Erken emeklilik imkanı doğuyor! Kıdem tazminatı ve işsizlik maaşı hakkı ile ilgili flaş gelişme! 2 ay içerisinde...
On binlerce çalışanı doğrudan ilgilendiriyor. Tek tek açıklandı. Erken emeklilik fırsatı doğuyor. Ayrıca tazminat ya da işe iade hakkı da sunuluyor. Kıdem tazminatını alarak işten ayrılan çalışanlara işsizlik maaşı ödeniyor. Askere gidecek olan çalışanların aklında çokça soru bulunuyor. Askerden dönünce işe geri dönebilir miyim? Hangi şartlarda işten ayrılabilirim? Tazminat hakkım var mı? gibi sorular yanıtını buldu. Vatani görevini yapanlar için farklı alternatifler suluyor. İsteyenler tazminatını alarak hayatına farklı bir yönde devam edebiliyor. İşsizlik maaşı ödemesi de yapılıyor. Hemen askere gidecek olanların işsizlik maaşları askerlik dönüşü ödeniyor. İstenler askerlik öncesi çalıştığı işine geri dönüyor. Askerlik borçlanması ile erken emekli olma imkanı da bulunuyor. İşte Askere gidenler için sağlanan haklar...
Askere giden çalışanların döndüklerinde aynı işyerinde işe başlama hakları bulunuyor. Başlatmayan işveren 3 maaş ödüyor
Türkiye'de her erkek vatan borcu askerliği zorunlu olarak yerine getiriyor. Askere giden gençlerin bir bölümü çalışma hayatına başlamış olduklarından bu görev iş hayatını da yakından ilgilendiriyor. İş yasamız askere giden gençler için önemli hükümler içeriyor. 31'inci maddede, "Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler, bu ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe, o andaki şartlarla işe almak zorundadır" diyor. İşveren bunu yapmaz ise yine aynı maddede işçiye 3 aylık ücret tutarında tazminat ödemesi gerektiği de yazılıyor. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus askerlik bitiminden sonra 2 ay içinde başvurmak. Bu başvuruyu noter kanalıyla ve yazılı yapmakta fayda bulunuyor. Böylece ileride problem çıkarsa elde delil olmuş oluyor. Yeni Asır'dan Faruk Erdem askere gidenlerin iş yaşamında sahip olduğu hakları kaleme aldı.
KIDEM ALMA HAKKINA SAHİP
Askere gidecek çalışan zamanı gelince istifa ederek kıdem tazminatını alma hakkına sahip. Burada tazminatı hak edecek kıdem aranıyor. Yani kişinin en az 1 yıl o işyerinde çalışmış olması gerekiyor. Daha az çalışan bir işçi askerlik dönüşü aynı işyerinde başlayarak kıdemine devam edebiliyor. Askere giderken ayrılmak mecburiyeti de yok. Zaten birçok firma da yetişmiş elemanını kaybetmek istemiyor. Bu durumda sözleşme askıya alınıyor ve askerlik dönüşü devam ediyor. Bu durumda tazminat ödenmiyor.
İŞSİZLİK MAAŞI ÖDENİYOR
Askerlik nedeniyle işten ayrılanlar diğer şartları taşımaları halinde işsizlik maaşına da hak kazanıyorlar. Askere hemen giderlerse işsizlik maaşını dönünce alabilirler. Hemen gitmezlerse gittikleri tarihte maaş kesilir ve kalanını dönünce alırlar. Bunun için İŞKUR'a başvurmaları gerekiyor. Bu yüzden askerden dönünce bir ay içinde başvuru gerekiyor.
EMEKLİLİK HESABINDA ETKİLİ
Askerlik süresi ileride emeklilik hesabında da etkili oluyor. Askere sigorta olmadan önce gidenler borçlanma ile emekli olacakları yaşı 2 yıla kadar geri çekebiliyorlar. Yani askerlik yapılan süreler borçlanılıyor. İşe başlangıç tarihi bu süre kadar geri gidiyor ve hesap buna göre yapılıyor. Sigortadan sonra yapılan askerlik ise borçlanıldığında eksik primi tamamlamaya yarıyor.
