Türkiye’nin petroldeki milli kuruluşu TPAO’nun yüzde 6.75’ine sahip olduğu Azerbaycan’daki Azeri-Çıralı-Güneşli petrol yataklarında üretim ve paylaşma anlaşmasının süresi 2050 yılına uzatıldı. 500 milyon varile yakın petrolün çıkarıldığı bölgede bir o kadar daha tespit edilmiş rezerv bulunuyor. Azeri-Çırak-Güneşli (AÇG) petrol yataklarının üretim ve paylaşım anlaşmasının süresinin 2050 yılına kadar uzatılmasına ilişkin anlaşma dün Bakü’de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın da katıldığı bir törenle imzalandı. Törende konuşan Berat Albayrak sadece Azerbaycan için değil, bölge ve enerji piyasaları açısından tarihi bir anlaşma olan, “Yüzyılın Kontratı” şeklinde adlandırılan AÇG anlaşmasının artık 21. yüzyılın da kontratı olduğunu ifade etti. Albayrak, AÇG’nin Azerbaycan’ın sınırsız kaynaklarının simgesi haline geldiğini, dünya piyasalarına güvenilir bir petrol kaynağına ulaşması açısından önemli katkı sağladığını belirtti.
Projede devlerle ortaklık
Anlaşması 2050’ye uzatılan bölgede petrol üretim ve satışı Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) ile TPAO’nun da yer aldığı bir konsorsiyum tarafından gerçekleştiriliyor. Projenin halihazırdaki ortakları SOCAR (%10), BP (%34,14), LUKOIL (%10), UNOCAL (%10,28), STATOIL (%8,56), EXXONMOBIL (%8), TPAO (%6,75), ITOCHU (%3,92), PENNZOIL (%5,63) ve DELTA-HESS (%2,72) şirketleri olarak belirlenmiş durumda.
Anlaşması 1994’te yapılan ilk kuyunun 1997 yılında açıldığı tam kapasiteye 2003 yılında geçildiği projede günlük 1 milyon varilin üzerinde üretim bulunuyor. Bölge TPAO’nun yurt dışındaki en verimli sahalarından biri. Şah Denizi üretim bölgesinde de yüzde 9’luk payı var.
Koridor projesini TANAP pekiştirecek
Güney Gaz Koridorundan uzun süre önce Şahdeniz Faz 1’den çıkarılan gazın zaten Bakü-Tiflis-Erzurum Boru Hattı ile Türkiye’ye akmaya başladığını hatırlatan Berat Albayrak, “Şahdeniz Faz 2 kapsamında Türkiye ve Azerbaycan, bir taraftan Azerbaycan gaz ticaretine katkıda bulunurken diğer taraftan hem Türkiye hem Avrupa gaz piyasaları için önemli bir kaynak çeşitlendirmesini sağlayacak TANAP projesini hayata geçirmiştir. TANAP, iki ülkenin güçlü birlikteliğinin, verimli ve ‘kazan-kazan’ birlikteliğinin sembolü olarak önümüzdeki yılın ikinci yarısı açılışının da gerçekleşmesiyle özellikle Avrupa arz güvenliği açısından tarihi bir yapı taşı olacaktır” dedi. Albayrak, konuşmasını şöyle sürdürdü: “İki taraf olarak Güney Gaz Koridorunun gerçekleştirilmesinde cesur kararlar alarak, attığımız doğru adımlarla, hem Türkiye hem Azerbaycan, Avrupa ve dünyaya çok önemli bir örnek teşkil etmiştir. İnşaatın önümüzdeki yıl sona ermesiyle birlikte yaklaşık 16 milyar metreküplük gazın Gürcistan, Türkiye, Yunanistan ve İtalya’ya ulaşılması sağlanacaktır.”