Deprem cihazlarını çaldılar!

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü uzmanları, İstanbul’u etkileyecek olası büyük depreme yönelik çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.

Uzmanlar, Marmara Denizi’nin tabanını karış karış tarayarak beklenen felaketin risk analizlerini yapıyorlar. Ancak tüm çalışmalar devam ederken, bir yandan da Türkiye’ye özgü akıl almaz vakalar yaşanıyor.

Sismik hareketliliği tespit etmek için Marmara Denizi’ne döşenen fiber optik kabloların trol teknelerinin bilinçsiz avlanmaları yüzünden parçalanması çalışmalara sekte vururken, denizdeki deprem ölçüm cihazlarının yerlerini gösteren şamandıraların da çalındığı ortaya çıktı.

Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Dr. Doğan Kalafat, “Deprem ölçüm cihazları ile kablo bağlantılarının yerini gösteren ‘hacıyatmaz’ diye tanımlanan 30 bin lira değerindeki şamandıralar üzerime zimmetliydi. Cihaz ve kabloların yerini işaretlemek için kullandığımız bu parçalar 5 yıl önce çalındı. Kim, neden çaldı anlamış değiliz. Rasathaneye ait şamandıraları çalanlar bir türlü bulunamıyor. 2.5 metrelik, reflektörlü, şamandıraların akıbetini bilen varsa bize ulaşsın” dedi.

‘Beş tanesi yok’

Hırsızlık hadisesinin trolle avlanan balıkçılardan sonra ikinci kez şok yaşattığını söyleyen Kalafat, “Deprem ölçüm ve analizlerine yönelik önemli aletlerimiz hem bilinçsizlik hem de hırsızlık nedeniyle kullanım dışı kaldı. Şu an için elimizde 5 kablo ve cihazdan, sadece 1’i sağlam ayrıca 5 şamandıramız kayıp. Binbir zorluklarla hayata geçirdiğimiz projelerin bu şekilde zarar görmesi bizi derinden yaraladı. Bugüne kadar şamandıra hırsızlığını gündeme getirmemiştik ancak içimizdeki yarayı paylaşmak istedim” diye konuştu.

‘Anlık veriler gitti’

Kopan fiber optik kabloların önemine değinen Prof. Dr. Özener, “Sistem sayesinde veriler anlık olarak merkezde toplanıyordu. Deniz tabanının bin 200 metre derinliğine bile cihazlar yerleştirildi. Ölçüm ve takip sistemleri için 70 kilometre fiber optik kablolar döşendi. Trolle avlanan balıkçılar ise 6 yıl önce kıyıya 20-30 metrelik mesafeden geçen fiber optik kabloları

parçaladılar. Tüm uyarılara rağmen bilinçsiz avlanma nedeniyle kablolar ve beraberinde cihazlar zarar gördü. 6 yıldır anlık veri alamıyoruz. Bunun yerine Marmara Denizi içinde, Türk-Japon projesi kapsamında deniz tabanı sismometre cihazlarında depolanan bilgileri belli periyotlarda inceliyoruz” diye konuştu.

Adalar’a konulabilir

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Haluk Özener, trolle avlanan balıkçılar nedeniyle zarar gören kabloların yeniden yerleştirilmesinin ciddi bir bütçe gerektirdiğini belirterek, “Sismik hareketleri ölçmeye yarayan cihaz ve kablolar, geçmişte Türk Telekom’un maddi katkılarıyla yerleştirilmişti. Özel sektörün desteği olursa sistem yeniden, hızlıca kurulur” bilgisini verdi.