İstifa eden işçi kıdem tazminatı alabilir mi?

1475 sayılı iş kanununda yer alan kıdem tazminatı, 4857 sayılı iş kanunu ile birlikte yürürlükten kaldırılmış, kanunun 14 maddesi işçinin hangi şartlarda kıdem tazminatı alacağını belirlemiştir. Yasal düzenlemeler gereği, istifa eden işçinin kıdem tazminatı hakkı bulunmamaktadır. Ancak iş mevduatında gösterilen haklı sebepler sonucu işyerlerinden ayrılırsa, istifa etmiş olsalar dahi kıdem tazminatına hak kazanmaktadırlar. Ayrıca 4857 sayılı kanuna göre, işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için 1 yıl çalışmış olması gerekmektedir. İstifa eden işçi hangi durumda kıdem tazminatı alabilir?

KENDİ İSTEĞİYLE İSTİFA EDEN İŞÇİ KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ?

Çalışan 10 yıllık primini yani 3.600 gününü tamamlayıp istifa ederse kıdem tazminatı hakkı vardır. Yani 10 yılı dolduran işçinin kıdem tazminatı hakkı vardır. Bunun dışında, haklı bir sebep göstererek, istifa eden işçi de kıdem tazminatı alabilir.

İşçinin istifa etse bile kıdem tazminatı almasını sağlayan, iş mevzuatında belirtilen haklı sebepler hangileridir?

KIDEM TAZMİNATI ALMA ŞARTLARI

Sağlık sebepleri

İşyerindeki ağır çalışma koşullarından, yani işin niteliğinden doğan sebepler işçinin sağlığını bozuyorsa ya da bozmuşsa, işçi bu gerekçe ile tek taraflı iş akdini feshedip, sağlık raporu ile tazminat almaya hak kazanır.

Ahlak kurallarına uygun olmayan sebepler

İşçi işyerinde istifaya zorlanıyorsa, yani psikolojik şiddete maruz kalıyorsa bu durumu belgelemek şartıyla, işçi tek taraflı iş akdini fesih edebilir ve istifa etse de kıdem tazminatı almaya hak kazanır.

İşçinin ücreti, işveren tarafından kanun hükümleri ve sözleşme şartlarına uygun hesaplanmaz veya ödenmezse işçinin yine haklı iş akdini feshetme dolayısıyla kıdem tazminatı alma hakkı bulunuyor. Yargıtayın da bu konuda işçiyi haklı gördüğü birçok karar bulunmaktadır.

İşçinin maaşı dışında, ikramiye, primi fazla mesai, tatil gibi alacakların ödenmemesi durumunda da işçi istifa etmesine rağmen kıdem tazminatı alabilir. Resmi ve dini bayramlarda ve tatillerde zorla çalıştırılıyorsa da işçinin istifa ederek, kıdem tazminatı talebinde bulunma hakkı vardır.

SSK primleri gerçek ücretten yatmıyorsa, işçinin sigortası geç, eksik bildirilmişse, işçinin haberi olmadan SGK giriş çıkışı yapılmışsa da işçi kıdem tazminatı alabilir.

Diğer sebepler

İşçinin çalıştığı işyeri, bir haftadan uzun süre işin durmasını gerektirecek sebepler ortaya çıkarmışsa işçinin iş akdini feshetme hakkı vardır.

Evlilik

Kadın işçinin evlendiği tarihten bir yıl içinde, işten ayrılırsa da kıdem tazminatı hakkı bulunmaktadır.

Askerlik

Belirli ya da belirsiz iş sözleşmesiyle çalışan işçinin, askerlik nedeniyle işyerinden ayrılması da kıdem tazminatı alabilmesinin haklı sebeplerindendir.

Emeklilik

Emekli olmak için istifa eden işçinin de kıdem tazminatı almaya hakkı vardır.

KIDEM TAZMİNATINA DAHİL OLMAYAN SÜRELER

Yıllık izin ücreti, Evlenme yardımı, Hafta tatil ücreti, Bayram harçlığı, Hastalık yardımı, Genel tatil ücreti, Doğum yardımı, Ölüm yardımı, İzin harçlığı, Jestiyon ödemeleri, Teşvik ikramiyesi ve primleri, jübile ikramiyesi, Seyahat primleri, Devamlılık göstermeyen primler, Fazla çalışma ücreti, İş arama yardımı, Harcırah, Bir defalık verilen ikramiyeler, İş elbisesi ve koruyucu malzeme bedelleri.

MALULEN EMEKLİ OLAN KIDEM TAZMİNATI ALABİLR Mİ?

Malulen emekli olmak için işten ayrılan kişi de kıdem tazminatı alabilmektedir.

KIDEM TAZMİNATI TAVANI YÜKSELDİ

1 Temmuz 2019 tarihinden itibaren işçilere uygulanacak kıdem tazminatı tavanı yükseldi. 6 bin 380 liraya yükseltilen kıdem tazminatı tavanı, ek ücretlerle aylık brüt ücreti 6 bin 400 liraya ulaşan kişileri etkiliyor. Kıdem tazminatı tavanı asgari ücretle çalışanları etkilemiyor.