Vergi düştü, faiz yanmayacak!

Yeni yılla beraber mevduatta vade yapısının uzatılmasına yönelik önemli iki adım atıldı.

1 yıl ve daha uzun vadeli hesaplar için hesap sahiplerine, en fazla 2 defa vadeden önce çekim hakkı tanındı. Hesap sahipleri, toplamda anaparanın yüzde 50’sine kadar da kısmi çekim yapılabilecek. Ayrıca mevduatta tüm vadelerde uygulanan yüzde 15’lik stopaj oranı 6 ve üzeri vadelerde düşürüldü. Bundan sonra 6-12 ay vadelerde stopaj oranı yüzde 12, 1 yıl ve uzun vadede yüzde 10 olarak uygulanacak.

Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kar ve Zarara Katılma Oranları ile Özel Cari Hesaplar Dahil Bu İşlemlerde Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı, Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlandı.

”Bankaların onayı ile vadesinden önce çekilen vadeli mevduata vadesiz mevduat faiz oranı uygulanır. Katılım bankalarının onayı ile vadesinden önce çekilen katılma hesaplarında ise hesap sahibine, hesabın ait olduğu vade grubunun hesabın kapatıldığı tarihte kar göstermesi durumunda o güne kadar hesap sahibince yatırılmış olan tutar kadar, zarar göstermesi durumunda ise birim hesap değeri kadar ödeme yapılır” mevcut kararına yeni ifadeler eklendi.

Buna göre, belirtilen mevduat ve katılma hesapları ile birikimli mevduat/katılma hesaplarından bankaların onayı ile vadelerinden önce çekim yapılması halinde, vade bozulmaksızın ve faiz/kar payı kaybı yaşanmaksızın bu hesapların vadeleri süresince şu kararlar geçerli olacak: ”1 yıl ve daha uzun vadeli (1 ay, 3 ay, 6 ay ve yıllık faiz/kâr payı ödemeli) hesaplar için hesap sahiplerine en fazla 2 defa vadeden önce çekim hakkı tanınarak toplamda anaparanın yüzde 50’sine, birikimli hesaplar için hesap sahiplerine en fazla 3 defa vadeden önce çekim hakkı tanınarak toplamda anaparanın yüzde 50’sine kadar kısmi çekim yaptırılabilecek. Belirtilen sayı ve paylar dahilinde vadeden önce çekimlerde, çekilen kısım için biriken faiz/kâr payının yüzde 100’üne kadar birincil fıkrada belirtilen sayı ve payların üzerinde vadeden önce ilave kısmi veya tamamen çekimlerde ise biriken faiz/kâr payı tutarının en fazla yüzde 50’sine kadar faiz/kar payı ödenebilir.”

1- 1 yıldan uzun vadede vergi düştü

Yatırılan paranın vadesi ister 1 ay ister 12 ay olsun, yüzde 15 stopaj kesiliyordu. Şimdi 6 aya kadar vadede yüzde 15 stopaj geçerliliğini korurken, 6-12 arası vadeli mevduatın faizinden yüzde 12, 1 yıl üzeri vadeli mevduatın faizinden ise sadece yüzde 10 vergi kesintisi olacak

2- Uzun vadeden faizi yakmadan para çekilecek

Mevcut düzenlemede 1 yıl vadeli mevduattan eğer vadesinden önce para çekmek istiyorsanız, tüm faiz gelirini bırakmak zorunda kalıyordunuz. Yeni düzenleme ile ana paranın yüzde 50’sine kadar kısım yıl içinde 2 kez, mevcut faiz gelirini yakmadan çekilebilecek.

12 aydan uzun mevduata stopaj avantajı geldi

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, mevduatta gelir vergisi stopaj oranının vadeye göre farklılaştırılması ve uzun vadeli mevduat için vadeden önce çekim kolaylığı getirilmesiyle 1 yıl ve üzeri vadeli mevduatın toplam mevduat içindeki payında önemli artış beklediklerini açıkladı.

Bankalardaki tasarruf mevduatı vadelerinin ve özel şirketlerin borçlanma vadelerinin uzatılmasının da ülkenin finansal istikrarına katkı yapacağını vurgulayan Babacan, bu çerçevede şu kararları aldıklarını açıkladı: ”Mevduatta gelir vergisi stopaj oranının vadeye göre farklılaştırılması, uzun vadeli mevduat için vadeden önce çekim kolaylığı getirilmesi, banka ve finansman şirketleri haricindeki yurt içi yerleşiklerin yurtdışından kullandıkları kredilerde Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) kesintisinin vadeye göre kademelendirilmesi.”

Türkiye’de tasarruf mevduatının kısa vadede yoğunlaşmasının, bankalarca kullandırılan kredilerin vadesinin ise genellikle uzun olmasının bankalarda aktif-pasif vade uyumsuzluğuna yol açabildiğini belirten Babacan, şunları kaydetti:

”Gelir vergisi stopaj oranları vadeye göre farklılaştırılarak uzun vadeli mevduata vergi avantajı sağlanmakta. Bu kapsamda, Türk Lirası mevduata daha evvel vadesinden bağımsız olarak yüzde 15 uygulanan gelir vergisi stopajı, 6 aya kadar vadeli hesaplar için yüzde 15, 6-12 ay arası vadeli hesaplar için yüzde 12, 12 aydan uzun vadeli hesaplar için ise yüzde 10 olarak uygulanacak. Döviz Tevdiat Hesaplarına daha evvel vadesinden bağımsız olarak yüzde 15 uygulanan gelir vergisi stopajı, 6 aya kadar vadeli hesaplar için yüzde 18, 6-12 ay arası vadeli hesaplar için yüzde 15, 12 aydan uzun vadeli hesaplar için ise yüzde 13 olacak.”

Dış borçlanmada KKDF düzenlemesi

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, banka ve finansman şirketleri haricindeki yurt içi yerleşikleri yurt dışından doğrudan yaptıkları borçlanmalarda uzun vadeye yönlendirmeyi de amaçladıklarını belirterek, ”Hem şirketlerimizin likidite riski azalacak hem de ülkemizin döviz rezervlerinin kısa vadeli dış borçları karşılama oranında ilave bir iyileşme gözlenecek. Bu düzenlemeyle daha önce ortalama vadesi 1 yıldan kısa döviz ve altın kredilerinde yüzde 3, 1 yıldan uzun olanlarda ise yüzde 0 olarak uygulanan KKDF kesintisi, ortalama vadesi 1 yıla kadar olan kredilerde yüzde 3, ortalama vadesi 1-2 yıl arası olan kredilerde yüzde 1, ortalama vadesi 2-3 yıl arası olan kredilerde yüzde 0.5, ortalama vadesi 3 yıldan uzun olan kredilerde yüzde 0 olarak uygulanacak” ifadelerini kullandı.