Belirsiz süreli iş sözleşmesi nedir, ne zaman biter? Belirsiz süreli iş sözleşmesi kimlere yapılır?
Türkiye'de çalışan ile işveren arasında yapılan iş sözleşmeleri çoğunlukla belirsiz süreli iş sözleşmesidir. 4857 sayılı iş kanununda iş sözleşmesi türlerinden bahsedilmektedir. Bununla birlikte bu sözleşmelerde uyulması gereken kurallardan da bahsedilmektedir. İş sözleşmesinin spesifik bir şekli bulunmaz. İşçi ve işveren istedikleri gibi bir sözleşme hazırlayarak bu sözleşmeyi imzalayabilir.
Bir iş sözleşmesinin belirli mi yoksa belirsiz mi olup olmamasının anlaşılması için öncelikle üzerinde yürürlükte olacağı bir tarihin bulunup bulunmadığına bakılması gerekir. Eğer sözleşme üzerinde sözleşme süresi, süresiz olarak belirlenmişse bu sözleşmenin belirsiz iş sözleşmesi olduğunu söylemek mümkündür.
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Nedir, Ne Zaman Biter?
İş sözleşmesi, işçi ile işveren arasında imzalanmaktadır. Bu sözleşme ile işçi çalışmayı işveren ise ücret ödemeyi kabul etmektedir. İş sözleşmeleri belirli süreli ve belirsiz süreli olmak üzere iki şekilde hazırlanabilmektedir.
İş sözleşmeleri, çalışma sürelerine göre tam süreli, kısmi süreli, deneme süreli ya da farklı türlerde hazırlanabilmektedir. Bir yıldan daha fazla süreli olacak sözleşmelerin yazılı bir şekilde yapılması gerekmektedir.
İş ilişkilerinin belli bir süre dahilinde yapılmadığı sözleşmeler belirsiz süreli iş sözleşmesi olarak isimlendirilmektedir. Yani çalışanın ne kadar süre çalışacağı belli değilse, yapacağı işin ne zaman son bulacağı ile ilgili sözleşmelerde herhangi bir bilgi verilmiyorsa bunlar belirsiz iş sözleşmesi olarak isimlendirilmektedir.
Bir sözleşmenin belirsiz iş sözleşmesi olabilmesi için yapılan işin bir süresinin olmaması gerekmektedir. Yani çalışan işe başlarken işin ne zaman biteceğini bilmez ve bu tarih işe alım sürecinde belirlenmez.
Bir iş sözleşmesinin belirli mi yoksa belirsiz mi olup olmamasının anlaşılması için öncelikle üzerinde yürürlükte olacağı bir tarihin bulunup bulunmadığına bakılması gerekir. Eğer sözleşme üzerinde sözleşme süresi, süresiz olarak belirlenmişse bu sözleşmenin belirsiz iş sözleşmesi olduğunu söylemek mümkündür.
Ancak yine de bir sözleşmeye belirli ya da belirsiz süreli yazılması hukuki açıdan bağlayıcı olmaz. Bir sözleşmenin hukuki değeri yargılama aşamasında ortaya çıkmaktadır.
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Kimlere Yapılır?
Belirsiz sözleşme yazılı bir şekilde yapılabileceği gibi sözlü bir şekilde de yapılabilmektedir. Sözleşmenin yazılı bir şekilde yapılması durumunda bir nüshanın çalışana verilmesi gerekir. Diğer nüshanın ise işverende kalması gerekmektedir.
Yazılı olan belirsiz iş sözleşmelerinin hem çalışan hem de işveren tarafından imzalanması gerekmektedir. Bu işlemin yapılmaması halinde sözleşme geçersiz olacaktır. Eğer iki taraf arasında yazılı bir sözleşme imzalanmaz ise o zaman taraflar arasında belirsiz iş sözleşmesi olduğu kabul edilmektedir.
Belirsiz iş sözleşmesinin işçi hakları bakımından avantajları oldukça fazladır. Güvence hakkı, işe iade hakkı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı bu hakların başında gelmektedir. Belirsiz iş sözleşmeleri içinde ihbar ve iş güvencesi gibi hakların bulunduğu tek iş sözleşmesi olma özelliğine sahiptir.
Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiler iş güvencesinden faydalanamaz. Ancak belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan kişiler bu hükümlerin tamamından faydalanabilmektedir. İş sözleşmelerinin imzalanması aşamasında bu sözleşmenin mutlaka bir avukat ile incelenmesi son derece önemlidir. Bu incelemenin ardından olumsuz bir durum ortaya çıktığı zaman sözleşmenin imzalanmaması gerekmektedir.