Emeklilik ile ilgili büyük fırsat! 7 bin 639 lira...
Milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiriyor. Merakla bekliyordu ve resmen açıklandı. Zamlar belli oldu. Emeklilikle ilgili de güzel haber geldi. Daha yüksek ödenecek. Kıdem tazminatı tavanı açıklandı. Enflasyon ve buna bağlı memur maaşındaki artışa göre 2021’in ilk 6 ayında uygulanacak olan kıdem tazminatı tavanı 7 bin 639 lira oldu. En düşük tutar ise 3 bin 577 lira. Aynı zamanda 'yılbaşından önce mi sonra mı emekli olsam daha avantajlı' sorusu da yanıt buldu. 1 Ocak'tan itibaren emekli olanlar aralık ayındakinden daha yüksek kıdem tazminatı alacak.
Milyonlarca kişi bekliyordu ve açıklandı. Enflasyon ve buna bağlı olarak memur maaş katsayısındaki artış ile birlikte yeni kıdem tazminatı tavanı da belli oldu. İş Kanunu’na tabi olarak hizmet akdiyle bir işverene bağlı çalışanlar, en az bir yıl çalışmaları şartıyla, iş yerinde çalıştıkları her yıl için 30 günlük brüt ücretleri tutarında kıdem tazminatı alabiliyorlar.
KIDEM TAZMİNATI TAVANI NEDİR?
Ücreti yüksek olanların kıdem tazminatında ise tavan uygulanıyor. Kanun uyarınca, işçilerin kıdem tazminatlarının yıllık miktarı, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen azami emeklilik ikramiyesini geçemiyor. Buna kıdem tazminatı tavanı deniliyor. En yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenmekte olan emeklilik ikramiyesi ise memur maaş katsayısı ile belirleniyor. Buna bağlı olarak kıdem tazminatı tavanı, her yıl ocak ve temmuz aylarında artıyor.
7 BİN 639 LİRAYA YÜKSELDİ
Geçen yılın temmuz-aralık döneminde kıdem tazminatı tavanı 7.117 TL olarak uygulandı. 1 Ocak 2021 tarihinden geçerli olmak üzere bu yılın ocak-haziran döneminde uygulanacak kıdem tazminatı tavanı ise 7 bin 639 TL’ye çıktı. Aynı işverene bağlı iş yerlerinde 10 yıl çalışan bir kişinin alabileceği maksimum kıdem tazminatı tutarı 71 bin 171 liradan 76 bin 390 liraya yükseldi.
EN DÜŞÜK TUTAR 3 BİN 577 LİRA
Kıdem tazminatının tavanı, en yüksek devlet memuruna ödenen emekli ikramiyesine endekslenirken, en düşük kıdem tazminatı da asgari ücrete bağlı olarak artıyor. Ocak ayında yüzde 21.56 oranında artırılan asgari ücrete bağlı olarak, çalışılan her yıl için ödenecek en düşük kıdem tazminatı tutarı da 2021 yılında 3 bin 577 lira olacak.
GİYDİRİLMİŞ ÜCRETİ 7.117 TL’Yİ AŞANLAR DAHA FAZLA TAZMİNAT ALACAK
Kıdem tazminatı tavanında yapılan artıştan, giydirilmiş ücreti 7 bin 117 liranın üzerinde olan kişiler faydalanacak. Örneğin, giydirilmiş ücreti 7 bin 700 lira olan ve 15 yıl çalışması bulunan bir kişi 31 Aralık tarihinden önce işten ayrıldığında veya emekli olduğunda 106 bin 757 lira kıdem tazminatı alabilirken, 1 Ocak’tan itibaren emekli olacak aynı kişi 114 bin 585 lira kıdem tazminatı alabilecek. Bu kişinin alabileceği kıdem tazminatı tutarı 7 bin 828 lira artacak.
Kıdem tazminatı tavanındaki artış, giydirilmiş brüt ücreti 7.117 liranın altında olan işçileri etkilemeyecek.
İŞTEN AYRILIRKEN KIDEM TAZMİNATINA DİKKAT
Emekliye ayrılma planı yaparken veya 15 yıl sigortalılık 3600 prim günü koşulunu tamamlayarak işten ayrılırken kıdem tazminatı taban ve tavanındaki artışların da dikkate alınması gerekiyor.
Asgari ücret artışı yılda bir defa ocak ayında yapıldığı için, asgari ücretle çalışanların kasım, aralık aylarında işten ayrılmak yerine ocak ayını beklemeleri halinde alabilecekleri kıdem tazminatı tutarı artıyor.
Giydirilmiş brüt ücreti kıdem tazminatı tavanını aşanların ise daha fazla kıdem tazminatı alabilmek için mayıs – haziran veya kasım – aralık ayları yerine, ocak ve temmuz aylarını beklemeleri avantaj sağlıyor.
Brüt ücreti asgari ücretten yüksek, kıdem tazminatı tavanından düşük olanların ocak veya temmuz aylarını beklemesi gerekmiyor.
KIDEM TAZMİNATI NASIL ALINIR?
Kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için, aynı işverene bağlı iş yerlerinde en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Kıdem tazminatı emekli olunduğunda, işveren işten çıkarttığında, işçi haklı bir nedenle iş akdini feshettiğinde alınabiliyor. Yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getiren işçiler de işten ayrılarak kıdem tazminatı alabiliyorlar.
Ayrıca erkek işçiler askere giderken, kadın işçiler de evlendikten sonra bir yıl içinde işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabiliyorlar.
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIYOR?
Kıdem tazminatı hesaplanırken, brüt ücrete ilave olarak işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatler de dikkate alınıyor. Bordroda görünen brüt ücrete ilave olarak, yemek, servis-yol-ulaşım, barınma-kira yardımları, bayram harçlığı, yakacak-aydınlatma bedeli, giyim yardımı, kıdem ücreti, teşvik primi, ikramiyeler ve primler gibi ödemeler eklenerek “giydirilmiş ücret” bulunuyor.
Bir menfaat veya ödemenin giydirilmiş brüt ücrete dahil edilebilmesi için devamlılık arz etmesi gerekiyor. İşverenin iş yerinde verdiği yemek veya yemek karşılığı nakit para ya da yemek çekinin karşılığı olan tutar, giydirilmiş ücrete eklenir. İşçinin işe geliş – gidiş saatlerinde verilen servis hizmeti de dahil olmak üzere ulaşım parası şeklindeki ödemeler hesaba katılır.
Özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası primi ödemeleri de kıdem tazminatına esas ücrete eklenir.
Bir yıl içinde ödenen ayni ve nakdi ödemeler toplanarak 360 güne bölünür. Hesaplanan 1 günlük ayni ve nakdi ödemenin 30 katı, brüt ücrete eklenerek giydirilmiş ücret bulunur. Habertürk/Ahmet Kıvanç
