Sedef hastalığı neden olur, ne tetikler?
Sedef hastalığı, iltihaplı ve pullu cilt ile karakterize otoimmün bir durumdur. Vücudunuz tipik olarak yaklaşık bir ay içinde yeni cilt hücreleri oluşturur, ancak sedef hastalığı olan kişiler birkaç gün içinde yeni cilt hücreleri üretir. Sedef hastalığınız varsa, bağışıklık sisteminiz aşırı aktiftir ve vücudunuz cilt hücrelerini ürettiğinden daha hızlı dökemez, bu da cilt hücrelerinin birikmesine ve kırmızı, kaşıntılı ve pullu bir cilt oluşmasına neden olur. Peki, Sedef hastalığı neden olur, ne tetikler? Sedef hastalığı tehlikeli mi? İşte sedef hastalığı ile ilgili bilmeniz gerekenler...
Sedef hastalığı ismi ile bilinen psoriasis, kronik olarak seyir eden ve tedavisi olmayan bir hastalıktır. Tüm dünyada yaklaşık olarak %1-3 oranında görülür. Bu hastalık, genellikle otuzlu yaşlarda başlasa da doğumdan itibaren her yaşta da ortaya çıkabilir. Vakaların en az %30’unda ise, aile öyküsü vardır.
SEDEF HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Sedef hastalığında deride bulunan hücreler tarafından çeşitli antijenler oluşturulur. Bu antijenler ise, bağışıklık sistemini aktive edilmesinde önemli bir rol oynar. Aktif bağışıklık hücreleri ise, tekrar deriye döner ve deride hücre çoğalması meydana gelir. Buna bağlı olarak sedef hastalığına özgü plakların oluşumuna da neden olur. Dolayısı ile de sedef hastalığı, vücudun kendi dokularına karşı geliştirmiş olduğu bir hastalıktır. Bunun gibi rahatsızlıklar, otoimmün hastalık olarak da sınıflandırılır.
SEDEF HASTALIĞINI NE TETİKLER?
Sedef hastalığının altında yatan neden kesin olarak kanıtlanamadı. Son yapılan çalışmalar sonucunda genetik ve bağışıklık sistemi ile ilgili faktörlerin hastalığın gelişiminde oldukça etkili ve ortak olarak olabileceği düşüncesi üzerinde sıkça duruluyor. Otoimmün bir hastalık olan sedef hastalığı, normalde hücreler, yabancı mikroorganizmalar ile mücadele eden, deri hücrelerinin antijenlerine karşı antikor sentezleyerek karakteristik döküntülerin meydana gelmesine yol açar. Normalden çok daha hızlı bir şekilde rejenere olan deri hücrelerinin gelişiminde bazı genetik ve çevresel faktörler tetikleyici özellik gösterebilir. Bu tetikleyici faktörlerden en sık karşılaşılanlar ise şunlardır:
Boğaz ya da cilt enfeksiyonu
Farklı otoimmün hastalıkların eşlik etmesi
Soğuk ve kuru iklim şartları
Stres
Tütün kullanımı ya da sigara dumanına uzun süre maruz kalmak
Deri travmaları
Bazı tansiyon ya da sıtma tedavisi için başvurulan ilaçların kullanımı sonrası
Steroid türevi ilaçlardan hızlı bir şekilde kesilmesi sonrası
SEDEF HASTALIĞI BULAŞICI MI?
Sedef hastalığı, kişiler arasında yayılıp bulaşmaz. Vakaların üçte birinde ise çocukluk çağında başlangıç öyküsü olduğu tespit edilebilir. Hastalarda aile öyküsünün bulunması, çok önemli bir risk faktörüdür. Yakın aile bireylerinde bu hastalığın olması, kişinin psoriasise yakalanma ihtimalinde de önemli bir artış yaşanması ile sonuçlanabilir. T hücreleri tarafından işgal edilen ciltte kan damarlarında genişleme, kepeklenme ve hücre döngüsünün hızlanması şeklinde döküntüler meydana gelir.