Aşı otizme neden olur mu?
Dünyada yılda birkaç milyon kişi aşı olmadıkları için enfeksiyonlardan ölüyor. Türkiye’de de son yıllarda aşıyı reddedenler arttı. Bunun nedeni ise aşıyla ilgili yanlış bilgiler... Bu yanlışlardan biri aşının otizme neden olduğu yargısı!
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, her yıl 2-3 milyon kişi aşı ile önlenebilir enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybediyor. Oysa dünya genelinde aşılama oranlarının artırılmasıyla bu ölümlerin yarı yarıya azaltılması mümkün. Türkiye’de de son yıllarda aşı reddinde artış yaşanıyor. Bu artışa vatandaşın aşı hakkında yeteri kadar bilgili olmamasının neden olduğu düşünülüyor. Sağlık Bakanlığı’na göre, toplumda çocuklar için hayati öneme sahip aşı hakkında “Aşıların içerisinde çocuklar için zararlı maddeler var”, “Aşı otizme neden olur” gibi doğru bilinen yanlışlar yer alıyor. Peki aşı zararlı mı? Sadece anne sütü çocukları korur mu? İşte sorular ve bu sorulara Sağlık Bakanlığı’nın verdiği yanıtlar...
Aşı zararlı mı?
Aşılar son derece güvenilir biyolojik ürünler olmakla birlikte herhangi bir ilaç gibi bazı yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkilerin çoğunluğu hafif ateş, aşı uygulanan bölgede kızarıklık, şişlik, ağrı gibi hafif yan etkilerdir. Bu yan etkiler sadece birkaç gün sürer ve tedavi edilebilir. Ciddi yan etkiler son derece nadirdir. Bebek ve çocuğun aşı ile korunabilir hastalıklara yakalanma ve bu hastalıklara bağlı nedenlerle ölme ya da sakat kalma olasılığı, aşılama ile oluşabilecek istenmeyen etkilerin görülme olasılığı ile karşılaştırılamayacak kadar fazladır.
Çocuklar aşılanmalı mı?
Bebekler bazı hastalıklara karşı bağışıklıkla doğarlar, çünkü doğumdan önce annelerinden bebeklere koruyucu maddeler (antikor) geçer. Emzirilen bebekler de anne sütü ile antikor alırlar. Anne sütü bebeğin bağışıklık sistemi gelişene kadar bazı hastalıklara karşı önemli bir koruma sağlar. Bununla birlikte bu antikorlar uzun süre kalıcı değildir ve tüm hastalıklara karşı koruma sağlamaz. Bebek ve çocukların yaşamı tehdit eden pek çok hastalıktan korunmaları için aşılanmaları gerekir. Çocukluk dönemi aşılama şemasına uygun olarak aşılanma, yaşamı tehdit eden hastalıklar ile temas etmeden önce, yaşamın erken döneminden itibaren bebeklerin ve çocukların korunmasını sağlar.
Zararlı maddeler var mı?
Aşılar, bağışıklık sistemimizi uyararak bağışıklık gelişmesini sağlayan antijen olarak isimlendirilen maddeleri ve çok az miktarlarda da aşının yapımında, güvenli ve etkili olmasında rol alan maddeleri içerirler. Herhangi bir aşı geliştirilirken çok kapsamlı laboratuvar ve saha çalışmaları ile güvenli oldukları gösterildikten sonra ruhsat almaktadır.
Kızamık-kabakulak-kızamıkçık (KKK) aşısı (veya başka bir aşı) ile otizm veya otistik bozukluklar arasında bir bağlantı olduğuna dair bir kanıt yok. Yapılan birçok çalışmada, KKK ile otizm arasında herhangi bir bağlantı olmadığına dair güçlü kanıtlar sağlanmıştır.
SSPE’ye yol açar mı?
