Bazı filmlerin soundtrack’leri o kadar etkilidir ki üzerinden seneler geçse bile hala o şarkıları dinlersiniz. Geçtiğimiz Filmekimi kapsamında izlediğim American Honey’nin de soundtrack’leri aynı etkiyi sağlıyordu. Hatta Spotify’a göre festival sırasında da izleyici en çok American Honey filminin müziklerini dinlemiş. Andrea Arnold’ın yönettiği Sasha Lane ve Shia LaBeouf’un başrolündeki filmde rap müziğin günümüzde ne kadar baskın ve etkili olduğuna tanık oluyorsunuz. Arnold’ın yarattığı ya da gerçekliğin yansıması olan dünyada müziğin hayata etkisi de görülüyor. Bir bakıma filmde çalan şarkılar da karşımızdaki gençlerin ruh halini bize gösteriyor. Filmde Amerika’nın gelir seviyesi yüksek ya da düşük eyaletlerinde dolaşırken müziğin sınıf ve cinsiyet ayırt etmediğine de şahit oluyorsunuz. Mesela Amerika’daki neredeyse her evde Rihanna’yı duyabiliyorsunuz.
Soundtrack’teki en büyük keşfim Raury oldu. Filmin en can alıcı sahnesinde sanatçının God’s Whisper şarkısı yankılanmaya başladı. Şarkının sözlerinde bir kurtarıcıdan bahsediyor, Afrika ritimlerinin arasında. Bilirsiniz, Afrika kıtasında davul ritimleri kalp ateşlerini simgeler. Ve bu şarkıda da bu baskın şekilde hissediliyor. Kafanızda “Bu çocukların değişime ihtiyacı var mı?” sorusu yankılanırken şarkı sözleri ile size bir kapı aralıyor. Sokağa çıkıp siz de o kalabalıkların içine girmek istiyorsunuz. Aynı zamanda soundtrack’lerden birinin Mazzy Star’ın mükemmel şarkısı ‘Fade Into You’nun olması, filmin müzikleri için ciddi bir mesai harcandığının kanıtı. American Honey, hikayesi dışında müzikleri ile de Z kuşağının kültürel anlamda ne durumda olduğunu bize anlatıyor gibi...
Ustaca kullanılmış şarkılar
Filmlerinde müziği ustaca kullanan yönetmenlerden biri de hiç şüphesiz, Xavier Dolan. Dolan’ın bence en sıkıcı filmlerinden olan ‘Alt Tarafı Dünyanın Sonu’nda bile yine ustaca bir müzik kullanımı var. Uzun zaman sonra bir filmde Blink 182 duymak oldukça şaşırtıcıydı. Dolan, Adele’in Hello klibini de yönetti. Kanadalı yönetmenin filmlerinde klip izlenimi veren birçok sahneye tanık olabiliyorsunuz. Mesela Mommy filminin kırılma sahnesinde Oasis’in Wonderwall şarkısını kullanır. Bu tavrına her zaman şu açıdan bakıyorum; filmle gizli bir samimiyet kurmanızı sağlayanlardan etkenlerden biri Dolan’ın kendi kuşağını büyüten şarkılara yer vermesi.
Türk yönetmenlerden ise Fatih Akın ve Ferzan Özpetek müzik kullanımı bakımından oldukça usta. İki isim de yurt dışında yaşadığı için midir bilinmez, filmlerinde kullandıkları Türkçe şarkılar adeta bir keşif gibi... Akın’ın vakti zamanında DJ’lik ile yapması müzik kulağının ne kadar iyi olduğunun kanıtı... Özpetek de çoğu filminde Sezen Aksu’nun kült parçaları yerine, gizli köşelerde kalmış şarkılarını tercih ediyor.
Haneke’nin Amour filminde şu replik geçer “Filmi hatırlamıyorum ama nasıl hissettirdiğini hatırlıyorum.” Film müziklerinin bıraktığı iz biraz da böyle...
