Hayvancılık ve tarımla uğraşan depremzedelerin yaraları sarılıyor
Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerin ardından hayvancılık ve çiftçilik faaliyetleri de büyük hasar gördü. Afetin ardından üreticilere devlet tarafından çeşitli destekler sağlandığını ifade eden uzmanlar, kritik uyarılarda bulundu.
ALİCAN YILDIRIM / alican.yildirim@gazetevatan.com
Asrın felaketi 11 ildeki hayvancılık ve çiftçilik faaliyetlerini de vurdu. Devlet tarafından hayvancılık ve çiftçilik yapan depremzedeler için peş peşe destekler açıklandı. Uzman isimler, Türkiye'nin canlı hayvan varlığının yüzde 15'ini oluşturan 11 ilde yaşanan olumsuzlukların önümüzdeki süreçte fiyatları etkileyebileceğini de ifade etti.
"TİGEM HAYVANLARA ÜCRETSİZ BAKACAK"
Ziraat Odaları Birliği İstanbul İl Koordinasyon Kurul Başkanı Ömer Demir, "TİGEM hayvanlara ücretsiz bakacak. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) sahipsiz kalmış veya bakıma imkanı olamayan vatandaşların hayvanlarını satın alacak. Genç ve gebe hayvanların bakım ve beslenme işinin de TİGEM'e devredilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.
ÜRETİCİYİ KORUMA AMAÇLI FİYATLAR ARTTI AMA...
Öte yandan üreticiyi korumak amaçlı karkas et fiyatlarında artış yaşandığını ifade eden Demir, şöyle konuştu;
"Büyük baş karkas et fiyatlarına 16 lira, küçük baş karkas et fiyatlarına 7 lira artış yapıldı. Bu üreticiyi korumak için yapılan bir artış ama bunun tüketiciye yansıması çok daha farklı oluyor."
"DEVLET YANLARINA BIRAKMAZ"
Fırsatçılık yapanlarla ilgili de açıklamalarda bulunan Demir, "Fırsatçılar ve kurallara uymayanlar ile ilgili mücadele edilmedir. Hep söylüyorum, 'devlet yarına bırakır ama yanına bırakmaz" dedi.
DEPREM HAYVANCILĞI ETKİLEDİ
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Yaşar Özekenci ise, "Türkiye'deki hayvan varlığının yüzde 15'i deprem bölgesindeki 11 ilde yer alıyor. Bu illerden bazıları depremden çok kötü etkilendi. Bazıları ise nispeten daha az etkilendi. Kötü etkilenenler biliyorsunuz Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş, Gaziantep özellikle Nur Dağı bölgesi. Bu bölgede de hayvancılık yoğun şekilde yapılıyordu. Genelde kırsalı konuşuyoruz. Kırsalda bazı köylerde bazıları daha az gördü bazıları ise daha fazla hasar gördü" dedi.
"FİYATLARA OLUMSUZ YANSIYABİLİR"
Deprem sebebiyle yaşanan olumsuzlukların fiyatlara olumsuz anlamda yansıyacağını ifade eden Özekenci, "Bunun nedeni ise şöyle açıklıyor;
"Bazı vatandaşlarımız ahırlarını, hayvanlarını kaybettiler. Bu bölgelere gerekli tedariklerin yapılması gerekiyor. Doğal olarak bu durumun et üretimini, süt üretimini olumsuz olarak etkileyecektir. Tabi bu durumda net bir şey söylemek için henüz erken. Kırsalda ne olduğuyla ilgili elimizde tam bir veri yok. Orada meydana gelen olumsuzlar hayvancılığı da etkileyecektir."
"ÇİFTÇİYE 1.5 MİLYAR LİRA ÖDENECEK"
Özekenci, vatandaşlara yapılan teşviklerden de bahsederek, "Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, ilk günden beri her deprem bölgesine bir genel müdür görevlendirerek konuya hızlı bir giriş yaptı. Depremin yoğun hasar gördüğü 3 4 ilde en yüksek düzeyde temsil bulunuyor. Devlet de bu konuda birkaç düzenlemede bulundu. Vadesi daha ileri tarih olan hayvancılık adına tüm desteklemeleri Şubat ayı içeresinde ödeyecekleri beyan ettiler. Bu beyan doğrultusunda 185 bin işletmeye yaklaşık olarak 1.5 milyar lira gibi bir rakam ödenecek. Bu destek çok faydalı olacaktır. Onun haricinde mazot ve gübre destekleri yine şubat ayı içerisinde depremden zarar gören üreticilere ödenecek. Bu da çok faydalı ve yapılması gereken bir destekti. Ellerinde hububat ve tahıl bulunan üreticiler var. Orada da TMO'lar ve lisanslı depolar üzerinden kota olmaksızın çiftlilerin ellerindeki tahıl ve hububatı saklama olanağı sunulacak" açıklamasını yaptı.
TİGEM'LER ÇİFTÇİNİN İMDADINA YETİŞTİ
Deprem bölgesinde hayvancılığı devam etmek isteyenlerin yardımına TİGEM'lerin koştuğunu ifade eden Özekenci, "Kamunun elinde TİGEM gibi enstrümanlar var. 'TİGEM'ler deprem bölgesinde geçici hayvan bakabiliriz' dediler. Deprem bölgesinde üreticilerin bir kısmı üretime devam etmek istiyor, bir kısmı da ben 'hayvanımı satıp buralardan gitmek istiyorum' diyor. TİGEM'ler bu konuda depremzedelere geçici barınak sağlıyor. Bir de besicilik yapan üreticiler var. Kesime gelmiş olan hayvanlarını değerlendirmek istiyorlar. Orada da ESK devreye girildi. ESK aracılığıyla deprem bölgesine yakın olan kombinalarda bu hayvanların kesimini yapılıp depremzedelere ödenecek" şeklinde konuştu.
"3 KURUŞA HAYVANLARINI VERMESİNLER"
Özekenci, "Fiziki koşuları uygun olmayan ve hayvanlarını satmak isteyen depremzedeleri fırsatçılar karşı dikkat olması konusunda uyarıyorum. Burada TİGEM'lerin devreye girmesi çok önemli ve kıymetli. Hayvanını satmak isteyen üreticiye bunun nasıl yapması gerektiği TİGEM'ler vasıtasıyla anlatılması çok önemli. Depremzedeler suyunu yemini veremiyorum diyerek 3 kuruşa hayvanlarını vermesinler. Bunun haricinde de ESK kendi kombinalarını devreye soktuğu için et kesimi yapılıyor. Çevre şehirlerde ve yakın ilçelerde özel söktürün kendilerine ait kombinaları var. ESK bunlarla kesim anlaşması yapıp buradaki kombinalarını da aktif edebilir. ESK'nın kesim ağını biraz daha genişletmesi gerekiyor. Onun haricinde geçici bakım ile alakalı damızlık ve STK birliklerinin çiftlikleri var. Bakanlık olarak anlaşma sağlayarak oradaki atıl olan çiftlikler hayvanların bakımı için kullanılabilir. Maalesef fırsatçılık oluyordur. O noktada da biz dernek olarak inisiyatif aldık. O noktada vatandaşlar bizlere ulaşıp bakanlıkla olan koordinasyonlarını sağlamak adına yardım alabilirler. Bizim gibi farklı STK'lar ve üretici birlikleri de bu tarz girişimlerde bulundu. Oradaki üreticilerin bizim gibi STK'lara ulaşarak yardım istemelerini istiyoruz. En azından bu konudaki koordinasyonda bizim de bir faydamız olabilir" diye konuştu.
