Net asgari ücret kaç lira olacak? Gözler işverende, 3 farklı senaryo gündemde

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan toplantı sonrası sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda “Hem çalışanlarımızın refahını artırarak enflasyona ezdirmeyecek hem de işverenlerimizin rekabet gücünü koruyacağız” ifadelerini kullandı. İLK RAKAM TÜRK-İŞ’TEN GELDİÜçüncü toplantıda da rakamın telaffuz edilmemesinin ardından TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay ilk teklifi yapan taraf oldu. Ergün Atalay, “Asgari ücretli işçiler olarak önerimiz %45 enflasyon üzerinden refah payı eklenerek %20 refah payı ile 29.583 TL. Rakam bu, verirlerse imza atarız vermezlerse orada olmayız dedi. Peki asgari ücrette 29 bin 583 TL talebi gerçekçi mi? Asgari ücrete ne kadar zam olur? Konuyla ilgili 3 uzmandan 3 ayrı asgari ücret tahmini geldi. Milliyet.com.tr’ye değerlendirmelerde bulunan Ekonomist Hikmet Baydar şu ifadeleri kullandı: “İşçi tarafından gelen talep oransal olarak hem geçmiş hem de beklenen enflasyonun çok üzerinde. Ancak hissedilen enflasyonu dikkate alırsak özellikle gıda, kira doğal gaz vb. temel ürünlerde fiyat artışlarının yüksek olması bu talebi ortaya koyuyor. Fakat bu kadar artışın olması teknik olarak zor görünüyor. O yüzden açıklanan rakamı pazarlığın başlangıç seviyesi olarak düşünmek lazım. Önümüzdeki hafta görüşmelerin devam edeceğini ve işveren tarafının yüzde 25 ile pazarlığa başlayacağını düşünüyorum. İşveren cephesi yüzde 30’a kadar çıkabilir. Yabancı kurumlar ve rating kuruluşları yüzde 30’un üzerinde belirlenecek bir asgari ücretin ekonomi programını aksatabileceğine dair beyanlarda bulunuyor. O yüzden bu konu çok önemli. Benim asgari ücrette beklentim yüzde 30’luk artışla 22 bin 102 TL olması yönündedir. Konuyla ilgili Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram şu ifadeleri kullandı: “TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay işçi tarafının teklifini açıkladı. Hatta bu teklifi açıklarken işçilerin sabahtan imzalamış olduğu ve ilk defa açılan bir zarf olduğunu göstererek rakamı söyledi. Geçtiğimiz sabah 3. toplantı öncesi TÜRK-İŞ Başkanlar Kurulu’nu topladı ve bir rakam ortaya çıkarmaya çalıştı. TÜRK-İŞ tarafı belirlenen rakama herhangi bir müdahalelerinin olmadığını tamamen bu sene komisyonda görev yapan dört kişinin buna karar verdiğini açıkladı. Öncelikle %45’lik gerçekleşen enflasyonun üzerinde bir artış talebinde bulundular. %45 üzerine yapılmış olan zam üzerine %20 ilave bir zam daha istendi. Bu da 17.002 TL olan net asgari ücret üzerine doğrudan %74’lük bir artışa tekabül etti. Söz konusu tutar tabi ki işçinin hakkı olup işverenin istihdam dengesini bozmayacak, devletimiz açısından da işsizliğe sebep vermeyecek bir oran olması halinde kabul edilebilir. Ancak faizlerin yüksek olduğu sıkı para politikasını uygulandığı sanayi üretimin daraldığı ve enflasyonist etkinin kalkmaya başladığı bu dönemde %74’lük zam sadece asgari ücrete olmayacaktır. Asgari ücret haricinde maaş alanlara da yansıyacaktır. %74’lük zam oranı bana kalırsa tek kelimeyle fahiş bir fiyat artışıdır. Her zaman bahsetmiş olduğum gibi oransal zamların tabi ki konuşulması gerekiyor. İşçinin mutlaka enflasyon karşısındaki baskısının azaltılması gerekiyor, ancak algının yönetilmesi adına yüksek bir enflasyon oranında zam yapılırsa enflasyon hala sürecek algısı yerleşmiş olur. Fiyatlama davranışlarındaki bozulmalar devam eder ve işveren tarafı söz konusu tutardan etkilenebilir. Ben bu oranın altında masaya oturmayız diyen TÜRK-İŞ’in dördüncü toplantıya katılmayacağını düşünüyorum. Devletin burada hakem rolünü üstleneceğini söyleyebiliriz. Vatandaşın enflasyon karşısındaki yükü alınarak dezenflasyon sürecinin devam etmesi ve istihdam kaybına uğramadan dengeli bir asgari ücretin belirlenmesini temenni ederim. Bu yıl sonu için gerçekleşen enflasyon %45’ler seviyesinde oluşacak olursa %33 ila %35’lik bir artışın yapılabileceğini düşünüyorum. Net asgari ücretin 23.000 TL civarında belirleneceğini tahmin ediyorum.” Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Yeminli Mali Müşavir Ahmet Kurtuluş şu ifadeleri kullandı: “Ben tüm veriler doğrultusunda asgari ücretin 22.000 TL’nin altına düşmeyeceğini, 23.000 TL’nin de üzerine çıkmayacağını düşünüyorum. Bu ikisi arasındaki herhangi bir rakam yeni asgari ücret olarak belirlenecektir. Mutlaka bir ekleme söz konusu olacaktır. Ancak Cumhurbaşkanının yapacağı eklemeyle bile rakamın 23.000 TL'nin üzerine çıkmayacağını düşünüyorum Öte yandan TÜRK-İŞ'in talebi Asgari Ücret Tespit Komisyonu'ndan aynen geçerse brüt asgari ücret 34 bin 803 liraya yükselecek. 10 yıldır çalışan bir asgari ücretlinin kıdem tazminatı 348 bin 30 liraya ulaşacak. Hürriyet'te yer alan habere göre; en düşük işsizlik maaşı 13 bin 816 lira, en yüksek işsizlik maaşı da 27 bin 632 lira olacak. GSS primi aylık 1045 lira, yıllık 12 bin 529 lira olacak. En düşük BAĞ-KUR primi 10 bin 354 lira, en düşük isteğe bağlı sigorta primi 11 bin 137 liraya yükselecek.Stajyer maaşı da 8875 liraya çıkacak. Zam oranına ilişkin olarak uzman, ekonomist, işçi tarafının farklı farklı tahminleri bulunuyor. Genel manada yüzde 25'ten başlayıp oluşması beklenen yüzde 45 civarındaki enflasyon oranı ve refah payının eklenmesiyle birlikte zammın yapılması tahmin ediliyor. Net bir zam oranını tahmin etmek oldukça zor ve uzmanlar geniş bir aralıkta tahmin belirtme yöntemini kullanarak ihtimal artırarak oran tutturmaya çalışıyor. Asgari ücrete yüzde 25 zam yapılsa 21 bin 252 lira, yüzde 30 zam yapılsa 22 bin 102 lira, yüzde 40 zam olsa 23 bin 802 lira, yüzde 45 zam yapılsa 24 bin 652 lira yüzde 50 zam olursa 25503 lira ediyor.