Artan döviz kuru da fiyatları yükseltiyor. 2plan İcra Kurlu Başkanı Orhan Ülgür’e göre 2021 yılı 2.el toplam satışlarda 7,5 milyon adetlerde kapanacak. Bu da geçen yıla oranla yüzde 8’lik bir düşüş anlamına geliyor. Ülgür, yılın ilk 9 ayında ikinci el otomotiv sektöründe 5 milyon adetlik bir satış hacmine ulaşıldığını ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21’lik bir düşüş olduğunu vurgulamakta.
2. el hareketlenecek
Ülgür AB ülkelerinde 1000 kişiye 602 araç düşerken Türkiye’de son değerlendirmelere göre 1000 kişiye 220 adet araç düştüğüne dikket çekiyor. Ülgür şöyle devam ediyor:“Bu da Türkiye’nin potansiyelinin büyümeye ne kadar açık bir pazar olduğunu gözler önüne sermekte. Sektörde zor bir dönem yaşandı ancak yılın geri kalanı ve yeni yılda ikinci el sektörünün toparlanacağını öngörüyorum. Şu anda ikinci el aracın altın değerinde olduğunu söyleyebiliriz. Elbette bu süreçte ikinci eldeki fiyat konusu çok fazla gündeme geliyor. Yeni araçlardaki fiyat artışları kaçınılmaz olarak ikinci ele de yansıyor. Yılbaşından bu yana ise fiyatlarda ortalama yüzde 20 oranında artışlar meydana geldiğini söyleyebiliriz. Son 15 günde yaşanan artışın ise yüzde 5-10 seviyelerinde gerçekleştiğini de eklemeliyim. Bu açıdan baktığımızda sıfır araçlardaki tedarik sorunu ve sıfır araca ulaşmanın daha da zorlaşmasının beklenmesi nedeniyle önümüzdeki aylar ikinci el açısından hareketli geçecek. 2022’de fiyatların yükseleceğini ifade edebiliriz. Adetler konusunda ise ikinci el otomotiv sektörünün 2022 yılında bu yıldan daha kötü olmamasını bekliyoruz. Adetler yükselecektir ama bunun ne kadar yükseleceği sıfır aracın gelmesine de bağlı.”
İlanlar geri çekildi
Son 5 yıllık ortalamaya bakıldığında sıfır pazarın 10 katı kadar ikinci el pazar hacmi oluşuyor. Bu rakamlara göre önümüzdeki sene yine sıfır araç pazarı 750 bin adet civarında olursa ikinci el de 7,5 milyon adet olarak gerçekleşecek gözükmekte. Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Karakaş ise 2. el araç ilanlarında ciddi bir azalma olduğunu söylüyor. Karakaş şunları ifade ediyor:
“İkinci el aracı olanlar da, bayiler de son haftalarda birer birer ilanlarını kaldırdı. İlan sayılarına bakıldığında da belirgin bir düşüş gözlemleniyor. İlan sayıları ortalama 400 binden 280 bine gerilemiş durumda. Hali hazırda online platformlardaki ilan sahiplerinin ancak yüzde 10'u gerçek satıcı, reelde satışa açık ortalama 50 bin araç var”
Tedarik zorlaşıyor
İkinci el araç piyasasına stok kaynağı sağlayan etkenlerden birisi ise operasyonel filo kiralama şirketleri oluyor. Sıfır araç sıkıntısı sebebiyle kiralama şirketleri de var olan araçlarını yenisi ile değiştirme yoluna gidemiyor. Karakaş, “Kiralama şirketleri sıfır araçlarda tedarik sorunu devam ettiği için artık 1-5 yaş aralığındaki araçlarını, yerine yenisini koyamayacağı için satmaktan vazgeçti, kilometreleri artsa da kiralamaya devam ediyor. Bu da ikinci elde tedariği zorlaştıran faktörlerden sadece birisi” yorumunu yapmakta. Gözlemlerimizden şunu anlıyoruz ki 2.el araçlarda markası modeli ne olursa olsun 15 yaş ve altı olanlar tüm dünya ülkelerinin tersine değer kazanmaya bir süre daha revam edecek.
