bir düzenleme yoktu. Ancak sayıları 5 milyonu aşan yeni mezun işsizler ordusunun GSS prim borcunu Bahar Paketi halledecek gibi gözüküyor. SGK,Genel Sağlık Sigortası kapsamında 12 milyar liralık alacağın yüzde 6-7’si tahsil edebilirken,geçen yıl çıkarılan affa da talep çok olmamıştı. Yine de bugüne kadar borçlarını düzenli ödeyenler ve aftan yararlananlarla karşı karşıya gelmemek adına iki yol mevcut: Mevcut sistemde gelir testi sonucu evdeki kişi başına geliri brüt asgari ücretin 3’te birinden az (549 liradan az) çıkanların primini devlet ödüyor. Primler gelire göre 65.88TL, 197.64 TL ve 395.28 TL şeklinde 3 farklı kategoriden oluşuyor. Bu kategori iptal edilerek,tüm primlerin 60 liraya indirilmesi planlanacak. Bu sayede GSS primi yazılan herkesin yatıracağı tutar düşecek. 3 farklı kategoriden vatandaşa çıkarılan borç bu tutar üzerinden hesaplanacak.
Hazırlıkları süren af kapsamında, 29 yaşından küçük gençler adına tahakkuk etmiş GSS prim borçlarının silinmesi bir ihtimal. İki olasılıktan hangisi seçilirse seçilsin iki kesim mutsuz olacak. Sayıları 500 bine yaklaşan “af mağdurları”. Yani adlarına çıkarılan GSS prim borçlarını ödeyenler. Ödemelerin iadesi veya mahsup yoluna gidilmesi bakanlığın önündeki seçenekler…
Emeklilikte yaşa takılanlar. Yani prim gün sayıları dolmuş ancak yaş şartı nedeniyle emekli olamayanların borçlarının silinmesi gündemde değil. Yaş vurdu bir de GSS affetmezse vay hallerine…
