Zeytin hasadı buruk başladı
Türkiye'nin en önemli zeytin üretim merkezlerinden Balıkesir'in Edremit, Burhaniye, Ayvalık, Havran ve Gömeç ilçelerinde zeytin hasadı `buruk' başladı. Bölge ekonomisinin en önemli değerlerinden biri olan zeytin meyvesinde rekoltenin yüksek olması üreticiyi sevindirirken, zeytinyağı fiyatlarının düşmesi ve taban fiyatın açıklanmaması tedirginlik yarattı.
Zeytin ve zeytinyağı fiyatlarının yeni hasat döneminin başlamasıyla birlikte taban yaptığına dikkat çeken üreticiler, şunları söyledi:
"Geçen yıl ilk ürün sofralık zeytinin fiyatı 1 YTL 20 Ykr'dan aşağı düşmemişti. Aradan bir yıl geçmesine rağmen geçen yılın fiyatını bu yıl bulamıyoruz. Kasım ayında litresi 6 YTL'den satılan zeytin yağı şimdi 3 YTL 20 Ykr'a düştü. Her geçen yıl girdi fiyatları artıyor, ama nedense bizim ürünümüz para etmiyor, ettirilmiyor. Tariş'te taban fiyatını açıklamıyor, piyasaya da bir belirsizlik hakim. Üretici tüccarın insafına terk edildi. Bütün bunlar yaşanırken zeytin ve zeytinyağı fiyatları giderek düşüyor. Hükümet yetkilileri, bu duruma acil olarak el koymalı, üreticiyi güç odaklarına ezdirmemeli. Bu durum böyle giderse, üretici zeytinliklerini yok pahasına elinden çıkaracak. Zeytinlik alanlara tatil köyleri ve oteller yapılacak. O zamanda zeytin ve zeytinyağını ithal eder hale geleceğiz."
`DÖKME İHRACAAT SERBEST BIRAKILSIN'
Edremit Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ali Rıza Timur, üreticinin öz varlığını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu öne sürdü. Zeytin ve zeytinyağı fiyatlarındaki dengesizliğin hükümetlerin geliştirdiği bir zeytin politikasının bulunmayışına bağlayan Timur, zeytin üreticisinin çok zor günler geçirdiğini söyledi. Türkiye'nin sıvı yağ ihtiyacı olan 1 milyar 400 bin tondan 500 bin tonunun iç piyasadan karşılandığını hatırlatan Timur, ithal edilen 900 bin ton yağa petrolden sonra en fazla dövizin ödendiğini hatırlattı.
AB ülkelerinin kendi zeytin üreticisini korumak için zeytinyağına kilo başına 1.4 ile 2 euro arasında prim ödediğini vurgulayan Timur, "Bu prim Avrupa ülkelerini, zeytinyağında, dünya ülkeleriyle rekabete sokmaktadır. Bizde ise zeytin yağına ödenen prim 10 kuruştur. Çiftçinin bu suskunluğunu kimse yanlış değerlendirmesin. Çiftçinin sabrını zorlamasın" diye konuştu. Timur, bu fiyatların devam etmesi halinde Edremit Körfezi'nde 8.2 büyüklüğünde deprem olmuş gibi üreticinin öz varlığını kaybedeceğini ileri sürdü, dökme zeytinyağı ihracatının serbest kalmasının müstahsilleri biraz olsun rahatlatacağını söyledi.
TABAN FİYATI BEKLEYELİM
Edremit Ziraat Odası Başkanı Cevdet Ercan, bölgede ilkel zeytin yetiştirme ve ürün toplama tekniğinin gün geçtikçe terk edildiğini, zeytin tarımında modernizasyona geçilmeye başladığına dikkat çekti, "Bölgemizde eski dönemlerde zeytin ağacı bir yıl çok, izleyen yılda daha az ürün verirdi. Ayrıca, budama zamanı ve yöntemi, gübreleme, sulama, toprak ve ağaç bakımı, hasat edilme şekli ve zamanı artık bilimsel yöntemlerle yapılıyor. En önemlisi de hasadı, zeytin ağacını sırıkla çırpmak yerine tarak veya vibrasyonlu araçlar kullanarak yapmaya başladık. Bu da rekolteyi arttıran en önemli faktör. Bu yıl, bereketli bir hasat dönemi yaşanıyor" dedi.
Zeytinin çok bereketli ancak toplanmasının çok zahmetli olduğunu vurgulayan Oda Başkanı Ercan, bu yıl ürüne iyi bir taban fiyat beklediklerini söyledi. Ercan, taban fiyatını düşürmemek için, üreticilerden, ürünlerini satmakta acele etmemelerini de istedi.
DESTEKLEME PRİMİ 1 YTL OLMALI
Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Başkanı Cahit Çetin de Edremit'teki Tariş Urün Satış Mağazası'na ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, 2006- 2007 sezonunda alım fiyatlarını yaşanan suni düşüş nedeniyle bir süre daha fiyat açıklamayacaklarını belirtti. Ortaklara kilogram başına 1.5 YTL ödeme yaptıklarını hatırlatan Çetin, "Bu asla bir fiyat ya da avans fiyat değil. Bu bir ön ödemedir. Halkın anlayacağı dilde kaparodur. Önümüzü görmeden fiyatı açıklamak istemiyoruz" dedi.
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin, zeytinyağını Türkiye'den ucuza alarak yüksek fiyatlarla satıp kar ettiğini savunan Çetin, bu oyunun bozulması için hükümetin üreticiye verdiği destekleme primini yükseltmesi gerektiğini vurguladı. Çetin "AB'nin üzerimizde oynadığı bu oyunu, ancak ve ancak yine hükümetimizin desteğiyle bozmak mümkündür. AB kendi üreticisini primle destekliyor, mağduriyetini gideriyor. Devletimiz çok acil olarak, kilo başına verdiği 10 Ykr'u bir YTL'ye çıkartsın. Üreticimiz güçlensin. AB, malımızı bizden ucuza almaya çalışıyor. Bizim, devlet desteğiyle direnmemiz şart. Önümüzdeki aralık ayı içinde fiyatlarda hareketlenmeler olacağını düşünüyorum. Bunu sağlamak için de direnmemiz lazım" diye konuştu.
40 BİN AİLENİN GEÇİM KAYNAĞI
Hasadı ekim ayı sonunda başlayan ve ocak ayına kadar devam eden zeytinlerin yeşilleri sofralık, siyahları yağlık ve salamuralık olarak alıcı buluyor. Sofralık yeşil zeytinin kilosu 90 Ykr ile 1 YTL 20 Ykr'dan, yağlık zeytinin kilosu 60 Ykr ile 1 YTL 10 Ykr'dan satılıyor. Merkezi Burhaniye'de bulunan Körfez Zeytin Hastalıklar ve Zararlıları ile Mücadele Birliği verilerine göre, Ayvalık, Edremit, Burhaniye, Havran Gömeç ilçelerinde 664 bin dekar alanda dikili bulunan 9 milyon ağaçtan 190 milyon kilogram ürün alınıyor. Körfez ilçelerinde ortalama 40 bin çiftçi ailesi, geçimi zeytincilikle sağlıyor.
