Emlakçı bile ‘barış’ fırsatçısı oldu

İmar Barışı’ndan yararlanabilmek için son günlere girildi. Son başvuru tarihi 31 Ekim olan, son ödeme tarihi de 31 Aralık olarak belirlenen İmar Barışı kapsamında yapılan başvurular 7 milyona yaklaşırken, yapılan ödeme miktarı da 4.5 milyar lirayı buldu.

Binaların tapu alabilmesi için önemli bir fırsat sunan İmar Barışı, bazı fırsatçıları da ortaya çıkardı. İmar Barışı’na e-devlet üzerinden başvuru yaparken istenilen alan değeri, metrekare, aykırılık gibi bilgileri bilmeyenler mimarlık ve müteahhitlik şirketlerine yardık almak için başvuruyor. Çünkü yanlış beyan tespit edildiğinde alınan belge iptal oluyor. Ancak bu işi de fırsatçılığa çevirip, çok yüksek fiyatlar isteyen mimarlık ve müteahhitlik firmaları türedi. Hatta emlakçılar bile bu işi yapmaya başladı. Yapı Kayıt Belgesi alabilmek için ilk etapta gerekli olmayan proje çizimlerini yapıp 15 bin hatta 30 bin lira isteyenler de var. Oysa ki Yapı Kayıt Belgesi almak için süreci yürüten firmalar daire başı 200-300 lira gibi bedellerle bu işlemleri yapıyor. Tapu işlemleri de dahil edildiğinde hizmet bedeli daire başı yalnızca 2-3 bin lira oluyor.

Belge mi, tapu mu?

İmar Barışı, yapılacak işlemler açısından iki etaba ayrılıyor. İlk etap, başvuru sürecinden ödemenin yapılıp Yapı Kayıt Belgesi almak olarak değerlendirilebilir. İkinci etap ise Yapı Kayıt Belgesi alındıktan sonra binanın tapusunu almaya kadar işleyen süreç olarak ifade edilebilir.

İlk etapta başvuru esnasında ada ve parsel bilgileri, inşaat alanı, konutların ve işyerlerinin ayrı ayrı alanları, yapıdaki konut ve işyeri sayısı, yapının bulunduğu arsanın alanı, arsa/arazinin emlak vergi birim değeri, yapı sınıfı, imar mevzuatına aykırılığın tarif edilmesi gibi bilgilere sahip olunması gerekiyor. Bu bilgilerle başvuru ve ödeme yaptıktan sonra Yapı Kayıt Belgesi alınabiliyor. Bu bilgilerde hata yapmak ve belgesinin iptal edilmesini istemeyenler mühendislik ve mimarlık firmalarından destek almayı tercih ediyor. Ancak bu firmalardan bazıları, Yapı Kayıt Belgesi alınırken gerekli olmayan proje çizimlerini de yaparak çok yüksek rakamlar talep ediyor. Yapı Kayıt Belgesi’ni aldıktan sonra tapu işlemlerini bile çözmüyor.

Proje çizimleri, Yapı Kayıt Belgesi alındıktan sonra tapuya giden ikinci etapta gerekli oluyor. Belgesini alanların önce iskanlı tapu için bina projesini hazırlatması gerekiyor. Ardından bina zemin tespit tutanağının onaylatılması ve belediyeden ‘iskan olur’ yazısı alınması gerekiyor. Tüm bu bilgiler tapuya teslim edildikten sonra iskan tapu bedeli hesaplanıyor ve belgeye yapılan ödemenin dışında yeni bir tapu bedeli daha ödeniyor. Son olarak iskanlı tapu çıkarılıyor.

BAKANLIK UYARDI: TEMİNAT İSTEYİN

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri, vatandaşın kolayca başvurabilmesi için e-devlet üzerinden uygulama yaptıklarını ancak bu tür mühendislik firmalarına başvurmayı kişilerin tercihlerine bıraktıklarını söyledi. Yetkililer, bu firmalarla çalışan vatandaşların dikkatli olmasını gerektiğini belirterek, “Yanlış bilgilerle başvuru yapma ihtimali de var. Bu firmalardan doğru başvuru yapılacağına dair teminat alınmalı” tavsiyesini yapıyor.

NE TÜR İŞLEMLER YAPILIYOR?

- Yapı Kayıt Belgesi için teknik danışmanlık

- Binanın tanımlanması ve Yapı Kayıt Belgesi oluşturulması

- Belgenin resmi birimlere beyan edilmesi

- Harita ile ilgili teknik işlerin yapılması

- Zemin Tespit Tutanağı hazırlanması

- Röleve hazırlanması

- Mimari proje çizilmesi

- Kat mülkiyetine geçilmesi için Tapu ve Kadastro Dairesi’ndeki iş ve işlerin takibi

- Kat mülkiyeti tapuların alınıp maliklere teslim edilmesi

- Yıkım kararları ve davaların iptal edilmesi

STANDART YOK, YANLIŞ BİLGİ VERİLİYOR

Tektaş İmar Barışı Uzmanı ve İnşaat Yüksek Mühendisi Hakan Çatalkaya, inşaat sektörünün sıkıntıda olduğu bu günlerde İmar Barışı uygulamalarının hız kazandığını belirterek, “Burada hızlı para olduğu için yapı denetimcisinden emlakçısına kadar herkes bu işe girmiş durumda. Vatandaş da Yapı Kayıt Belgesi’ni tapu zannettiğinden yanlış yönlendirmeler yapılıyor. Normalde Yapı Kayıt Belgesi’nden tapuya kadar olan tüm süreçleri yapanlar daire başı hizmet bedeli olarak 2-3 bin lira, sadece Yapı Kayıt Belgesi’ne kadar olan süreci tamamlayanlar daire başı 200-300 lira ödemeli. Ancak herhangi bir standart yok. İmar Barışı bedeli dahil 15 bin lira, hatta 30 bin lira hizmet bedeli ödeyenler var. Bazı firmalar ilk etap dediğimiz Yapı Kayıt Belgesi alınan süreçte de çizimler yaparak bir sürü para alıyorlar” diye konuştu. Çatalkaya, şu örneği verdi: “Yapı Kayıt Belgesi, tapu bedeli ve hizmet bedeli için ortalama daire başı 10- 13 bin TL maliyet çıkıyor. Bu firmalar bunun yüzde 60’ını en başta istiyor. Bu da ciddi bir maliyet oluyor. Yapı Kayıt Belgesi almadan önce resmi kurumlara herhangi bir çizim vermiyorsunuz. Bu konuda ciddi bir bilgi kirliliği var.”