2014’te Türkiye’yi kurak bir yıl bekliyor

Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu önümüzdeki yıl Türkiye’yi önceki yıla göre kurak bir yıl bekliyor...

Son aylarda havanın mevsim normallerinin üzerinde sıcak geçmesi, kentlerin üzerinde oluşan ısı adalarının giderek büyümesi ve kar yağışının azalması İstanbul’a su sağlayan barajlardaki doluluk oranlarının önceki yıllara göre azalmasına neden oldu. İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’na göre 2014 yılında da yağışlarda yüzde 25 ile 50 oranında bir azalma meydana gelecek ve bu da Türkiye’nin kuraklık yaşayacağı anlamına geliyor. Son verilere bakıldığında İstanbul’a su sağlayan barajların 2010 Kasım ayında yüzde 72 olan doluluk oranı, bu yıl yüzde 40,6’ya kadar düşmüş durumda. İSKİ’den alınan bilgilere göre su miktarında gözle görülür bir azalma var. Öyle ki, su miktarı geçen yıla göre yüzde 6,5 azaldı.

Alibeyköy barajındaki su miktarı yüzde 19 oranında düştü. Suların çekilmesinin ardından normal zamanlarda su altında kalan kemerler tamamen görünür hale geldi.

Kasım ayı itibariyle diğer barajlarda doluluk oranlarına bakacak olursak; Sazlıdere yüzde 26,85, Büyükçekmece yüzde 36,66, Darlık yüzde 44, Terkos yüzde 51,72, Istrancalar yüzde 52,83 ve Ömerli yüzde 54,75. Konuya ilişkin olarak Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ile görüştük.

Avrupa’nın güneyi ve Türkiye’nin tamamını gösteren kuraklık haritasında kahverengi alanlar kurak, yeşil alanlar ise mevsim normallerinde yağış alan alanları gösteriyor.

‘Kuraklıktan çıkmak için kara ihtiyacımız var’

2014 yılında Türkiye’nin büyük bölümünde kuraklık beklediklerini belirten Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, “Kar tabii ki yağacak ama bu yağış yeterince olmayacak. Geçtiğimiz haftalarda İstanbul ve Ankara’ya yağan yağmurlar su oranları iyice düşen barajları belirli bir süre doldurmak için iyi ama özellikle Anadolu’ya kar lazım. İstanbul gibi büyük kentlerde yapılaşmadan dolayı şehir üzerinde oluşan ısı adası var orada kar pek yağmaz. Kar yeryüzüne düşerken yağmura dönüşüyor. Ve yağmur akışa geçtiği için de direkt denize akıyor. 1 Ekim tarihinden beri hava kurak gidiyor. Yaklaşık yüzde 25 yağış eksikliği var. Oysa Eylül, Ekim, Kasım, Aralık normalde en çok yağış olan zamanlardır ama bu ayların üçte biri kurak geçti, bu da endişelenmek için yeterli” diyor.

Yağışlarda yüzde 25 ile 50 oranında azalma var

Öngörüler neler?

Kadıoğlu’nun iklim tahminlerine göre; bu sene kışın sıcaklıklar Karadeniz kıyıları ve Marmara’nın bir kısmı hariç mevsim normallerinin üzerinde diğer bölgelerde ise bir iki derece üzerinde olacak. İnsanlar bunu günlük yaşantı içinde fark etmeyebilir. Zaten sıcaklık bakımından tuhaf bir kış beklenmiyor. Esas problem yağışlar. Akdeniz ikliminde yaşadığımız için bizim topraklarımız kışın yağış alıyor. Kışlar ılık ve yağışlı olmazsa başımız dertte demektir. Trakya, Marmara’nın batı Karadeniz’e yakın kısımları, batı Karadeniz’den başlayarak doğu Karadeniz’e kadar ve iç Anadolu’nun çok az bir bölümünde yağışlar olacak hatta mevsim normallerinin biraz üzerinde olacak ama diğer tüm bölgeler Marmara, Akdeniz Antalya’dan Ege’ye kadar olan kuşak ve Konya’dan Mersin’e kadar olan kuşakta ayrıca Doğu Andolu’da kuraklık bekleniyor. Diyebilirim ki, yağışlardaki yüzde 25-50 gibi bir azalma olacak. İstanbul’un Istranca’dan su aldığını belirten Kadıoğlu, “Ne yazık ki bu yıl oraları da kurak olduğu için ne yapacağız belli değil” diyor.

Ulusal İklim Değişikliği Eylem Planı (İDEP) raporu ne diyor?

- Türkiye küresel iklim değişikliğinin potansiyel etkileri açısından risk grubundaki ülkeler arasında yer alıyor.

- İklim değişikliğine bağlı olarak artması öngörülen doğal afetler: aşırı hava olayları, orman yangınları, fırtınalar, seller, dolu, sıcak hava dalgaları, heyelan ve çığ olarak sıralanıyor.

- Türkiye’de iklim değişikliğine bağlı olarak sellerin neden olduğu ekonomik kayıplar depremlerin neden olduğu ekonomik kayıplara eşit hale geldi.

- 2000’li yıllarda meydana gelen meteorolojik afetlerin sayısında 1960’lı yıllara göre 3 kat, sigorta kayıpları açısından 15 kat ve ekonomik kayıplar acısından 9 kat artış olduğu belirlenmiş.

İstanbul’daki barajların Kasım ayı itibariyle son 5 yıllık doluluk oranları

2009 - % 87.42
2010 - % 71.53
2011 - % 56.49
2012 - % 46.84
2013 - % 40.39

Füsun Saka

-