Emekliye müjde! İkinci kez hesaba yatacak
Milyonlarca emekliye çifte kıdem tazminatı müjdesi geldi. Milyonlarca kişi emekli olmanın hayali kuruyor. Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden de bir hayli fazla. Yasal olarak yaş dışında emekli olmak için gerekli prim ve sigortalı olma süresini tamamlayanlar SGK’dan ‘emekli olabilir’ dilekçesiyle kıdemini ve yasal haklarını alıp işten ayrılabiliyor. Bu kişi aynı veya farklı bir işyerinde çalışmaya başlarsa ikinci tazminat hakkını da elde ediyor.
Yaş dışında prim ve sigortalılık süresini tamamlayanlar işten kıdem tazminatını alıp ayrılabilir. Ayrılan işçi aynı işyerinde çalışmaya başlayıp 1 yıllık süreyi tamamlarsa ikinci kez kıdeme hak kazanır. İşte çifte tazminatın detayları...
Ekim 2008 kritik
Emekli olduktan sonra SSK’lı (4/A) çalışmaya devam etmek isteyenler için 1 Ekim 2008 tarihi kritik. Bu tarihten önce işe başlamış veya emekli olmuş kişiler, SSK’lı çalışmalarını sürdürmek isterse ya emekli aylıklarını kestirecekler ya da sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi olarak çalışacaklar. 1 Ekim 2008’den sonra sigortaya giren ve emekli olanlar maaşını kestirmeden çalışamayacak. Başka bir ifadeyle, SGDP ödeyerek çalışma imkanı elde edemeyecekler.
Maaş kesilmez ise...
1 Ekim 2008’den önce işe girerek hangi statüde emekli olursa olsun, emekli aylığını kestirmeden 4/A’lı çalışanlar adına SGDP ödenmek zorunda. Emekli işçinin ücretinden yüzde 7.5 oranında destek primi kesilir. Yüzde 22.5 da işveren öder yani toplam yüzde 30. Ayrıca işveren yüzde 2 iş kazası ve mealek hastalığı primi öder. Aylığını kestirip çalışan emekli için ise normal bir sigortalı gibi prim ödeniyor.
Yeniden dilekçe verilecek
Emekli olup, emekli aylığını kestirmeden destek primine tabi olarak çalışmaya devam edenler, tekrar emekli olamayacağından ‘emeklilik gerekçesiyle’ kıdem tazminatı alamıyor. İşten çıkarma, geçerli nedenle (maaşın geç ödenmesi ve mobbing-psikolojik baskı gibi) sözleşme feshi, en az 1 yıllık çalışma süresinin olması gibi normal bir işçiyle aynı kurallara tabi olarak tazminat alabiliyor. Kıdem tazminatını sıfırladıktan sonra emekli maaşlarını kestirip çalışmaya devam eden emekliler, yeniden emeklilik dilekçesi vererek, emeklilik sonrası sürelerin tazminatını alabilir.
Almadan devam edilirse nasıl olacak?
Çalışan 20 yıl aynı işyerinde çalışıp kıdem tazminatını alarak emekli olup ve emekli olduktan sonra yeniden aynı işyerinde çalışmaya devam ederek, 3 yıl daha çalışmışsa ikinci kez kıdem tazminatını hak ettiğinde yalnızca 3 yıllık süre üzerinden kıdem tazminatı hesaplanır. Emekli olup kıdemini almadan devam ederse, 23 yıllık tazminatını alır. Genel tavsiye emekli olunduğu anda kıdemi alma yönünde.
'İhbar' da ödeniyor mu?
İhbar tazminatı çalışma süresine göre 8 haftaya kadar çıkıyor. Haklı bir gerekçe gösterilmeden atılan emekli işçiler de bu tazminatı alabiliyor. Kıdemin sıfırlanıp sıfırlanmadığı burada önemli değil.
Örnek soru cevap
Soru: 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün primle işyerinden kıdem tazminatımı alarak ayrıldım. Bir ay izin kullandım. Bir ayın sonunda tekrar aynı fabrikada işe başladım. Şu anda 5 yıldır aynı fabrikada çalışıyorum. SSK’dan tazminat evrakını alsam yine tazminat alabilir miyim?
Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Nitekim yaş haddinden emekli olmak için yaş dışındaki şartlar olan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme şartlarını sağlayarak işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılmışsınız.
Yasada herhangi bir yasaklama olmadığından işinizden tekrar kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Ancak daha önce aldığınız tazminat ile kıdeminiz sıfırlandığınızdan, bu kez ikinci çalışma döneminizin yani 5 yılın kıdem tazminatını alacağınıza hiç şüphe yok.
