Elektrik faturalarında yeni dönem! Tamamen kaldırıldı, yüzde 50...
Elektrikte yeni dönem. Milyonlarca elektrik abonesini ilgilendiriyor. Elektrik abonelerini ve Elektrik üretim şirketlerini kapsayan karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Elektrik Piyasası Kapasite Mekanizması Yönetmeliği’nde değişikliğe gitti. Buna göre, bir önceki yönetmelikte yer alan, “Mevcut ve işletmede olan, geçici kabul tarihi en eski ünitesinin geçici kabul tarihinden başlayarak hesaplanan santral yaşı 13 yıldan büyük yerli kaynaklara dayalı olmayan santraller kapasite mekanizmasında yer alamayacak” ibaresi yürürlükten kaldırıldı.Öte yandan enerji sektöründe ‘yeşil’ dönem 1 Haziran’da başlıyor. Tüketiciler 1 Haziran’dan itibaren yenilenebilir kaynaklardan üretilmiş enerjiyi kullanmayı seçebilecek. Elektrik üreticileri, enerjinin kaynağını belgeleyecek. Yapılan değişiklikle birlikte EPDK’nin tüketicilerin kullandığı elektriğin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğini garanti eden Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti (YEK-G) sistemine ilişkin usul ve esasların belirlendiği yönetmelik de yer alan ilgili mevzuata, “kanun” ibaresinden sonra gelmek üzere “Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı kararı” ibaresi de eklendi.
EPDK’nin konuya ilişkin yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, bir önceki yönetmelikte yer alan, “Mevcut ve işletmede olan, geçici kabul tarihi en eski ünitesinin geçici kabul tarihinden başlayarak hesaplanan santral yaşı 13 yıldan büyük yerli kaynaklara dayalı olmayan santraller kapasite mekanizmasında yer alamayacak” ibaresi yürürlükten kaldırıldı.
Değişiklikle, verimlilik performans testine ilişkin tevsik edici belgede veya Bakanlığa başvurularak tekrarlanan verimlilik performans testi sonuçlarında verimlilik oranı yüzde 50’nin altında olduğu belirlenen, yerli kaynaklara dayalı olmayan santraller mekanizmadan faydalanamayacak.
Başvuruların alındığı son tarihten geriye doğru 12 aylık dönemde ağırlıklı ortalama kapasite kullanım oranı yerli kaynaklara dayalı olanlarda yüzde 10’un, diğerlerinde yüzde 15’in altında olan santrallere ilgili dönem için herhangi bir kapasite ödemesi yapılmayacak.
İthal kömür veya doğal gaz yakıtlı santrallerde, bir fatura dönemi içerisinde yerli kömür veya yerli doğal gaz kullanılarak elektrik üretimi yapılması halinde, yerli kömür veya yerli doğal gaz kullanılarak yapılan üretim miktarı oranında kapasite ödemesi yapılacak.
Söz konusu ödeme hesaplamalarında kullanılmak üzere, olması halinde EÜAŞ ile enerji alış anlaşması yapmış olan santrallerin yerli kömür kullanarak yaptıkları üretim miktarı oranı, ilgili anlaşmanın geçerli olduğu sürece EÜAŞ tarafından, santrallerin yerli doğal gaz kullanarak yaptıkları üretim miktarı oranı ise ilgili tüzel kişiler tarafından kuruma bildirilen elektronik bildirim sistemi aracılığıyla veya BOTAŞ tarafından TEİAŞ’a bildirilecek.
Böylece EÜAŞ ile enerji alış anlaşması yapmamış olan santrallerin yerli kömür kullanarak yaptıkları üretim miktarı oranı ise TEİAŞ tarafından belirlenecek.
YEK-G BELGESİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
Öte yandan, Elektrik Piyasasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesi(YEK-G)Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik de yayımlandı.
EPDK, 1 Haziran 2021 tarihinde yürürlüğe girecek olan yönetmelik değişikliği ile kontratların alım-satım için işleme açık olduğu zaman dilimini ifade eden seans kavramını mevzuat kapsamında aldı.
Yönetmelikteki değişiklikle birlikte YEK-G Sistemi geçici dönem ihraç ve itfa işlemlerini düzenleyen geçici maddeler eklendi.
Eklenen Geçici Madde 2 kapsamında YEK-G sistem kullanıcıları, 1 Mart-31 Mayıs 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilen üretim miktarları için Piyasa İşletmecisine YEK-G belgesi ihraç talebinde bulunabilecekler.
Eklenen Geçici Madde 3 uyarınca 1 Ocak-31 Mayıs 2021 tarihleri arasında tüketicilerin gerçekleştirdikleri tüketimleri sebebiyle itfa edilecek YEK-G belgeleri, tedarikçiler tarafından DUY kapsamındaki 2021 yılı Mayıs ayı nihai uzlaştırma bildiriminin yayımlanma tarihinden itibaren itfa bildirimine konu edilebilecek.
Değişiklikle birlikte, EPDK’nin tüketicilerin kullandığı elektriğin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğini garanti eden Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti (YEK-G) sistemine ilişkin usul ve esasların belirlendiği yönetmelik de yer alan ilgili mevzuata, “kanun” ibaresinden sonra gelmek üzere “Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı kararı” ibaresi de eklendi.
YEŞİL DÖNEM 1 HAZİRAN'DA BAŞLIYOR
Öte yandan enerji sektöründe ‘yeşil’ dönem 1 Haziran’da başlıyor. Tüketiciler 1 Haziran’dan itibaren yenilenebilir kaynaklardan üretilmiş enerjiyi kullanmayı seçebilecek. Elektrik üreticileri, enerjinin kaynağını belgeleyecek. Yeşil enerji kullandığını belgelemek, özellikle firmalara Avrupa’ya ihracatta rekabet üstünlüğü sağlayacak. Bundan sonra tüketiciler Yenilenebilir (doğa dostu) enerji kaynaklarından üretilen, uluslararası geçerliliği olan akredite kuruluşlarca sertifikalandırılan ve şeffaf olarak raporlanabilen enerji (yeşil enerji) tarifesine geçebilecekler. Yeşil enerji kullanan abonelerin faturalarında ise özel bir işaret bulunuyor.