Hamileler Ramazan'da nelere dikkat etmeliler?
Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı, Embriyolog Op. Dr. Öznur Dündar Akın, Ramazan boyunca hamilelerin nelere dikkat etmesi gerektiğini sizler için anlattı.
Ramazan ayı boyunca, özellikle de Covid-19 versiyonlarının bulaşma riskinin hala mevut olduğu bu dönemde hamile olan kadınların bağışıklık sistemini güçlü tutması ve genel sağlığını koruması çok önemlidir.
Genel sağlığı yerinde olan kişiler açlığa uzun süre dayanabilirken, hamilelikte bu süre üçte bir oranında azalır. Hamile kadınların kendileri ve bebekleri için çok daha fazla oranda protein, vitamin, mineral ve kaloriye ihtiyaçları olur. Ramazan ayında oruç tutmak isteyen anne adaylarının bu süreçte hem kendileri hem de bebeklerinin bu ihtiyaçlarını karşılamaya özellikle dikkat etmeleri gerekir. Bu süreçte tutulan oruç, anne adaylarının bebekleri için gerekli beslenmeyi sağlamalarına engel olabilir.
Hamilelik sürecinde oruç tutmak ile ilgili bir diğer önemli konu ise anne adayının genel sağlığının yerinde olması ve herhangi bir hastalığının olmamasıdır. Anne adayında; hamilelik ile birlikte gebelik şekeri, yüksek tansiyon, anemi (kansızlık) ve erken doğum gibi risk içeren koşulları varsa oruç tutmak ciddi sorunlara yol açabilir. Ramazan ayı ve tüm gebelik süresince anne adaylarının düzenli doktor kontrolünde olması çok önemlidir.
Anne adayları için olası riskler nelerdir?
Özellikle hamileliğin ilk üç ayında genellikle bulantı ve kusma olması nedeniyle anne adayı yeterince beslenemeyebilir. Ayrıca bu dönemde oruç nedeni ile özellikle sıvı yetersizliği, hipoglisemi ve bu durumlara bağlı olarak baygınlık ya da halsizlik çok daha yaygın olarak görülebilir. Eğer genel sağlığı yerinde ve doktor kontrolünde olursa 3. ve 5. aylar arası hamileliğin daha az riskli olması nedeniyle bu aylar oruç tutmak için nispeten daha uygun olabilir.
Hamileliğin son ayları ise anne karnındaki bebeğin daha hızlı büyüdüğü ve kilo aldığı dönemlerdir. Bu aylarda uzun süreli açlık, bebeğin daha az kilo almasına, gebelik şekerine ve aşırı sıvı kaybına bağlı olarak bebeğin gelişiminde sıkıntı oluşmasına neden olabilir.
Gebelik sürecinde su tüketimi oldukça önemlidir!
Baş dönmesi, mide bulantısı, ağız kuruluğu, idrara çıkma zorluğu veya koyu renkli idrar ve ani ateş basması yaşıyorsanız, susuz kalmışsınız demektir. Hiçbir zaman susuz kalmamak önemlidir ancak hamilelik döneminde bebeğinizin sağlıklı olabilmesi için su içmeyi ihmal etmemelisiniz.
Günde en az 6-8 bardak su için ve dışarı çıkarken yanınızda su getirmeyi unutmayın. Birçok hamile kadın sık idrara çıkmaktan sıkıldığı için su içmekten kaçınır. Özellikle hamileliğin son birkaç ayında, bebek mesaneye baskı yaptığı için bebeğin daha sık idrara çıkması gerekir.
Yeterli su tüketimi, sindirime yardımcı olur ve bebeğin anne karnında etrafındaki amniyotik sıvının oluşmasına yardımcı olur. Su ayrıca besinlerin vücutta dolaşımına yardımcı olmaktadır.
Hamilelik döneminde beslenmede dikkat edilmesi gerekenler
Gebelik dönemi beslenmesi hem annenin hem de gelişmekte olan bebeğin sağlığı için oldukça önemlidir.
Gebelik döneminde beslenme düzeninde dikkat edilmesi gereken en önemli husus tüm besin gruplarından yeteri kadar alınmasıdır. Gebelik döneminde tek yönlü beslenmeden kaçınarak her gün protein, karbonhidrat, yağ, vitamin, mineral ve kalsiyum gruplarından yeterli miktarda alınması gerekir.
Proteinler, hayvansal ve bitkisel proteinler olarak ikiye ayrılır. Hamilelikte artan protein ihtiyacını karşılamak için kırmızı ve beyaz et, süt ve süt ürünleri, yumurta, balık, kuru baklagiller (fasulye, mercimek, barbunya) gibi proteinden zengin besinler tüketilmelidir.
Protein içeren yiyecekler aynı zamanda, demir, vitamin B6 ve çinko için mükemmel kaynaklardır. Ancak, hayvan proteinleri (kırmızı et, yağlı mandıra ürünleri) fazla tüketildiklerinde aşırı yağ birikimine neden olurlar. Bunların yerine tavuk ve balık gibi ürünler, yağı azaltılmış/alınmış mandıra ürünleri tercih edilmelidir.
Ayrıca balıkta hem protein hem de omega 3 ve omega 6 yağ asitleri bulunur ve bebeğin zeka gelişimi için mutlaka tüketmek gerekir.
Gebelik döneminde protein eksikliği; kilo kaybı, kas yorgunluğu, sık enfeksiyon kapma, fazla sıvı tutulması gibi sorunlara yol açabilir.
Bu nedenle oruç tutmak isteyen anne adayları mutlaka kadın doğum uzmanlarına danışmalı, genel sağlıklarının durumuna göre değerlendirilmelidir.