Aidatlara yüzde 100 zam! En yüksek artış Şişli'de
aidat ödemeleri kiralarla yarışır hale geldi. Özellikle sitelerde masrafların artması nedeniyle aidatlara yapılan zam miktarı da arttı. Yeni yıl ile birlikte bazı sitelerde aidatlar 2-3 katına kadar çıktı. Bu artışların özellikle kiracıları farklı semtlere taşınmaya, sitelerden apartman dairelerine geçmeye yönlendiriyor.
Kiralarla yarışan site aidatları, asgari ücret zammı ardından yeniden ocak ayında gündeme oturdu. Bu açıdan aidat fiyatlarında zam ayı olan ocakta beklenmeyen artışlar dikkat çekti. Çoğu sitede oturanlar iki katına çıkan ödemeler, bazı sitelerde ise üç katına çıkan fiyatlarla karşılaştılar.
Gayrımenkul Teknoloji Platfomu Tapusor, İstanbul'un 39 ilçesinde site içi ve site dışı aidat rakamlarını incelediği İstanbul Konut Aidat Raporu'nu yayınladı. 2022 Ocak-2023 Ocak aylarının karşılaştırıldığı Aidat Raporu'na göre, İstanbul'da ortalama aidatlar site içerisinde yüzde 107 site dışında yüzde 118 artış gösterdi.
21 İLÇEDE AFAKİ ARTIŞ
Sarıyer, Beykoz, Beyoğlu, Çatalca, Esenler, Zeytinburnu, Silivri, Fatih, Bakırköy, Şişli, Kadıköy, Beşiktaş, Bayrampaşa, Kartal, Sultanbeyli, Çekmeköy, Kâğıthane, Küçükçekmece, Pendik, Üsküdar, Ataşehir olmak üzere İstanbul'da 21 ilçede konut aidat fiyatlarında yüzde 100'ün üzerinde artış gözlemlendi.
Çalışanların maaşı, vergi, sigorta giderleri, sosyal tesisler, otopark, spor alanları havuz bakımı gibi hizmetleri içerisinde barındıran sitelerde en yüksek aidat ödeyen ilçe ortalama 1.971 TL ile Şişli olurken en düşük aidat ödemesi 423 TL ile Arnavutköy ilçesinde gerçekleşti.
BEYKOZ'DA 11 BİN TL!
Aidatları en fazla artan ilçe yüzde 175 ile Çekmeköy ve Kartal olurken, Pendik'te aidatlar yüzde172, Küçükçekmece'de ise yüzde 129 yükseldi. Kâğıthane yüzde 114, Sarıyer yüzde 113 ve Kadıköy yüzde 110 değer artışıyla dikkat çeken ilçelerin başında geldi. Beşiktaş 1.490 TL, Sarıyer 1.385 TL, Bakırköy 1.322 TL ve Kadıköy 1.052 TL site içi yaşamda en fazla aidat ödeyen ilçeler olarak sıralandı.
Bazı site aidatları ise kira fiyatlarını geçti. Beykoz'da bulunan bir villa sitesi 11 bin TL ile İstanbul'da en yüksek aidat ödemesini talep eden yer oldu. Sarıyer Kilyos'ta bulunan villalarda 10 bin TL, Kadıköy Kalamış'taki rezidanslarda 8.000 TL, Beşiktaş Kanyon'daki rezidanslarda 7.500 TL ve Bakırköy Florya'daki bahçe dublekslerde 5.500 TL aidat isteniyor.
En yüksek aidat talep eden ilçelerdeki ortalama rakam ise Şişli'de 8.575 TL, Büyükçekmece'de 7.477 TL, Beşiktaş'ta 7.334, Beykoz'da 6.650 TL, Bakırköy'de 6.283 TL, Kadıköy'de 6.277, Sarıyer'de 6.450, Üsküdar'da ise 6.076 TL oldu.
İKİYE KATLADI
İstanbul'da konut aidat ödemeleri site dışı mülklerde de arttı. Genel temizlik, elektrik, asansör bakımı gibi ortak giderlerin daha sınırlı olduğu konutların bulunduğu Zeytinburnu, Bağcılar, Avcılar, Bayrampaşa, Bahçelievler gibi ilçelerde 50-60 TL olan aidat rakamları yılsonunda 150-200 TL'ye ulaştı. Site dışı aidatların en fazla arttığı ilçe yüzde 140 ile Arnavutköy, yüzde 133 ile Esenler ve yüzde 100 üzeri artışla Üsküdar, Sultanbeyli, Ataşehir, Pendik ve Silivri ilçeleri oldu. Site dışı aidat ödemelerinde ilk sırayı 533 TL ile Sarıyer ve Beyoğlu paylaşıyor. Bu ilçeleri Kadıköy, Beşiktaş ve Bakırköy izliyor.
Aidat çıkmazı, son iki yıldır yüksek kira artışlarıyla birlikte şehir içinde taşınma grafiğini şekillendiren unsurların da başında geliyor. Daha merkezde ya da yeni sitelerde oturanlar, tercihlerini şehrin daha çeperindeki eski siteler ya da apartmanlardan yana yapıyor. Sektör uzmanları, kira fiyatlarındaki artışın durmadan devam ettiğini belirtirken, bu ortamda neredeyse kira seviyesine gelen aidatların da konut tercihlerinde köklü değişimler getirdiğini belirtiyor.
Gündeme de yansıyan bu gelişmelerin sonucu olarak bazı site sakinlerinin aidat artışlarına karşı toplu açıklamalar yaptığı, davalar açıldığı görüldü. Sorunun son yıllarda fiyat artışlarıyla birlikte kökleşmesi ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da devreye girdi. Bakanlıkta kurulan birim ile site yönetimindeki boşlukların giderilmesi, sorunların azaltılması yönünde önemli bir adım atıldığına dikkat çekildi.
SİTE YÖNETİMİ VE AİDAT KONUSUNDA BİLMENİZ GEREKENLER
- Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça eşit olarak ya da arsa payı oranında katılım olabilir.
- Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
- Gider payını ödemeyen kat maliki hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından, yönetim planına, Kat Mülkiyeti Kanunu’na ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi yapılabilir.
- Gider payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde 5 hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür.
İtiraz hakkı bulunuyor
Sitelerde/apartmanlarda kat malikleri kurulu, yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim planında gösterilen zamanlarda, böyle bir zaman gösterilmemişse her takvim yılının ilk ayı içinde toplanıyor. Yıllık aidat zamları da bu toplantılarda gündeme getiriliyor ve karara bağlanıyor. Sürpriz artışlarla karşılaşmamak için bu toplantılara katılmak ve oy kullanmak önem arz ediyor. Toplantıya katılamayanlar, vekil de atayabiliyor.
- Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
- Gider payını ödemeyen kat maliki hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından, yönetim planına, Kat Mülkiyeti Kanunu’na ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi yapılabilir.
- Gider payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde 5 hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür.
Sitelerde/apartmanlarda kat malikleri kurulu, yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim planında gösterilen zamanlarda, böyle bir zaman gösterilmemişse her takvim yılının ilk ayı içinde toplanıyor. Yıllık aidat zamları da bu toplantılarda gündeme getiriliyor ve karara bağlanıyor. Sürpriz artışlarla karşılaşmamak için bu toplantılara katılmak ve oy kullanmak önem arz ediyor. Toplantıya katılamayanlar, vekil de atayabiliyor.