Kızamık aşısı Subakut Sklorezan Panansefalit (SSPE) hastalığına yol açmaz. SSPE, kızamık hastalığının geç dönemde ortaya çıkan bir komplikasyonu olup kızamık hastalığının bizzat geçirilmesine bağlı olarak oluşur. SSPE hastalarında moleküler tanı yöntemleri ile yapılan incelemelerde beyin dokusunda kızamık hastalık virüsü gösterilmiş, kızamık aşı virüsü hiçbir zaman saptanmamıştır. SSPE ve diğer kızamığa bağlı komplikasyonlar aşılanmamış, aşılandığı halde yeterli bağışıklık düzeyine ulaşmamış veya aşılanmadan önce kızamık geçirmiş çocuklarda ortaya çıkmaktadır. Kızamık hastalığı ve buna bağlı SSPE’den korunmanın tek yolu kızamık aşılamasıdır.
Alzheimer yapar mı?
Alzheimer, alüminyum ile ilişkilendirilmeye çalışılmıştır. Genel popülasyonun alüminyuma maruz kalması hava, su, gıda, antiasitler ve tamponlu analjezikler yoluyla oluşur. Hatta anne sütü litre başına yaklaşık 40 mikrogram alüminyum içerir ve bebek formülleri litre başına yaklaşık 225 mikrogram alüminyum içerir. Bu nedenle aşılarla alınan aluminyum miktarı su, gıda ve ilaçlarla alınandan yüzlerce kez düşüktür. Alüminyumun vücuttaki yarı ömrü 24 saattir. Dolayısıyla bebeklerin gıdalar ile aldıkları alüminyum miktarı bile Zehirli Madde Hastalıkları Kayıt Kurumu tarafından belirlenen kılavuzdan azdır. Yani, aşılarda bulunan alüminyumun Alzheimer’e yol açması söz konusu değil.
Aşılar ne kadar koruyor?
Hepatit B: Akut ve kronik hepatit, öldürücü karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer kanserinden yüzde 100 korur.
BCG: Tüberküloz, menenjit ve yaygın tüberkülozdan ölümü önler.Bağışıklığı güçlendirerek, 5 yaştan küçüklerin ölümlerinde azalma sağlar.
Difteri: Öldürücü difteriyi önler. Tek bir vaka ile salgınlara neden olan difteriden korur.
Boğmaca: Bebeklerde öldürücü olan, büyük çocuklarda ve yetişkinlerde uzun süreli öksürüğe neden olan boğmacadan korur.
Tetanoz: Öldürücü olan tetanozdan korur. Gebelere uygulanmasıyla doğumdan sonra yeni doğan bebeğin tetanozunu önler.
Çocuk felci: Sakatlık ve ölüme neden olan çocuk felci hastalığından korur.
Hib: Menenjit ve menenjite bağlı sakatlık ve ölümden korur. Orta kulak iltihabı sayısını azaltarak işitme kaybını önler.
Pnömokok: Pnömoni, sepsis, menenjitten ve bunlara bağlı sakatlık ve ölümden korur. Orta kulak iltihabı sayısını azaltarak işitme kaybını önler.
Kızamık: Kızamığa bağlı ishalden, zatürreden ölümleri önler. Beyin iltihabı ve SSPE’den korur. Kızamık, bulaşıcılığı çok yüksek enfeksiyonlardandır. Toplumda salgınları önler.
Kızamıkçık: Anne karnındaki bebeklerde sakatlığı ve toplumda salgınları önler.
Kabakulak: Kabakulağın neden olduğu, beyin ve beyin zarı iltihabını ve testis iltihabına bağlı kısırlığı önler.
Hepatit A: Akut hepatit ve öldürücü karaciğer yetmezliğinden korur.Su ve besin kaynaklı salgınları önler.
Suçiçeği: Suçiçeği hastalığını önler. Ayrıca, anne karnındaki bebeklerde sakatlığı, beyin ve beyin zarı iltihabını, ileri yaşta gelişebilecek zona hastalığını önler.
Milliyet