SGK resmen duyurdu! Son fırsat, 1 Kasım'dan sonra yapılamayacak

Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) prim borcu bulunan BAĞ-KUR’lulara 2008, 2015, 2018 ve 2020 yıllarında çıkartılan kanunlarla, ödenmeyen prim borçlarına ait sigorta sürelerini durdurma hakkı tanındı. Geçmiş kanunlar kapsamında prim borçları silinerek sigortalılık süresi durdurulanlar ihya başvurusunda bulunabilecekler. İhya hakkından köy ve mahalle muhtarları, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar yararlanacak.

Vergi ve prim borçları için tanınan başvuru süresi sona ermekle birlikte geçmişte durdurulan sigortalılık sürelerinin ihyası için tanınan başvuru süresi 1 Kasım 2021 tarihinde sona erecek.

ÖDEMELER DE 1 KASIM'A KADAR YAPILACAK

Sigortalılık süresi durdurulanlar daha sonra ödeme imkânına kavuştuklarında güncel asgari ücret ile bunun 7.5 katı arasında değişmek üzere kendi belirleyecekleri tutar üzerinden prim ödeyerek durdurulan sigortalılık sürelerini ihya edebiliyorlar. Durdurulan sigortalılık süresi hangi tarihe ait olursa olsun aynı tutar üzerinden ihya işlemi gerçekleştiriliyor. Örneğin 900 gün durdurulan sigortalılık süresi bulunan bir kişinin bu süreleri 2021 yılında ihya etmek için normalde en az 37 bin 26 lira ödemesi gerekir.

7326 Sayılı son yapılandırma kanunu kapsamında ihya başvurusunda bulunanlardan ise borcun doğduğu tarihteki anaparaya indirimli enflasyon farkı uygulanacak. Bu şekilde hesaplanan tutar normal ihya için ödenmesi gereken tutarın yaklaşık 3’te 1’i oranında oluyor. Borcun doğduğu tarih ne kadar eski ise elde edilen avantaj da o kadar artıyor. Hesaplanan tutarın da en geç 1 Kasım’a kadar ödenmesi gerekiyor.

BANKALARDAN KREDİ KOLAYLIĞI

İhya işlemini gerçekleştirdiği takdirde emekli olabilecek kişiler, Ziraat Bankası, Halkbank veya Vakıflar Bankası’ndan kredi kullanabilecekler. Kredi geri ödemeleri, emekli aylığından kesinti yapılarak gerçekleştirilecek. Krediler aylık yüzde 1.55 faizli ve 36 ay vadeli olacak.

Bu şekilde kredi kullanmak isteyenlerin öncelikle dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunması gerekiyor. SGK’dan alacakları, borçları ödedikleri takdirde emekli olabileceklerine dair yazı ile bankaya başvurabilecekler.

DURDURULAN SİGORTALILIK SÜRELERİ PARÇA PARÇA İHYA EDİLEMEZ

İhya hakkından yararlanabilmek için durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı için ihya başvurusu yapılarak priminin ödenmesi gerekiyor. Aynı veya farklı kanun kapsamında toplam 900 gün sigortalılık süresi durdurulan kişi, “sadece 300 günlük ihya başvurusu yapacağım” diyemez. 900 günün tamamını ihya edilmesi gerekir.

PRİM BORCUNU YAPILANDIRMAYANLARIN SİGORTALILIK SÜRESİ DURDURULACAK

7326 Sayılı Kanun kapsamında bir yandan daha önce durdurulmuş sigortalılık sürelerinin uygun koşullarla ihya edilmesine imkân verilirken, bir yandan da 30 Nisan 2021 tarihi itibarıyla ödenmemiş prim borçları için yapılandırma başvurusunda bulunmayanlara da hak tanındı. Prim borcunu 31 Ekim 2021 tarihine kadar ödemeyenlerin sigortalılık süresi, başvuru yapmalarına gerek kalmadan durdurulacak.

