Ekmeğin tadı tuzu belli değil!

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Halk Ekmek Fabrikası’nda üretilen ekmeklerin kalitesini belirleyen “hemiselülaz” isimli bir enzimin aktivite değeri konusunda Başbakanlık Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu’nun yönelttiği soruya, “bu bilginin kurumun elinde olmadığı” yanıtını verdi. Söz konusu enzimin alınması için açılan ihalede de enzimin aktivite değerine yer verilmemesi bir süre önce tartışma konusu olan halk ekmekle ilgili yeni tartışmalara neden oldu.

Firma sordu

Un katkı maddesi, pişirme bileşenleri, ekmek ve diğer hamur işleri için enzim sistemleri satan bir firma ihalelerine teklif verdiği İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na bilgi edinme dilekçesi verdi. Dilekçede İstanbul Halk Ekmek Un ve Unlu Maddeler Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 4 bin 500 kg “hemiselülaz” alımına 16 Nisan 2015’te teklif verdiklerini belirten firma avukatları, “alım işinin hangi şirkete hangi bedelle bırakıldığının” bilgi edinme hakkı uyarınca bildirilmesini istedi. Dilekçede ayrıca enzim alımlarında aktivite değerinin bildirilmediğine dikkat çekilerek, “Ancak mevzuata uygun bir alım yapılabilmesi için ihale şartnamesinde aktivite değerinin belirtilmesi, tekliflerin de bu aktivite değerine göre alınması gerekir. Teklifimize konu alımın üzerinde bırakıldığı isteklinin idarenize teslim ettiği veya edeceği malın aktivite değerinin bilgi edinme hakkı uyarınca tarafımıza bildirilmesini dileriz” denildi. Dilekçede ayrıca, ihale şartnamelerinde aktivite değerine yer verilmeme sebebi de soruldu.

‘Helal gıda’ yanıtı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi ise sorulara cevap vermek yerine başvuran şirketin helal gıda sertifikası vermediğinden bahisle ihale teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığını bildirdi. Bunun üzerine firma avukatları Başbakanlık Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu’na başvurdu. Başvuruda, Büyükşehir Belediyesi’ne yöneltilen sorular ve gelen yanıta yer verildikten sonra, “Bilgi edinme talebine konu aktivite değeri ihaleye konu malın niteliğini belirleyen bir değerdir. Başvurumuz bilgi edinme hakkı kapsamında olup, başvurumuzla ilgisi olmayan konularda cevap verilmesi Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’na aykırıdır” denildi ve bilgi talebine yanıt verilmesi istendi.

‘Bilmiyoruz’ dediler

Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu’ndan bu itiraza, “kısmi kabul” kararı verildi. Firmanın alım işinin hangi şirkete hangi bedelle bırakıldığına ilişkin bilginin İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından firmayla bildirilmesine karar veren kurul, enzim alımlarındaki aktivite değerine ilişkin talebin karşılanmasının ise mümkün olmadığına karar verdi. Kurul kararında şöyle denildi:

Kurumda bilgi yok

“İstanbul Halk Ekmek A.Ş. yetkilileri ile yapılan şifahi görüşmede malın aktivite değeri bilgisinin kurumun elinde mevcut olmadığı belirtilmiştir. Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 7. maddesinin, ‘Bilgi edinme başvurusu, başvurulan kurum ve kuruluşların ellerinde bulunan veya görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin olmalıdır” hükmü gereği olarak bu safhada bu talebin karşılanması mümkün değildir.”

Kurul ayrıca, “ihale şartnamelerinde aktivite değerine yer verilmeme sebebine” ilişkin sorunun da, “mütalaa talebi niteliğinde olması nedeniyle” kanunun kapsamı dışında olduğu için yanıtlmaması isteminin reddedilmesine karar verdi.

Hemiselülaz nedir?

Firma ile Büyükşehir Belediyesi arasında tartışma konusu olan “hemiselülaz” unda bulunan ve suda çözünmeyen hemiselülozu suda çözünebilir hale getiren, böylece ortamdaki suyu tutarak ekmek hacmini olumsuz etkileyen çözünmeyen kısımdan faydalanılmasını sağlayan bir enzim olarak tanımlanıyor. Hemiselülazlar; hamurun kolay işlenmesini, glutenin elastikiyetinin artmasını, gaz tutma kapasitesinin artmasını, ekmek hacminin artmasını ve ekmek içinin daha güzel olmasını sağlıyor.

Bu enzimin aktivite değerinin standartlara uymaması ekmeğin kalitesini azaltıyor.

Kaynak: Milliyet