HAK KAYBI YAŞANMIYOR
İstifa ederse de tazminat alır.
Askerlik dönüşü işsizlik maaşı alabilirler.
Eski işyerinde tekrar çalışma hakkı bulunur.
Askerliği kadar prim kazanır.
Askerliği kadar sigortasını geri çekip, erken emekli olur.
ASKERLİK BORÇLANMASI NASIL YAPILIR?
- Erkekler, er ve erbaş olarak ya da yedek subay okulunda geçen sürelerini emeklilik için borçlanabiliyorlar.
- Askerlik borçlanması en fazla askerlik süresi kadar yapılabiliyor.
- Askerlik borçlanması, emeklilik için gerekli olan prim gün sayısını artırır. Örneğin, emeklilik için gerekli yaş ve prim ödeme gün sayısını yerine getiren erkek çalışanların, çalıştığı süre emekliliğine yetmiyorsa, askerlik borçlanması yaparak bu süreyi tamamlayabilir.
- Emekli olmasına bir yıl kalan bir çalışan, bu süreyi çalışarak geçirmek yerine askerlik süresini borçlanabilir.
- Askerlik borçlanması çalışmaya başlamadan öncesi için de yapılabilir. Şöyle ki; ilk sigortalı girişi 2000 yılında olan biri, askerliğini 1999 yılında yapmışsa, askerliğini borçlanması halinde, emeklilik yaşını da erkene çekebilir. Eğer bir yıllık borçlanma yapılırsa, emeklilik yaşını da bir yaş önceye çeker ve 60 yaşında emekli olunacaksa 59 yaşında emekli olmaya hak kazanır. Askerlik öncesi sigortalı olanlar ise bu haktan yararlanamıyor.
- Askerlik borçlanması asgari ücrete göre belirleniyor ve her yıl asgari ücretteki değişikliğe göre borçlanma miktarı da artıyor. Borçlanma karşılığında ödenecek en düşük tutar asgari ücretin yüzde 32’si, en yüksek tutar da asgari ücretin yüzde 32’sinin 7,5 katıdır.
- Askerlik borçlanmasından yararlanabilmek için kişinin askerde olduğu süre içinde işvereni tarafından sosyal güvenlik kurumuna prim ödenmemesi gerekir. Eğer askerlik süresi içinde prim ödenmişse, ödenen bu primler sosyal güvenlik kurumu tarafından iptal edilir.
ASKERLİK BORÇLANMASI BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Askerlik borçlanması başvurusu için Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) askerlik terhis belgesi ile başvurulması gerekmektedir.
Öncelikle mükelleflerin, askerlik borçlanması formunu askerlik şubesi aracılığıyla doldurması gerekiyor.
Formda, hangi tarihler arasında askerlik yapıldığı ve askerlikten sayılmayan günlerle ilgili bilgeler yer almalıdır.
Askerlik sürelerini belirleyen bu formlar askerlik şubesi tarafından onaylanır.
Onaylanan belgeler ise çalışanların en son çalıştıkları işyerinin bağlı bulunduğu SGK müdürlüklerine sunulur.
Belgelerin teslim edilmesi ile birlikte, borçlanma için süreç başlar.
2022 ASKERLİK BORÇLANMASI NE KADAR?
Sosyal Güvenlik Kurumu yayımladığı genelge ile askerlik borçlanmasında 2022'de ödenecek primler belli olmuştu. Asgari ücretteki artış oranında artan askerlik hizmet borçlanmasında da 2022 primleri arttı. En düşük günlük prim 53 lira 38 kuruş, en yüksek prim ise 400 lira 32 kuruşa çıktı.