Eşinden Bağkur dul aylığı alan kadın Emekli Sandığı’na bağlı babasında yetim aylığı alabilir mi?
Sosyal Güvenlik Kurumu bazı durumlarda kişiye çift maaş hakkı tanıyor. Çift maaş araştırması yapanlar ise en çok dul aylığı ile yetim aylığının birlikte alıp alamayacağını soruyor. Kız yetimlerine aylık bağlanmasının kuralları 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununda ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda bulunur. Peki, Eşinden Bağkur dul aylığı alan kadın Emekli Sandığı’na bağlı babasında yetim aylığı alabilir mi?
Eşinden Bağkur dul aylığı alan kadın Emekli Sandığı’na bağlı babasında yetim aylığı alabilir mi? Birden fazla maaş alma imkânının bulunması, birçok vatandaşı harekete geçirdi. Sosyal güvenlik sistemi bazı şartlarda özellikle de kadın emekliye çift maaş hakkı tanıyor. Çift maaş hakkı hatta sadece emekliye değil, dul ve yetimlere de sağlanıyor.
Eşten dul aylığı alan babada da yetim aylığı birlikte alınabilir mi?
SSK emeklisi olarak maaş alırken, vefat eden Bağkur emeklisi kocasının ölümünden sonra dul aylığı alan kadın, Emekli Sandığı’ndan emekli olmuş babasının vefatından sonra yetim aylığı da alabiliyor.
Emekli hangi sigortalılığa (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) tabi olursa olsun, vefat eden eşinden dul aylığı yani ikinci bir maaş alıyor. Örneğin; kadın SSK emeklisi, eşi vefat etmiş Bağkur emeklisi ise dul aylığı alıyor. Vefat eden eş SSK veya Bağkurlu ise dul emekli eş, maaşın yüzde 50’sini, eş Emekli Sandığı’na tabi (memur) ise maaşın yüzde 75’ini alıyor.
Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 10 yıldan fazla olması halinde SSK’ya tabi çalışan kız yetimlere aylık bağlanabilir. Erkek yetimlere ise malul ve muhtaç olmaları halinde aylık bağlanır. Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 5 ila 10 yıl arasında olması halinde SSK’lı çalışan kız ve erkek yetimlere aylık bağlanamaz.
Mahkeme de iki maaşın ödenmesi gerektiği yönünde karar verdi
Eskişehir 2. İş Mahkemesi, Emekli Sandığı kapsamında sigortalı olan eşi ve Bağ-Kur emeklisi babasından ölüm aylığı alırken babasından aldığı aylık kesilerek 27 bin lira borç çıkarılan R.D.'yle ilgili işlemin hatalı olduğuna hükmederek, iki maaşın da ödenmesi gerektiği yönünde karar verdi.
Eskişehir'de yaşayan 64 yaşındaki R.D'nin babası 1983 yılında vefat etti. O tarihte evli olan R.D. eşini de 2008 yılında kaybetti. Eşinden dolayı ölüm aylığı alan R.D.'nin talebi üzerine kendisine babasından da ölüm aylığı bağlandı.
R.D'ye Eskişehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden 2014'te gönderilen yazıda, "Emekli Sandığı ölüm aylığının brüt asgari ücretten fazla olduğu tespit edildiği" gerekçe gösterilerek Bağ-Kur ölüm aylığının başlangıç tarihi itibarıyla kesildiği, bu dönem içindeki 24 bin 751 liralık toplam maaş tutarının tahsil edileceği belirtildi.
Süreç içerisinde bu miktar tahsil edilen R.D'nin 2019'da işlemin iptali için kuruma yaptığı başvuru reddedildi.
Konunun yargıya taşınması sonrası Eskişehir 2. İş Mahkemesi, R.D.'nin talebini haklı bularak iki maaşın da ödenmesi ve kesilmiş aylıklarının davacıya iadesi gerektiğine karar verdi.
Mahkeme, gerekçesinde şu ifadelere yer verdi:
"Davalı kurumun davacının babasından dolayı aldığı ölüm aylığını, bağlandığı tarihten itibaren iptal ederek borç çıkarması ve tahsil işleminin hatalı olduğu açıktır. Davacı tarafça kesintilerin iadesi talep edilmiş olup dayanak işleminin iptaline karar verilmiş olmakla tüm kesintilerin kurumca iadesinin gerektiği açıktır. Kurum tarafından yapılacak işlemde tereddüt ve hak kaybı oluşmaması amacıyla yapılan kesintilerin davacıya iade edilmesi yönünde tespit hükmü kurulmuştur."