Brokolinin tahtını sarsan bitki Kale

Kale bitkisi, lahanaya benzer, salatalarda ve yemekle kullanılan, dünyada çok tanınan Türkiye’de ise pek tanınmayan bir sebze. Acımsı ve baharatlı bir tadı var. Hemen her türlü et ve sebze yemeğinde doğrayıp kullanılabilecek veya birkaç dakika kaynatıp, süzüp, istenen şekilde peynirli makarnaya da katılabiliyor.

Eski Yunan ve Roma’dan bu yana çok tercih edilen bir sebze Kale. Ancak, Türkiye’de pek tanınmıyor. Sadece fidancılardan tohumları satın alınıyor ve hobi olarak yetiştiriliyor. Kolesterolü düşürmesinden kilo verdirmesine, bazı kanser türlerine iyi gelmesine kadar faydaları çok. Beslenme Danışmanı Uzman Diyetisyen Selahattin Dönmez Kale bitkisini tüm ayrıntıları ile anlattı. Dönmez’e göre; Dünyanın birçok ülkesinde kıvırcık lahana olarak bilinen; karnabahar, brokoli, lahana ve Brüksel lahanası ailesine ait kıvırcık yaprakları olan bir sebze Kale. Sıklıkla Amerika ve Avrupa’da et yemeklerinin yanında buharda pişirilerek servis ediliyor. Koyu yeşil yapraklarından dolayı yoğun K vitamini, kalsiyum içeriğine sahip. Ayrıca, sülfaran denilen kükürtlü bileşiklerden zengin kıvırcık lahananın kanser koruyucu etkisinin bulunduğunu gösteren araştırma da bulunuyor. Bitkinin içeriğinde indol denilen özel bir bileşik var ve hücrelerin içinde bulunan DNA’nın onarımını sağlıyor, hücre ölümünü engelliyor.

Zayıflatan ve kolesterolü düşüren bitki

Nasıl yetiştirilir?
Kale bitkisinde bulunan reçine safra asidi tutucu görev yaparak yemeğin içindeki yağların emilimini azaltıyor zayıflamada yardımcı oluyor. Ve reçine safra asidini de yapısına bağlayarak kolesterol sentezini de engelleyip kanda kolesterol yüksekliğini de önlüyor. Besin değeri incelendiğinde 100 gramı yaklaşık 30 kalori kadar. Oldukça düşük karbonhidrat içeriyor ve kan şekerini yükseltmiyor. Diyet lifi içeriği yüksek ve bitkisel protein açısından da diğer sebzelere göre biraz daha değerli. Çok yüksek antioksidanı içeriyor. Bu değer görme kaybını önleyecek ilaç kadar etkili bir doz. Dönmez, “Salatalara çiğ olarak eklenebiliyor, buharda pişirilerek sebze ya da tahıllarla servis edilebiliyor. Zeytinyağlı yemeği yapılabiliyor. Beslenme Uzmanı olarak çorba olarak yemenizi tavsiye ederim. Ülkemizde bulunmamakla birlikte Karadeniz’de yetişen kara lahanaya en yakın olanı diyebilirim” diyor.

Kale Sebzesi Tohumunu çimlendirmeden önce bir müddet suda bekletin. Suda beklemeye aldığınız tohumları çıkarıp toprağa bırakın (saksıda yapıyorsanız saksının normal toprak seviyesinin yüzde 90 kadarını elenmiş, tercihen kırmızı toprakla doldurun ve toprağın üzerine bırakın). Daha sonra üzerine ince bir torf atın ve nemlendirin.(Tohumları hareket ettirmeden bir miktar su verin). Her gün nemini kontrol edin.

Yararları NELER?

- Buharda pişirilirse kolesterol düşürücü fayda sağlayabilir.
- Beş kanser türüne karşı etkili olduğu söyleniyor. Mesane, meme, kolon, yumurtalık ve prostat kanseri bunların arasında yer alıyor.
- Vücudun detoksifikasyon sistemi için kapsamlı destek sağladığı kabul ediliyor.
- Bağışıklık sistemini güçlendiriyor.
- Ayrıca, bakır, kalsiyum, sodyum, potasyum, demir, manganez ve fosfor gibi minerallerden zengin bir kaynak. Kalp hızını ve kan basıncını kontrol ediyor.

Hangi yemeklerde kullanılıyor?

- Buharda pişmiş lahana formunda patates ile birlikte servis ediliyor.
- Tavada kavrularak diğer güçlü aromalı maddeler ile kombine ediliyor, özellikle salatalarda içine fıstık, soya sosu kavrulmuş badem, kırmızı pul biber, zeytinyağı ve limon suyu ile servis edilebiliyor.
- Kıvırcık lahana çeşitleri dünyada genellikle cips için de tercih ediliyor. Cips tuz veya diğer baharatlar ile tatlandırılmış olabilir.
- Bazen yanına pastırma, kızarmış et ve patates püresi de eklenerek yenir.
- Toskana bölgesinde çorbası yapılıyor.
- Doğu Afrika Büyük Göller bölgesinde, yahni yapımında önemli bir katkı maddesi olarak yer alıyor.
- Güneydoğu Afrika’da Kale aynı zamanda tipik Hindistan cevizi sütü ve yer fıstığı ile kaynatılarak, pirinç ya da haşlanmış mısır unu ile servis ediliyor.

Besin değeri

- Enerji 117 kJ (28 kcal)
- Karbonhidratlar 5.63 g
- Şekerler 1.25 g  Diyet lifi 2 g
- Protein 1.9 g  Su 91.2 g
- Vitamin A (% 85)
- Beta-karoten (% 76)
- Vitamin B 6 0.138 mg (% 11)
- Vitamin C (% 49)
- E vitamini (% 6)
- K vitamini (% 778)
- Kalsiyum (% 7)
- Demir (% 7)
- Magnezyum (% 5)
- Manganez (% 20)
- Fosfor (% 4)
- Potasyum (% 5)
- Sodyum (% 2)
- Çinko (% 3)