İnternetten alışveriş yapan herkesi kapsıyor! Bunu yapıp paranızı iade alabilirsiniz
İnternet sitesi üzerinden alışveriş artık yaşamımızın bir parçası oldu. Her gün on binlerce online alışveriş yapılıyor. Ancak sürecin kolaylığının yanı sıra teslimat sırasında yaşanan bazı mağduriyetler de söz konusu olabiliyor. Yargıtay’ın son kararı ile birlikte kırık ya da hasarlı gelen ürünle ilgili firmaların sorumluluğu yeniden gündem oldu; tüketiciye ise kötü haber geldi. Kargo teslimi sırasında paket açılamıyorsa ne yapılabileceğine ve konuya ilişkin ilgili çok önemli detaylara yer verildi. Vatandaşlar bunu yaparsa, kırık ya da hasarlı ürün gelmesi durumunda paketi kargo görevlisinin yanında açmasa dahi şirkete sorumluluk yükleme ihtimali oluşabilir ve parasını iade alabilir. İşte detaylar...
ÖZGE SEREN DOĞU /gazetevatan.com
İnternet üzerinden alışveriş, artık vatandaşların hayatına yerleşmiş durumda. Her gün on binlerce alışveriş yapılıyor. Milyonlarca tüketici, akla gelebilecek hemen her ürünü internet üzerinden kolaylıkla satın alıyor. Ancak bu süreçte tüketicinin yaşadığı sorunlar da bilinen bir gerçek. E-ticaret siteleri üzerinden alışveriş yapan tüketiciler, sürecin kolaylığının yanı sıra teslimat sırasında ve sonrasında bazı mağduriyetlerle de karşı karşıya kalabiliyor.
Ürünler kargoda taşınırken kırılabiliyor ya da darbe alarak hasar görüyor. Kargo dağıtımı yapan çalışanlar alıcıya fırsat ve zaman bırakmadan kapıda teslimi yapıp hemen oradan ayrılıyor. Bu sebeple paketin içine bakamayan vatandaşlar kırık, kullanılamaz ya da hasar görmüş bir ürünle karşılaşabiliyor. Sonrasında ise; hakkını arayan kişi sayısı çok az. Yargıtay’ın kırık kargo kararı, ürünün teslim sırasındaki kritik detayı yeniden gündeme getirdi. Tüketiciye ise kötü bir haber geldi.
KAHVE MAKİNESİ KIRIK GELDİ
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, kargoda kırılan eşya ile ilgili emsal nitelikte bir karara imza attı. S.A. adlı bir vatandaş, internet sitesinden Türk kahvesi makinesi aldı. Kargo paketini açınca makinenin kırık olduğunu gören S.A. İlçe Tüketici Hakem Heyeti'ne müracaat etti. Şikayeti değerlendiren heyet, ürünün değeri olan 199 TL'nin tüketiciye iadesine hükmetti.
YARGITAY’DAN EMSAL KARAR
Kargo şirketinin, kararın iptali için Ankara 3 Tüketici Mahkemesi'ne açtığı dava reddedildi. Adalet Bakanlığı kararın kanun yararına bozulması için karara itiraz etti. Bakanlığın talebi üzerine dava dosyasını yeniden inceleyen Yargıtay 11. Hukuk Dairesi emsal nitelikte bir karara imza attı.
Kararda; kargo alıcısının, kargoda bir kırık veya hasar olduğu takdirde, haklarını kullanabilmesi için kargoyu teslim aldığı anda ihtirazi kayıt koyması ve kanuni süreler içinde bildirimde bulunması gerektiğine hükmetti.
“YANLARINDA BOŞ BELGE YOK”
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, Yargıtay’ın bu kararının tüketiciler açısından sevindirici olmadığı gibi bağlayıcı da olmadığını belirterek hayatın gerçeklerinden kopukluğuna dikkat çekti ve şu ifadeleri kullandı:
Çünkü Taşımacılık Yönetmeliğinde alıcı veya göndericinin talebi halinde paketin açılarak teslimi öngörülmesine rağmen, hiçbir kargo personeli buna imkan tanımamakta ve yanlarında tutanakla ilgili boş belge de bulunmamaktadır.
Diğer yandan aynı Yönetmeliğin 40. maddesinde, ‘Yolcu, eşya ve kargoyu güvenli bir şekilde taahhüt ettiği yere kadar götürmekle yükümlüdürler. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.’ denilmektedir.
15 GÜN İÇİNDE KESİNLEŞİYOR
Kargo ile gelen ürünün kırık çıkması durumunda fotoğraf, video gibi kanıtlarla tüketicinin makul süre içinde satıcıya durumu aktarmasının yeterli sayılması gerektiğini vurgulayan Aydın Ağaoğlu, “Aslında Tüketici Hakem Heyeti Kararlarına 15 gün içinde Tüketici Mahkemesi nezdinde itiraz edilebilmekte itiraz sonucunda mahkemenin verdiği karar kesinleşmektedir.
Adalet Bakanlığı’nın 6100 sayılı HMK’nın 363. maddesine dayalı konun yararına bozma talebinin Yargıtay'ca kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere kanun yararına bozulmasına oy birliğiyle karar verilerek, olayın kahramanı olan tüketici her ne kadar bu karar nedeniyle hak kaybına uğramayacaksa da kargodan kırık çıkan ürünle hak arama uğraşına girecek tüketicilere gözdağı niteliği taşımaktadır.” dedi.
TÜKETİCİ AÇISINDAN KARAR NE ANLAMA GELİYOR?
Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili ve Tüketici Başvuru Merkezi Başkanı Avukat İbrahim Güllü ise, karara ilişkin yaptığı açıklamada kargo alıcısının, kargoda bir kırık veya hasar olduğu takdirde, haklarını kullanabilmesi için kargoyu teslim aldığı anda ihtirazi kayıt koyması ve kanuni süreler içinde bildirimde bulunması gerektiğine vurgu yaparak, “Bu karar ile Yargıtay, ispat külfetini ve teslimlerde yaşanan sıkıntıları da tüketiciye yüklemiştir. Karar bu yönüyle hatalı olduğu gibi hayatın olağan akışına da terstir. Çünkü kargo teslimlerinde kargo şirketleri çoğu zaman kapıda teslimi yapıp tüketicinin içini görmesine bile fırsat ve zaman bırakmadan ayrıldığı gibi, kargo bazen de alıcının dışında bir kişiye (komşuya, yakına, aynı işyerinde çalışana) teslim edilmektedir. Bu durumda tüketici kargoyu teslim anında ihtirazi kayıt koyma, ürünü kontrol etme imkanına sahip olamamaktadır.
Yargıtay, kargo teslimlerindeki bu uygulamaları ve hayatın olağan akışına ters karara imza atarak tüketicinin kargo mağduriyetlerini arttıracak bir karar vermiştir.” ifadesini kullandı.
KARGODA GECİKME VE KIRILMA SORUNLARI
Güllü ürünlerin teslimatı sırasında bazı sorunların yaşandığını belirterek, “E-ticaret şirketi tarafından sipariş edilen ürünler tüketiciye ulaştırılmak üzere kargo şirketine teslim edilmektedir. Kargo şirketinin göre kendisine teslim edilen ürünü tüketiciye ulaştırmaktır. Bu ulaşım sürecinde söz konusu ürün üzerinde birtakım kırılmalar, bozulmalar meydana gelebilmektedir.
Ayrıca yine ürünün tüketiciye teslim edilmesindeki gecikmeler de birtakım sorunlara yol açmaktadır. Bu durumlarda kargo şirketlerinin hukuki sorumluluğu gündeme gelmektedir. Ürünlerin bu şekilde ayıplı olarak teslim edilmesinde ayıbın hangi aşamada gerçekleştiği teslim edilemediğinde ise hem satıcı olan e-ticaret şirketi hem kargo şirketi müteselsil sorumlu olacaktır.” dedi.
EŞYANIN AMBALAJLANMASINDAN DOĞAN HASARDAN GÖNDERİCİ SORUMLU
Satıcının ürünü kargo şirketine teslim ettiği andan, kargo şirketinin ürünü tüketiciye teslim anına kadar sorumluluğun kargo şirketine ait olacağına dikkat çeken Avukat İbrahim Güllü, “Yurtiçi eşya ve kargo taşımalarında taşıma irsaliyesi ve taşıma senedi düzenleneceği Yönetmelik’te hüküm altına alınmıştır. Taşıma irsaliyesi gönderici tarafından düzenlenmekte ve eşyanın mahiyetine ilişkin bilgi vermektedir. Eşyanın kargo şirketine teslim edilmeden önce ambalajlanması sorumluluğu göndericiye aittir. Gönderici ambalajlama işlemini eşyanın cinsine uygun olarak yapmalıdır. Eşyanın ambalajlanmasından doğan hasarlarda sorumluluk göndericiye ait olacaktır.” şeklinde konuştu.
MUTLAKA KONTROL EDİN
Ürün teslim alındıktan sonra ürünün ayıplı olup olmadığının tespitinin tüketiciye ait olduğunu, tüketicinin ürününü kargo şirketi çalışanı aracılığıyla teslim aldığı anda mutlaka incelemesi gerektiği, eşyanın ayıplı olup olmadığı, faturanın mevcut olup olmadığının mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini belirten Güllü, bu gibi ayıpların tespit edilmesiyle beraber ilgili kargo çalışanına ‘hasar tespit tutanağı’ hazırlatılmasının önemli olduğunu vurguladı.
KARGOYU TESLİM SIRASINDA AÇAMIYORSANIZ BUNU YAPIN
Eğer alıcı, kargo teslim edildiği sırada paketi açamayacak bir durumla karşı karşıya kalırsa ne yapabileceğine dair önemli bir bilgi veren Avukat İbrahim Güllü, “Uygulamada ise gerek işlerin yoğunluğu gerekse hızlı işlem yapma çabasının hayatımızın merkezinde oluşuyla beraber kargo çalışanları ürünü teslim edip 1 dakika içerisinde işlemi sonlandırıp işine devam etmektedir.
Tüketiciler ise genel olarak bu konuda bilinçsiz olmasından dolayı teslim aldıkları ürünleri incelememektedir. Yahut inceleme talebi söz konusu olsa dahi bazen kargo çalışanlarınca bu incelemeye fırsat verilmemektedir. Bu halde kontrol edilemeden teslim alındığına dair not düşülerek ürünün teslim alınması durumunda yine kargo şirketinin sorumluluğuna başvurma imkânı olacaktır.” İfadesini kullandı.
KARGO AÇILMA ANINI KAYDA ALIN
Güllü, tüketicilerin yine de mümkün olduğunca, mutlaka ürünlerini teslim anında kargo elamanının yanında açması gerektiğini, hasar varsa tutanak tutulmasının ve alıcının kargonun açılma anını kayda almalarının büyük önem arz ettiğini belirtti. Ürünün hasarlı olması halinde ise derhal satıcı ve kargo şirketine bildirimde bulunarak miktara göre hakem heyetinde ya da tüketici mahkemesinde haklarını aramaları konusuna dikkat çekti.
