GSS'de çocuk çıkmazı! Milletvekili oluyorlar ama...

Öğrenimini tamamlayıp okullarından mezun olan gençler hiçbir işte çalışmasalar bile genel sağlık sigortası (GSS) primlerini ödemek zorundalar. Ödeme gücü olmayanların primini hazine karşılıyor. Ödeme gücü olup olmadığının tespiti için gelir testi yapılırken borçlu genç birey olarak kabul edilmeyip, anne babasının gelirine bakılıyor.

Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre, Oysa ülkemizde milletvekili seçilebilmek için 18 yaş yeterli sayılıyor. Öğrenimini tamamladıktan sonra iş bulamadığı için ailesinin desteği ile yaşayan gençler, gelir testi yapılırken sadece kendi gelirlerine bakılarak değerlendirme yapılmasını istiyor.

GSS PRİM BORCUNDAN NASIL KURTULABİLİRİM?

Ben 23 yaşındayım, 2 sene önce liseden mezun oldum. Askerden geldiğimden beri genel sağlık sigortası (GSS) primi ödüyordum. Şu an bir işte çalışmıyorum, GSS borçlarım da birikiyor. Ailem bana maddi olarak kesinlikle destek sağlamıyor. Ailemin üzerinde 2 ev görünüyor ama birinde abim oturuyor. Bu GSS prim borcundan nasıl kurtulabilirim? Gelir testi için bu durumumu anlatsam sonuç alabilir miyim? (Oğuz Ö.)

Genel sağlık sigortası (GSS) sistemi uyarınca, 18 yaşından küçük çocukların sağlık hizmetlerinden koşulsuz faydalanıyor olması takdire şayan. Yaş sınırı, lise ve dengi okul öğrencilerinde 20, yükseköğrenim görenlerde 25 olarak uygulanıyor. Öğrenimini tamamlayan gençler, yaş haddini aşmamak şartıyla iki yıl süreyle GSS priminden muaf tutuluyor. Kanuna göre, ödeme gücü olanlardan 2021 yılında aylık 107.32 TL GSS primi alınıyor. Ödeme gücü olmayanların primi ise hazinece karşılanıyor.

Ödeme gücü olmadığının tespiti için gelir testi yaptırmak gerekiyor. Test sonucunda hanede kişi başına düşen aylık gelir asgari ücretin 3’te 1’inden (2021 yılı için bin 192.50 TL’den) az çıkarsa prim ödenmez. Gelir testinde ikâmet olarak kullanılan konut hesaplamaya dahil edilmez. İkâmet edilen konut haricindeki konutun rayiç bedelinin 240’ta biri ve kira geliri hesaplanır. Kira geliri beyan edilmiyorsa rayiç bedelinin 120’de biri aylık gelir olarak hesaplamaya dâhil edilir.

Daha önce hiç gelir testine girmeyenler 30 Kasım 2021 tarihine kadar gelir testi yaptırıp ödeme gücü olmadığını belgelerse GSS prim borçları tümüyle siliniyor. Ödeme gücü olduğu tespit edilenler ise anaparayı yılsonuna kadar ödediklerinde gecikme faizinden kurtulacaklar. Hane içinde kişi başına gelirinizin 1192.50 TL’nin altında olduğunu düşünüyorsanız ikametinizin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına müracaat ederek gelir testi talebinde bulunabilirsiniz.

Milletvekili seçilebilme yaşı önce 25’e, 2017 yılında da 18’e indirildi. Ülkenin yönetiminde söz sahibi olmak için 18 yaş yeterli görüldüğü halde devlet hala 25 yaşını doldurmuş gencin bile GSS primini ödeme gücü olup olmadığını tespit ederken anne babasının gelirine bakıyor. Son yapılandırma öncesi itibarıyla yaklaşık 10.5 milyon kişinin 10.6 milyar lira GSS prim borcu bulunuyor. Bunların önemli bir kısmının okurumuzun durumundaki kişilerden oluştuğunu söylemek yanlış olmaz.

Çözüm olarak, öğrenimini tamamlamış gençler hiçbir işte çalışmıyorlarsa ailelerinin yanında yaşasa bile sadece kendi gelirlerine bakılarak ödeme gücü olup olmadığı tespit edilmelidir. Çalışamadığı için ailesinden harçlık almak zorunda olan gençlerin GSS prim borcu sorunu çözüme kavuşturulmalıdır.