Normalleşme desteği şartları neler? Normalleşme desteği kimlere verilecek?

Corona virüs pandemisinin ekonomik etkilerinden işvereni ve çalışanı koruyan kısa çalışma uygulaması Cumhurbaşkanı kararıyla 31 Ekim’e kadar uzatıldı. İşten çıkarma yasağının ve ücretsiz izin uygulamasının da hükümet tarafından uzatılması bekleniyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), genelge yayımlayarak, işverenlere normalleşme desteği verileceğini açıkladı. Genelgeye göre, kısa çalışma ve ücretsiz izin uygulamasından normal çalışmaya dönen işverenleri yararlanacak. Normalleşme desteği ile işverenlere prim desteği sağlanacak.

Temmuz ayında TBMM’de kabul edilen kanuna göre, corona virüs sürecinde kısa çalışma veya ücretsiz izin desteği alan, ve bir süre sonra işçilerini normal çalışmaya döndüren işverenlere devlet, üç aya kadar prim desteği sağlayacak. Normalleşme desteği adı altında işverene işçi başına aylık prim desteği, asgari ücretli işçiler için ödenen prim tutarında olacak. Asgari ücretliler için işsizlik sigortası dahil yüzde 37.5 oranında prim ödeniyor. Bunun 5 puanlık kısmı, normalde de hazine tarafından karşılanıyor. Bu tutar düşüldüğünde, normalleşen işverene 868 TL sosyal güvenlik primi, 88 TL de işsizlik sigortası primi olmak üzere, işçi başına aylık 956 TL’ye kadar destek sağlanacak.

NORMALLEŞME DESTEĞİ KİMLERE VERİLECEK?

Devlet tarafından verilen normalleşme teşviği prim desteğinden 1 Temmuz 2020 tarihinden önce kısa çalışma ve nakdi ücret desteği başvurusunda bulunan özel sektör iş yerlerinden normal çalışmaya dönenler yararlanacak. Üç aylık destek süresi, kısa çalışmanın veya nakdi ücret desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren başlayacak. Destek ödemeleri 31 Aralık 2020 tarihini geçemeyecek.

NORMALLEŞME DESTEĞİ ŞARTLARI

Habertürk'ten Ahmet Kıvanç köşesinde normalleşme desteği ile ilgili ayrıntıları yazdı. Normalleşme desteği kapsamında primlerin işsizlik fonundan karşılanabilmesi için kısa çalışma ödeneği alan işçilerin aynı iş yerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönmesi gerekiyor. Örneğin, 50 işçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı bir şirkette 30 kişinin kısa çalışması sona erdirilip, diğer 20 işçi kısa çalışmaya devam etse bile normal çalışmaya dönen 30 işçi için destekten yararlanılabilecek.

Normalleşme desteği sadece özel sektör işverenlerine ait iş yerlerine verilecek. Kamuya ait kurumlar ile kamudan alınan ihaleye bağlı işçi çalıştırılan özel sektöre ait iş yerleri destekten yararlanamayacak.

KİMLER NORMALLEŞME DESTEĞİNDEN FAYDALANAMAZ?

Ev hizmetlerinde çalışan kişiler de Kovid-19 pandemisi dolayısıyla verilen kısa çalışma ödeneğinden yararlandırıldı. Ancak, bu kişiler için normalleşme desteği verilmeyecek. Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıran işverenler, normalleşme desteğinden yararlanamayacaklar.

ERKEN NORMALLEŞENE DAHA AZ DESTEK VERİLECEK

Normalleşme desteği, kısa çalışmanın/nakdi ücret desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle uygulanacak. Her bir ay için, işçinin kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısı dikkate alınacak. Ayda 20 gün kısa çalışma ödeneği verildiyse, üç ay boyunca ayda 20 günlük asgari ücret için ödenmesi gereken prim tutarı kadar destek sağlanacak. Ayda 30 gün kısa çalışma ödeneği almış işçi için ise 30 günlük asgari ücret için ödenmesi gereken prim tutarı kadar destek verilecek.

Normalleşme desteği 1 Ağustos’ta yürürlüğe girdiği için, temmuz ve sonraki aylarda normalleşmeye dönen iş yerleri 3 aylık destekten tam yararlanacak. Ancak, normal çalışma saatlerine erken dönmüş olan işveren üç aydan daha az destek alabilecek. Örneğin, kısa çalışması 10 Haziran 2020 tarihinde sona eren işçi için işverene sadece ağustos ve eylül aylarında iki aylık normalleşme desteği verilecek. Kısa çalışması 10 Mayıs 2020 tarihinde sona erip normal çalışmaya geçirilen işçi için ise sadece ağustos ayında destek sağlanacak. Temmuz ayında normal çalışmaya geçirilen işçiler için ise ağustos, eylül, ekim aylarında normalleşme desteği verilecek.

Otomotiv sektöründeki firmaların bir kısmı nisan ayı bitmeden, bir kısmı da mayıs ayında normal çalışmaya döndü. Nisanda normal çalışmaya dönenler destekten hiç yararlanamayacak. Kısa çalışma uygulaması mayıs ayına bir gün dahi sarkmış olanlar ise bir aylık destek alabilecek.

KISA ÇALIŞMAYA YENİDEN DÖNMEK MÜMKÜN

Destek kapsamındaki işçi, üç aylık süre dolmadan işten ayrılıp, yıl içinde tekrar aynı iş yerinde işe başlarsa 31 Aralık 2020 tarihini geçmemek üzere, kalan süre için destek verilecek. Örneğin ağustos ayında normal çalışmaya geçirilen işçi için işverene eylül ayında prim desteği sağlanmış ve işçi 1 Ekim’de işten kendi isteğiyle ayrıldı diyelim. Bu işçi 2 Kasım’da aynı iş yerinde tekrar işe başlarsa, işveren kalan iki aylık desteği kasım ve aralık aylarında alabilecek. Ancak, destek kapsamındaki işçi aynı işverenin farklı bir iş yerinde veya başka bir işverene ait iş yerinde işe başlarsa normalleşme desteği verilmeyecek.

Normalleşme desteği almakta olan işveren, isterse yeniden kısa çalışma veya ücretsiz izin uygulamasına dönebilecek. Örneğin temmuz ayında normal çalışmaya dönülen iş yerinde ağustos ve eylül aylarında normalleşme desteği verilmişken 1 Ekim’de kısa çalışmaya geçilebilecek. Bu iş yeri 30 Ekim’de yeniden normal çalışmaya dönerse, kalan bir aylık normalleşme desteği işverene kasım ayında verilecek.