Emekli aylıkları ile ilgili flaş detay! Zamlı maaşlar...
Emekli olmayı planlayan herkes, nasıl yüksek emekli maaşı alabileceğini araştırıyor. Bazı detaylar emekli maaşında artış sağlıyor. Emekli aylığı bağlanırken başvuru zamanı maaş tutarı için belirleyici oluyor. Birçok kişi yüksek emekli aylığı almak için emeklilik başvurusunu 2022'de yaptı. Ocak ayında emekli olmak için başvuru yapanlar ilk maaşlarını zamlı olarak mı alacak? İşte merak edilen o sorunun yanıtı...
2022 yılı ile birlikte pek çok ödeme kaleminde artış oldu. Emekliler ve çalışanlar alacakları net ücretleri tam olarak hesaplayamıyor. Özellikle yeni emekli olanlar ocak maaşlarının ne kadar olacağını merak ediyor. Hürriyet'ten Noyan Doğan merak edilen soruları yanıtladı. İşte o soru ve cevaplar...
Soru: 6 Ocak’ta emeklilik dilekçesi verdim. Emeklilere gelen yeni zamdan ben yararlanabilecek miyim?
Cevap: Emekli maaşınız hesaplanırken 2021’nin tüketici enflasyonu ile büyüme oranının yüzde 30’u üzerinden hesap yapılır. Buna göre ortalama aylık prim matrahı belirlenir ve maaş hesaplanır. Hesaplanan bu maaşa da 2022’nin ocak zam oranı eklenir. Buna göre emekli maaşınıza ocak ayındaki emekli zam oranı yansıyacaktır.
18 YAŞ ÖNCESİ HESABA KATILMAZ
Soru: 1973 doğumluyum, 1986 senesinde 13 yaşında sigorta başlangıcım ve 4866 gün primim var. İnternet üzerinden bilgilerimi girdiğimde emekli yaşımı 49 gösteriyor. Ne zaman emekli olabilirim?
Sizin durumunuzda 25 yıl çalışıp, 49 yaşında, 5300 prim günü doldurduğunuzda emekli olabiliyorsunuz. Ancak 18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılıkları 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul ediliyor. Ancak 18 yaş öncesi prim gün sayısı emeklilik hesabındaki prim gün sayısına eklenir, sigortalılık süresi ise 18 yaşını doldurduğunuz tarih olarak ele alınır. Dolayısıyla 49 yaşında emekli olsanız bile prim gün sayınız ve çalışma yılınız bugün için emekli olmanıza imkan tanımıyor.
ÇALIŞMA YILINIZ EKSİK
Soru: Eşim 1966 doğumlu olup ilk kez 4/A olarak işe girişi 1.7.1992 tarihidir ve 170 gün pirimi ödenmiştir. İsteğe bağlı olarak 1230 gün pirim ödedikten sonra yeniden 4 A olarak çalışmaya başlamıştır ve çalışmaya devam etmektedir. Aralık 2021 içerisinde 1328 gün 4/A kapsamında doğum borçlanması yaptık. 3600 gün ile emekli olabilir mi?
Yaştan dolayı emekli olunabilmesi için kadın çalışanlarda 15 yıl çalışma yılını ve 3600 prim gün sayısının doldurulmuş olması gerekiyor. Eşiniz yaşı doldursa bile çalışma yılı 7.5 yıl eksik ve prim gün sayısı da 872 gün eksik. Çalışma yılının ve prim gün sayısının tamamlanması halinde yaştan dolayı emekli olunabilir.
KIDEMDE TAVAN 10.569 TL OLDU
Soru: 2022 yılı kıdem tazminatı tavanı hakkında internet de çok değişik rakamlar söz konusu. 2022 yılı kıdem tazminatı tavanı kaç lira olmuştur?
Cevap: Kıdem tazminatı tavanını Hazine ve Maliye Bakanlığı 2022 yılı Mali ve Sosyal Haklara yönelik genelge ile açıklıyor. Bu genelge de 6 Ocak tarihinde yayınlandı. Buna göre de 2022’nin ilk yarısında uygulanacak kıdem tazminatının tavanı 2021’nin son 6 ayına göre yüzde 27.9 artırılarak, 10.569 liraya çıkartıldı.
TOPLU PRİM ÖDEMESİ YOK
Soru: 4.5.1998 ilk sigorta girişim. Toplam 5406 prim günüm var, emeklilik yaşım 54 görünüyor. Çalışmayı bırakmak zorunda kalabilirim. Kalan prim borcumu toplu olarak ödeme imkanı var mı? Primlerimi ödersem yine de 54 yaş beklenecek mi? Toplam sigortalılık süresi 20 yıl isteniyor. Bu konuda ne yapabilirim yani nasıl tamamlanmış saydırabilirim?
20 yıl çalışıp, 54 yaşında ve 5975 prim gün ile emekli olabilirsiniz. Prim gün sayınız 569 gün eksik. Prim gününüz dolsa bile 20 çalışma yılını doldurmanız ve 54 yaşını beklemek zorundasınız. Toplu prim ödeyerek emekli olunamıyor. Ancak isteğe bağlı sigortalı olabilirsiniz.
