Ahlak derken?

Yeni eğitim sistemine 3 yeni ders ekleniyormuş.

İlkokul 1’de “ahlak”, “değer” ve “karakter” eğitimi dersleri verilecekmiş.

İyi de...

Bu dersleri kim verecek?

Neye göre...

Ne zaman ahlakla, ahlaklılıkla ilgili konu açılsa her seferinde Nietzsche‘nin o sözleri aklıma gelir:

“Ahlaksal olay yoktur, yalnızca olayların ahlaksal yorumu vardır.”

İşte merakımın özü de bundan kaynaklanıyor; acaba kimin ahlak yorumuyla verilecek bu dersler?

Neyin, kimin ahlaklı olduğunu kim belirleyecek?

Ne belirleyecek?

Evrensel bir ahlak var mıdır?

Nietzsche‘ye göre yok. Çok açık söylemiş bunu:

“Ahlak, evrensel değildir.”

Nedir peki?

Bu konuda epey düşünmüş ve yazmış.

Gelin bugün onun ahlak üzerine düşündüklerini düşünelim.

“Ahlaka boyun eğme, bir hükümdara boyun eğme gibi kölece ya da mağrur ya da çıkarcı ya da teslimiyetçi ya da budala bir heyecan ya da düşüncesizlik ya da umutsuzluk eylemi biçiminde olabilir. Bu tür boyun eğme aslında ahlaksal değil.”


“Ahlak yargıları ve cezalandırmaları, daha az sınırlandırılmış olanlara karşı (özgür olan bireylere karşı) ruhsal olarak sınırlandırılmış olanın gözde intikam biçimidir.”

“Ahlaksal diye nitelenen yönetmelikler gerçekte, insanlara karşı olup insanların mutluluğunu kesinlikle istemezler. Keza bu yönetmelikler ‘insanlığın mutluluğu ve refahı’ ile bağıntılı olmaktan uzaktır.”


“Ahlak, eleştiren elleri ve işkence aletlerini kendisinden uzak tutmak için sadece her türlü korku aracına hükmetmekle kalmaz: Onun güvencesi, kullanmasını çok iyi bildiği bir tür göz boyama sanatında yatar: Nasıl ‘coşturulacağını’ bilir. Sık sık, tek bir bakışla eleştirici iradeyi felç etmeyi, hatta kendi tarafına çekmeyi başarır.”

“Ahlaklılık törelere itaat etmekten başka bir şey değildir (özellikle artık değildir), töreler ne tür olurlarsa olsunlar bu ilke değişmez; bununla birlikte töreler geleneksel tarzda davranmak ve değerlendirmelerde bulunmaktır. Geleneğin emretmediği şeylerde ahlak yoktur.”

“Sadece gelenek olduğu için bir inanca bağlanmak... Bu elbette namussuz olmak, korkak olmak, tembel olmak demektir! Öyleyse ahlaklılığın ön koşuluna namussuzluk, korkaklık ve tembellik olmuyor mu?”


“Ahlaklılık yeni ve daha iyi geleneklerin ortaya çıkmasına karşı direnir: Aptallaştırır.”

E, peki şimdi bu dersleri kim verecek?

Neye göre...