30 Nisan 2021 tarihi itibarıyla doğan prim borcunu ödememiş ve yapılandırma başvurusunda bulunmamış olanlardan sigortalılık süresi durdurulacak olanlar şöyle:

1479 (esnaf BAĞ-KUR) ve 2926 (tarım BAĞ-KUR) Sayılı Kanunlara göre sigortalı olarak tescilleri yapılanlar.

Tarımsal üretimde yapılan tevkifata istinaden geriye dönük olarak 2926 sayılı kanun kapsamında tescili yapılanlar.

5510 Sayılı Kanunun 4/b maddesi kapsamında sigortalı sayılanlar.

Değişik yapılandırma kanunlarına göre prim borçlarını yapılandırdıkları halde yapılandırması bozulanlar veya yapılandırmasının iptali için yazılı talepte bulunanlar.

Prim borçlarını 6183 Sayılı Amme Alacakları Kanunu kapsamında tecil ve taksitlendirenlerden tecil ve taksitlendirmesi bozulanlar veya tecil ve taksitlendirilmesinin iptali için talepte bulunanlar.

Kapsamdaki BAĞ-KUR’lular 30 Nisan 2021 tarihi itibarıyla vadesi gelip de ödenmemiş prim borçlarını 31 Ekim 2021 tarihine kadar ödememeleri veya yapılandırmamaları halinde 31 Ekim’e kadar ödenen primler de dikkate alınmak suretiyle daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla sigortalılıkları durdurulacak. 31 Ekim 2021 tarihinde dolacak ödeme süresinin sonunda, 30 Nisan 2021 tarihi itibarıyla prim borcu bulunanlardan daha önce hiç prim ödemesi olmayanların sigortalılığı ise tescil tarihi itibarıyla durdurulacak.

Örneğin, vergi mükellefiyet kaydına istinaden 1 Aralık 2020 tarihinde sigortalılığı başlayan ancak hiç prim ödemesi bulunmayan kişinin sigortalılığı vergi kaydının başladığı 1 Aralık 2020 tarihi itibarıyla durdurulacak. Bu kişi faaliyetlerine devam ediyorsa, sigortalığı 1 Mayıs 2021 tarihinden itibaren yeniden başlatılacak. O tarihten sonra prim borçları ödenmezse yeniden birikecek.

MUHTARLAR YARARLANAMIYOR

Köy ve mahalle muhtarlarının prim borçlarını ödememeleri halinde sigortalılık süreleri 2008, 2015 ve 2018 yıllarında çıkartılan kanunlar uyarınca durduruldu. Ancak, 2020 yılında çıkartılan 7256 Sayılı Kanun ile son yapılandırma kanununda köy ve mahalle muhtarlarına böyle bir hak tanınmadı. Muhtarlar, önceki kanunlarla durdurulan sigortalılık sürelerini son kanun kapsamında düşük prim ödeyerek ihya hakkından ise yararlanabiliyorlar.

SİGORTALILIK SÜRESİ DURDURULANLAR İLERİDE NASIL İHYA EDECEK?

30 Nisan 2021 tarihine kadar ödenmemiş prim borcu bulunması nedeniyle sigortalılıkları durdurulanlar daha sonra kendileri ya da hak sahipleri tarafından dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik merkezine başvurarak ihya talebinde bulunabilecekler.

Durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı için talep tarihindeki asgari ücret üzerinden prim ödenecek. İhya edilecek süreler belirlenirken farklı kanunlarla durdurulmuş olan sigortalılık sürelerinin tamamı dikkate alınacak. Hesaplanan ihya borç tutarının tamamı borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenirse bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek. Hesaplama “Durdurulan gün X Beyan edilen günlük prime esas kazanç tutarı X yüzde 34.5” formülüyle yapılacak. Bugünkü asgari ücret üzerinden günlük en düşük prim tutarı 41.14 TL’yi buluyor. (Ahmet Kıvanç / Habertürk)