Bayramınız tatlı geçsin

Bayram denildiği zaman gözümün önüne hep çocukluğumun o kalabalık sofraları gelir. O sofralarda neler yoktur ki… İşte bu bayram günlerinin olmazsa olmazı da tatlılardır. Sadece yemek sonraları değil, kısa bayram ziyaretleri de bu ikramlarla tatlanır. Bayram misafirleri için hangi tatlının yapılacağı ise evin en önemli konusudur.

Bayram tatlıları da bir gelenek… Tarihi çok çok eskilere Hz. Muhammed dönemine kadar dayanıyor. Kayıtlara ve aktarımlara göre Hz. Muhammed, bayram namazını kıldıktan sonra hurma yermiş... Böylece bu âdet Sünnet olarak kabul edilmiş. Bayramlarda tatlı ikram edilmesi geleneği de böyle doğmuş. Aslında bir tür ödül bu tatlılar… Öyle ya, bayramlar manevî yönden huzur bulduğumuz günler. Bayram günü hurma yemek, nasıl sünnet olmuşsa bir zamanlar, yüzlerce yıl sonrasında sofralarımızın yörel ve yerel lezzet anlayışlarına uygun tatlılarla süslenmesi de bu geleneğin çok güzel bir devamından başka bir şey değil. Hurmadan sonra zaman içerisinde un, tereyağı, veya hurma ezmesinden yapılan tatlıları ikram etmeler başlamış. Bayramda tatlı ikram etme geleneği öylesine önem kazanmış ki, Bağdat’ta yapılan bir bayram kutlamasında uzunluğu 150 metreye varan sofralarda bayram tatlıları sunulur olmuş.

Osmanlı’da tatlı ikramları

Osmanlı döneminde de bu gelenek aynı şekilde devam etmiş. Bayram alayından sonra Has Oda’nın önüne konulan tahtına oturan padişah, bir yandan saray nedimleri tarafından nüktelerle eğlendirilirken padişahın yanında yer alan saray erkânına da, helvalar ve çeşit çeşit tatlılar dağıtılması âdet haline gelmiş. Saray Mutfağı’nın ünlü tatlıları arasında en bilinenlerini şöyle sıralayabiliriz: Kadayıf, Tulumba, Lokma, Revani, Ekmek Kadayıfı, Sütlü Nuriye, Kemalpaşa tatlısı, şekerpare, kalburabastı, trileçe, şöbiyet, künefe, baklava, revani, kazandibi, sütlaç, lokum, Şam tatlısı ve tel kadayıf.. Bugün de bu tatlıların hepsi biliniyor… Yeniyor. Tatlılarımızdan asla vazgeçmeyelim ama tadında ve kararında yemeği de bilelim…

Gaziantepli baklavacı İmam Çağdaş tarifiyle

Baklava

Malzemeleri:

- 1 kg sert buğday unu

- 3 adet yumurta

- 10 gram tuz

- 100 gram nişasta

- 1 kg sadeyağ l 50 gram irmik

- 500 gram boz antepfıstığı içi

Kaymak için:

- 500 ml süt

- Şerbet için:

- 750 gram tozşeker

- 1/3 litre su

Hazırlanışı:

6 yufkayı tek tek oklavaya sarın. Yufkaları açtıkça, baklavayı pişireceğiniz henüz yağlanmamış tepsiye aktarın. Kenarlarında kalan fazlalıkları kesin. Tepsi boyunda kestiğiniz yufkaları oklavaya sararak kenara alın. En pürüzsüz olanı “yüzlük” olarak ayırın. Bu arada sadeyağı eritin. Tepsiye ince olacak şekilde bir kat sadeyağ sürün. 2 adet yufkayı oklavaya sarıp, yağlanmış tepsiye serin (2 yufka arası hafif yağlanacak). Fırçayla, üzerine ince ince yağ serpin. Kestiğiniz yufka parçalarını üzerine kat kat yerleştirin. Yufka parçaları 7-8 kat oluşturana kadar işleme devam edin. Yine fırçayla ince ince yağ serpin. Önceden hazırlanan kaymağı, tepsinin ortasına boşaltın. Tepsiyi, 230-260 derecede önceden ısıtılmış fırına sürün. Her 5 dakikada bir tepsiyi çevirerek, 40-45 dakika pişirin. Hazır olduktan sonra dilim olarak kesilen yerlerin arasını bıçak yardımıyla açın. Baklavayı fırından alır almaz, sıcak şerbeti kepçeyle baklavalara gezdirin. 20 dakika bekletip servis edebilirsiniz.

Kaymağın hazırlanışı:

Süt kaynamaya başladığı an, irmiği üzerine azar azar serpin. Kepçenin zor dönmeye başladığı ana kadar devamlı karıştırın. Tamamen soğuduktan sonra, baklavada kullanabilmek için çırpma teli ya da blenderle çırparak krema haline getirin.

Hamov Selin Tokatlıoğlu’nun tarifiyle

Su muhallebisi

Malzemeleri:

- 1 lt süt

- 3 su bardağı su

- 1 su bardağı şeker

- Ğ su bardağı un

- Ğ su bardağı buğday nişastası

- 1 paket vanilya

- Gül suyu (servis için)

- Pudra Şekeri (servis için)

- Tuz

Hazırlanışı:

Derin bir tencerede nişasta, un, şeker ve vanilyayı karıştırın. Daha sonra bir yandan karıştırarak süt ve suyu ekleyin. Hazırladığınız karışımı orta ateşe koyun ve kaynayana kadar çırpma teli ile ağır ağır sürekli karıştırın. Kaynamaya başlayan muhallebinizi servis tepsisine dökün. Oda sıcaklığında soğuttuktan sonra buzdolabına alın ve 1 gece buzdolabında bekletin. Kareler şeklinde kestiğiniz su muhallebilerinin üzerine damak tadınıza uygun olarak pudra şekeri ve gül suyu ekleyerek servis edebilirsiniz.