Kanuni’nin kalbi Zigetvar’da atacak

Bundan dört yıl önce 2013 yılının sonlarında bir grup Macar tarihçi ve bilim insanının ortaya attığı bir iddia ilk başta şüpheyle karşılanmıştı. Daha önce İstanbul’la birlikte Avrupa Kültür Başkenti olan Pecs şehrinden bazı bilim insanları, yaptıkları araştırmanın sonuçlarını açıklıyor ve büyük Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ın mezarının yerini tespit ettiklerini iddia ediyorlardı. Bilindiği gibi Kanuni Sultan Süleyman 1566’da Zigetvar kuşatması esnasında hayatını kaybetmiş ve naaşı İstanbul’a taşınsa da, kalbi Zigetvar kuşatmasında padişahın otağının bulunduğu mevkide defnedilmişti. Daha sonra Osmanlı egemenliği döneminde türbe haline gelen bu mezar, aradan geçen yüzyıllar içinde kaybolmuştu. İşte tarihçileri heyecanlandıran açıklama, bu mezarın yerinin keşfedildiği üzerineydi. Bilim insanlarının açıklamasının ardından geçen 4 yıl bu iddiaları doğruladı.

Özel kültürel statü

Bu süre içinde Macar hükümeti ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) tarafından da desteklenen araştırmalar, havadan tespitlerin ve toprak altı sondajların ardından somut arkeolojik kazılara dönüştü ve ortaya çıkan sonuçlar, tüm beklentileri de aştı. Kazıların ortaya çıkardığı olgular şaşkınlık verici. Kazı alanında, Kanuni’nin aradan geçen yüzyıllar içinde kaybolan türbesi, bir cami, bir derviş tekkesi, askerler için bir garnizon ve tüm bu binalara hizmet veren sivillerin yaşadığı binaların kalıntıları var. Uzmanların kazılardan çıkardığı sonuç, bölgede sadece bir türbe değil, türbenin etrafında oluşan bir kasabanın da bulunduğu şeklinde. Kazıların yeni dönemi başlarken Macar hükümeti, bölgede kazı yapılacak alanın genişletilmesi için çevredeki toprakları da istimlak etme kararı aldı. Macar hükümeti ve ilgili kurumları, elbette Türk ortak kurumların da destek ve yardımıyla Kanuni Sultan Süleyman’ın türbesinin bulunduğu alanı “Özel Kültürel Statüye Sahip” bir dünya mirası haline getirmek istiyor. Zigetvar’da daha türbenin keşfedilmesinden önce kurulan Türk Macar Dostluk Parkı’nın yanı sıra türbe etrafında oluşturulacak yeni alanın bölgenin çehresini de değiştireceğine inanılıyor. Kanuni Sultan Süleyman’ın türbesi Orta Avrupa’da bir inanç turizminin merkezi de olabilir. Kazılar sürerken bile Avrupa’nın değişik yerlerinden otobüslerle, türbe ziyareti için gelen Türklerin varlığı da bu ümitleri destekler nitelikte.

451 yıllık bir efsane

Muhteşem Süleyman sayıları 100 bini bulan en iyi askerleriyle 1566 Ağustos’unun başlarında buraya geldi. Kale Viyana yolu üzerindeydi. Viyana’yı fethedeceğinden emindi. Böylece Batı Avrupa’nın büyük kısımlarını imparatorluğuna katacak yolu açacaktı. Güzel Edirne şehrinde, bugün dahi hala yapılan büyük savaş davullarının sesleriyle yer gök titriyordu. Ama kalenin kumandanı Miklos Zrinyi ve sadece 2300 adamı, o kadar cesur bir mücadele ortaya koydu ki, Türkleri durdurdu. Zrinyi, son saldırıda yanan kalede öldü. Süleyman da çadırında öldü. Bazı kaynaklar zaferden duyduğu heyecan nedeniyle öldüğünü söylüyor. 72 yaşındaydı ve 40 yıldır Macarlarla savaşıyordu. Naaşı İstanbul’a geri götürüldü, ama kalbi buraya, daha sonra Meryem Ana’ya adanmış bir Katolik kilisesine dönüşen türbeye gömüldü. En azından, kentin doğusunda bulunan Turbeki kilisesindeki kitabede böyle söylüyor.